Table Of ContentM
To
ht
ei
v
Ra
oti
leon Motivation and
oa
fn
Ind Motivation and Achievement in Problem-Based Learning:
t A Achievement in
ec
reshie The Role of Interest, Tutors, and Self-Directed Study
tv
, Tuem Problem-Based
te
on
rs, aint Learning: The Role of Interest,
n P
dr
Sob Tutors, and Self-Directed
el
le
fm
-
Di-B Study
ra
es
ce
ted
d L
Sea
turn
di
yn
g
:
Lisette Wijnia
Lisette Wijnia
L
i
s
e
t
t
e
W
i
j
n
i
a
Motivation and
Achievement in
Problem-Based
Learning:
The Role of Interest,
Tutors, and Self-Directed
Study
Lisette Wijnia
The research presented in this dissertation was carried out at Erasmus University Rotterdam
in the context of the research school Interuniversity Center for Educational Sciences.
ISBN: 978-94-6169-560-4
Copyright © Lisette Wijnia, Rotterdam, The Netherlands, 2014
All rights reserved. No part of this thesis may be reproduced or transmitted in any form, by
any means, electronic or mechanical, without the prior written permission of the author, or
were appropriate, of the publisher of the articles.
Cover design and layout by Optima Grafische Communicatie, Rotterdam
Printed by Optima Grafische Communicatie, Rotterdam
Motivation and Achievement in Problem-Based Learning:
The Role of Interest, Tutors, and Self-Directed Study
Motivatie en prestatie in probleemgestuurd onderwijs:
De rol van interesse, tutoren en zelfgestuurd leren
Proefschrift
ter verkrijging van de graad van doctor aan de
Erasmus Universiteit Rotterdam
op gezag van de rector magnificus
Prof.dr. H. A. P. Pols
en volgens het besluit van het College voor Promoties.
De openbare verdediging zal plaatsvinden op
vrijdag 14 november 2014 om 11.30 uur
Lisette Wijnia
geboren te Zwolle
PROMOTIECOMMISSIE
Promotor:
Prof.dr. H. G. Schmidt
Overige leden:
Prof.dr. D. Gijbels
Prof.dr. A. E. M. G. Minnaert
Dr. P. P. J. L. Verkoeijen
Copromotoren:
Dr. S. M. M. Loyens
Prof.dr. E. Derous
CONTENTS
Voorwoord 7
Chapter 1: Motivation and achievement in problem-based learning: An 11
introduction
Chapter 2: Investigating effects of problem-based versus lecture-based learning 29
environments on student motivation
Chapter 3: Do students’ topic interest and tutors’ instructional style matter in 57
problem-based learning?
Chapter 4: Is there a role for direct instruction in problem-based learning? 85
Comparing student-constructed versus integrated model answers
Chapter 5: How important are student-selected versus instructor-selected 109
literature resources for students’ learning and motivation in problem-
based learning?
Chapter 6: Direct and indirect effects of motivation on achievement in problem- 131
based learning: The role of affect and engagement
Chapter 7: Predicting educational success and attrition in problem-based learning: 147
Do first impressions count?
Chapter 8: The accuracy of and reasons behind teacher judgments: The role of first 165
impressions
Chapter 9: Summary and discussion 183
Samenvatting (Summary in Dutch) 203
References 221
Appendices 245
Curriculum Vitae and publications 255
ICO Dissertation Series 263
Voorwoord 7
VOORWOORD
Toen ik mij in de zomer van 2006 aan het oriënteren was op een onderzoeksstage voor mijn
masterthesis sprongen verschillende onderwerpen er voor mij uit. Eén van de onderzoeks-
stages betrof een onderzoek naar probleemgestuurd onderwijs (PGO) bij Sofie Loyens. Een
ander thema dat mij aansprak betrof het onderzoeksproject “Een bijbaantje of studeren” bij
Eva Derous. Uiteindelijk is het een onderzoeksstage bij Sofie over motivatie in PGO met Eva
als tweede begeleider geworden. Deze onderzoeksstage was heel leerzaam en leuk, daarom
was ik blij dat ik in mei 2009 de kans kreeg om als promovendus te beginnen aan een promo-
tieonderzoek over PGO bij Henk Schmidt, Sofie Loyens en Eva Derous. Voor u ligt het resultaat
van dit promotietraject. Graag wil ik in dit voorwoord een aantal mensen bedanken voor alle
steun, feedback en hulp die ik in de afgelopen jaren heb mogen ontvangen.
Allereerst wil ik graag mijn begeleidingsteam bedanken. Henk Schmidt, bedankt voor de
kans die ik heb gekregen om dit promotietraject uit te voeren. Hoewel we niet veel overleg
hebben gehad tijdens dit project vond ik de gesprekken die er waren erg constructief en
gaven ze nieuwe inzichten en richting aan het project.
Sofie, ik weet niet goed waar ik moet beginnen om jou te bedanken. Ik laat het niet
altijd aan je weten, maar ik heb je zeer gewaardeerd als begeleider en als mens. Als ik need-
supportive teaching zou moeten omschrijven, kan ik zeker naar jou verwijzen. Allereerst ben
je altijd zeer betrokken bij het project, bij het werk, maar ook bij mij als persoon. Ik kon altijd
bij je terecht als ik het niet zag zitten of om gewoon te praten. Daarnaast probeer je me altijd
meer vertrouwen te geven in mijn eigen kunnen via feedback, e-mail, gesprekken en je posi-
tieve instelling. Je wist je bovendien goed te verplaatsen in mij als student of Aio en gaf me
veel vrijheid. Zo gaf je me altijd de kans om zoveel mogelijk te halen uit het promotietraject
en creëerde je nieuwe kansen en leerervaringen voor mij.
