Mehir Aile Dergisi

616 Pages·2016·8.73 MB·Turkish

Mehir Aile Dergisi
Ç o k Y a k ı n d a Ç ı k ı y o r
MEHİR AİLE DERGİSİ
Yayın Çağrısı
Mehir Aile Dergisi, yılda üç defa (dört aylık) yayımlanan, ulusal akademik hakemli bir dergidir. Der-
ginin yayım dili Türkçe ve İngilizcedir. Yayın Kurulu’nun kararı ile diğer dillerde de yayınlar kabul
edilebilir ve yayınlanabilir. Her sayısıyla olduğu gibi özel sayı ve dosyalarla da bir kaynak niteliğini
taşıyacak olan derginin kurumsal sahibi, merkezi Konya’da bulunan Gençleri Evlendirme ve Mehir
Vakfı’dır. Arapça makaleler de kabul edilebilir. Bu durumda çalışmanın Türkçe ve İngilizce özeti de
eklenmelidir.
Disiplinler arası araştırmaları teşvik etme amacından hareketle, dergide yayımlanması istenen ya-
zılar Aile ile ilgili olmalıdır. Dergide, Aileyi konu alan bir sorunsala ve çözüm önerilerine yer ve-
rilebilir, Aileyi içeren konular tarihi, edebi, kültürel, ekonomik ve sosyal içerikte olabilir, aile uz-
manlarının ve eserlerinin tanıtımı, aile konusunda çalışan önceki araştırmacıların yazmış oldukları
makalelerin yayını veya tercümesi, sempozyum veya tez değerlendirmeleri gerçekleştirilebilir. Der-
giye gönderilen yazılar, başka bir yerde yayınlanmamış ya da yayınlanmak üzere gönderilmemiş
olmalıdır. Yazılar yayınlanmak üzere kabul edildiği takdirde, Mehir Aile Dergisi, bütün yayın hak-
larına sahip olur. Yayınlanan yazılardan alıntı yapılması durumunda, kaynak belirtilmesi zorunlu-
dur. Gönderilen makaleler, Hakem Kurulu’nun değerlendirmesinden sonra yayın sürecine alınır;
yayımlansın veya yayımlanmasın, iade edilmez. Yazıları yayımlanan yazarlara telif ücreti ödenmez.
Dergimizde yayımlanmasını arzu ettiğiniz bilimsel çalışmalarınızı [email protected] adresine
Microsoft Word dosyası halinde ekleyerek gönderebilirsiniz. Dergi yayın ilklerine ve daha fazla bil-
giye dergimiz web sayfasından (www.mehiraile.org) ulaşabilirsiniz.
MEHİR AİLE DERGİSİ
Mehir Journal of Family
رهملل ةرسلأا ةلمج
Sayı/Number/ددعلا: Yıl/Year/ةنسلا:
4 Aylık İlmi ve Akademik Dergidir. Hakemlidir. Süreli Yayındır.
Sahibi / Publisher / اهبحاص
Mustafa ÖZDEMİR
Mehir Vakfı / Mehir Foundation / (بابشلا جيوزتل رهلما ةسسؤم)
Baş Editör / Editor-in-Chief / ماعلا ريرحتلا سيئر
Prof. Dr. Saffet KÖSE
Editör / Editor / ريرحتلا سيئر
Yrd. Doç. Dr. Yusuf SAYIN
İletişim Bilgileri / Contacts
Musalla Bağları Sarnıç Sk. No: 2, Selçuklu/KONYA
Tel: [phone] - Fax: [phone]
www.mehiraile.org www.mehiraile.com www.mehiraile.net
Mehir Vakfı Türkiye Gönüllü Teşekküller Vakfı ve IDSB üyesidir.
İSLAM HUKUKU ARAŞTIRMALARI
DERGİSİ
Sayı: 26
Ekim 2015
4 | Dr. İbrahim Tüfekçi
İSLAM HUKUKU ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
www.islamhukuku.com www.islamhukuku.org www.islamhukuku.net
Journal of Islamic Law Studies ةيملاسلإا ةيهقفلا ثوحبلا ةلمج
Sayı / Number /ددعلا : 26 Yıl / Year / ةنسلا : 2015
Nisan ve Ekim aylarında yılda iki sayı çıkar. Hakemlidir. Süreli Yayındır.
Sahibi / Publisher / اهبحاص
Mustafa ÖZDEMİR
Mehir Vakfı / Mehir Foundation / بابشلا جيوزتل رهلما ةسسؤم
Editör / Editor-in-Chief / ريرحتلا سيئر
Prof. Dr. Saffet KÖSE
Yayın Kurulu / Editorial Board / ريرحتلا ةئيه
Prof.Dr. Halil İbrahim ACAR - Dr. Ahmet AKMAN - Doç.Dr. Abdüsselam ARI - Prof.Dr. Nasi ASLAN - Prof.Dr. Tevhit
AYENGİN – Doç.Dr. Tuncay BAŞOĞLU – Y.Doç.Dr. İsmail BİLGİLİ - Prof.Dr. Recep CİCİ - Dr. A. Hakan ÇAVUŞOĞLU
– Y.Doç.Dr. Mehmet DİRİK - Prof.Dr. Sabri ERTURHAN – Y.Doç.Dr. Necmeddin GÜNEY - Y.Doç.Dr. Menderes GÜRKAN
- Prof.Dr. Hasan HACAK – Prof.Dr. Abdurrahman HAÇKALI - Prof.Dr. Abdullah KAHRAMAN - Prof.Dr. Ali KAYA – Doç.