Eva, je bent een fijne tweede begeleider geweest! Je enthousiasme voor het onder-
zoeksproject, je andere (A&O) kijk op het onderzoek en je uitgebreide feedback heb ik zeer
gewaardeerd. De onderzoeksgesprekken met jou zetten mij altijd aan het denken en gaven
mij altijd weer een nieuwe stimulans. Kortom, ik heb het erg met mijn begeleidingsteam
getroffen. Bedankt voor het vertrouwen en de fijne samenwerking. Ik zal er met plezier aan
terugdenken en ik hoop dat we in de toekomst kunnen blijven samenwerken aan nieuwe
projecten of onderzoeken.
Leden van de promotiecommissie: Prof.dr. David Gijbels, Prof.dr. Alexander Minnaert, dr.
Peter Verkoeijen, Prof.dr. Fred Paas en dr. Bas Giesbers. Bedankt dat jullie de tijd en moeite
hebben genomen om mijn proefschrift te lezen.
Naast mijn begeleidingsteam heb ik ook veel hulp gehad van anderen om dit onder-
zoeksproject tot een goed einde te brengen. De (ex)leden van het Erasmus Behavioral Lab:
Gerrit Jan, Marcel, Freek, Christiaan en Jeffrey wil ik bedanken voor de technische hulp om
de experimenten uit Hoofdstukken 3, 4 en 5 mogelijk te maken. In het bijzonder wil ik Marcel
8 Voorwoord
en Freek bedanken. Het creëren van het video-experiment, de websites en de pop-upper
hebben jullie veel tijd gekost. Zonder jullie waren deze studies nooit van de grond gekomen.
Voor bepaalde studies had ik nog aanvullende prestatiegegevens nodig. De dames van
het Onderwijsburo wil ik bedanken voor het aanleveren van toetscijfers van studenten. In
het bijzonder wil ik Shalini bedanken. De afgelopen jaren heb ik veel hulp van je gekregen.
Bedankt voor je uitgebreide (en snelle) reacties op mijn vragen, ik heb er veel aan gehad.
Daarnaast wil ik ook Ilona en Marit van Psyweb bedanken voor al hun hulp bij het aanleveren
van professioneel gedrag beoordelingen en het beantwoorden van overige vragen. Marja,
bedankt voor het helpen van het compleet maken van mijn databestand en het wegwijs
worden in Osiris (Hoofdstuk 7). Mirella en Iris van het secretariaat, ook jullie zeer bedankt
voor alle hulp.
Suzanne, Jan, Kimberley en Nicole wil ik bedanken omdat zij als “student” wilden optreden
in mijn video-experiment. Heel erg fijn dat jullie tijd voor mij hebben vrij gemaakt. Meer
dan 200 deelnemers hebben jullie in die filmpjes in actie gezien en jullie staan voor altijd
vereeuwigd in dit proefschrift.
Daarnaast wil ik Gera bedanken, onder andere voor het spelen van “de tutor” in mijn
video-experimenten, maar ook voor je interesse in mijn onderzoek, leuke gesprekken, gezel-
lige congresbezoeken en goede samenwerking op het gebied van onderwijs en onderzoek
de afgelopen jaren. De motivatiestudie gaan we zeker nog voort zetten.
Tamara, hoewel je officieel niet mijn begeleider was, vond ik je heel betrokken bij en
geïnteresseerd in mijn onderzoeksproject. Ik waardeer ook dat je ondanks je drukke agenda
hebt meegewerkt aan één van de onderzoeken in mijn proefschrift. Het was zeer leerzaam
om met jou samen te mogen werken. Bedankt voor alles.
Marit Wijnen wil ik graag bedanken voor alle hulp tijdens de eindfase van mijn promo-
tietraject. Als studentassistent heb je de data voor Hoofdstuk 5 verzameld. Erg bedankt
daarvoor! Daarnaast heb je ook vaak als interbeoordelaar opgetreden bij andere studies.
Heel fijn en gezellig dat je als mede PGO-onderzoeker en Aio bij de EUR werkt. Als je een keer
assistentie nodig hebt bij jouw onderzoeken, moet je het maar laten weten.
Het invoeren van papieren data is soms een hele klus. Graag wil ik studentassistent Frank
bedanken voor het dubbel checken van de databestanden op mogelijke invoerfoutjes.
Graag wil ik ook mijn kamergenoten van de afgelopen jaren bedanken. Janneke, Suzanne
en Kiki, bedankt voor gezelligheid, leuke gesprekken en bemoedigende woorden wanneer ik
die nodig had tijdens de start van mijn promotietraject. Ik kon me geen betere kamergeno-
ten wensen aan het begin van het traject! Daniel, you were a great roommate, thanks for all
the nice conversations during work breaks. Good luck with your research. Jan, gezellig dat je
tegen het einde ook nog een van onze kamergenoten werd. Bedankt voor de fijne werksfeer,
ik bewonder je precisie in al je onderzoeken en papers. Het spijt me als ik soms wat te veel
tegen je aan zat te praten. Danielle en Kim Ouwehand, bedankt voor jullie gezelligheid en de
leuke momenten op en buiten het werk om (zoals de karaokebar en de etentjes). Ik hoop dat
Description:The Role of Interest, Tutors, and Self-Directed Study. Lisette Wijnia. Motivation and. Achievement in. Problem-Based. Learning: The Role of Interest,. Tutors, and Self- stages betrof een onderzoek naar probleemgestuurd onderwijs (PGO) bij Sofie Loyens. Een In the Netherlands, about 48% of the.