Dr. Saim KAYADİBİ - Dr. Hüseyin KAYAPINAR – Doç.Dr. Necmettin KIZILKAYA – Prof. Dr. Adnan KOŞUM – Prof. Dr.
İsmail KÖKSAL – Doç.Dr. Murtaza KÖSE- Doç.Dr. Muharrem ÖNDER – Dr. Hasan ÖZER- Doç.Dr. Ali İhsan PALA
- Dr. Ali PEKCAN - Y.Doç.Dr. İzzet SARGIN - Prof.Dr. Haluk SONGUR – Doç.Dr. Osman ŞAHİN – Doç.Dr. Hasan
TANRIVERDİ - Prof.Dr. Talip TÜRCAN – Y. Doç.Dr. Mustafa YAYLA - Prof.Dr. Kemal YILDIZ - Doç.Dr. Yaşar YİĞİT
Danışma – Bilim Kurulu / Advisory – Scientific Board / ةيملعلا - ةيراشتسلاا ةئيلها
Prof.Dr. Hamza AKTAN - Prof.Dr. Vecdi AKYÜZ - Prof.Dr. H. Yunus APAYDIN - Prof.Dr. Fahrettin ATAR - Prof.Dr. İ. Hakkı
AYDIN - Prof.Dr. M. Akif AYDIN - Prof.Dr. Ali BAKKAL - Prof.Dr. Mustafa BAKTIR - Prof.Dr. Ali BARDAKOĞLU -
Prof.Dr. Abdülaziz BAYINDIR - Prof.Dr. Murteza BEDİR - Prof.Dr. Faruk BEŞER - Prof.Dr. İbrahim ÇALIŞKAN - Prof.
Dr. Orhan ÇEKER - Prof.Dr. Hamdi DÖNDÜREN - Prof.Dr. İ. Kâfi DÖNMEZ - Prof.Dr. Celal ERBAY - Prof.Dr. Mehmet
ERDOĞAN - Prof.Dr. Mehmet ERKAL - Prof.Dr. Osman ESKİCİOĞLU - Prof.Dr. Şamil DAĞCI - Prof.Dr. Nihat DALGIN
- Prof.Dr. H. Mehmet GÜNAY - Prof.Dr. Beşir GÖZÜBENLİ - Prof.Dr. Hasan GÜLEÇ - Prof.Dr. Cengiz KALLEK - Prof.
Dr. Hayreddin KARAMAN - Prof.Dr. Ferhat KOCA - Prof.Dr. Muhsin KOÇAK - Prof.Dr. Ahmet ÖZEL - Prof.Dr. Şükrü
ÖZEN - Prof.Dr. Mehmet ŞENER - Prof.Dr. Salih TUĞ - Prof.Dr. Mustafa YILDIRIM - Prof.Dr. Davut YAYLALI - Prof.
Dr. Y. Vehbi YAVUZ
Yayın Takip / Editorial Secretary / ريرحتلا يرتركس
Arş. Gör. Huzeyfe ÇEKER
Kitap Tanıtımı / Book Review / بتكلا لوح
Yrd. Doç. Dr. İsmail BİLGİLİ
Özetler / Summaries/Translation /تاصخلم
Yrd. Doç. Dr. Yusuf SAYIN
Bibliyografya Kontrol/ Bibliographic Control / رداصلما ةعجارم
Arş. Gör. Ahmet EKİNCİ
Uluslararası İlişkiler Koordinatörü / Coordinator of Int. Relations / ةيلماعلا تاقلاعلا قسنم
Doç. Dr. Necmettin KIZILKAYA- Yrd. Doç. Dr. Necmeddin GÜNEY
Yazı İşleri Müdürü / Editorial Assistant
Abdullah ŞAFAK
e-mail: [email protected]
ISSN 1304-1045
Kapak: Prof. Dr. Muhittin OKUMUŞLAR
Mizanpaj: Furkan Selçuk ERTARGİN, [email protected]
İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi EBSCO’nun hazırladığı Academic Search Complete (ASC)’de indekslenmekte ve
EBSCO’nun elektronik tarama motorlarında yayınlanarak ilim dünyasına sunulmaktadır.
İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi Index Islamicus tarafından taranmaktadır.
Journal of Islamic Law Studies is indexed by Index Islamicus.
Basım Tarihi: Ekim 2015
6 | Dr. İbrahim Tüfekçi Yayın İlkeleri
1- Dergide yayımlanması istenen yazılar İslam Hukuku ile ilgili olmalıdır: İslam hukuku ile ilgili çağdaş bir problem,
İslam hukuk tarihi, edebiyatı, son dönem, daha önce yaşamış ya da çağdaş İslam hukukçularının ve eserlerinin tanıtımı,
önceki fukahanın yazmış oldukları risalelerin neşri ve tercümesi, sempozyum ve tez değerlendirmeleri vb. konularda ol-
malıdır.
2- Araştırma ilmî metotlara uygun olmalıdır.
3- Araştırmaya İngilizce veya Arapça özet eklenmelidir.
4- Araştırmalar hakemlerin (en az iki hakem) olumlu görüşünden sonra yayımlanır.
5- Dergide yayımlanan yazıların dil ve içerik bakımından sorumluluğu yazarlarına aittir.
6- Yayımlanmayan yazılar sahiplerine iade edilmez.
Principles and Regulations for Publication
1- Papers submitted for publication should be based on Islamic jurisprudence.
2- Papers should concentrate on issues, -questions and contemporary problem, -history of Islamic jurisprudence, -its
literature, - past and contemporary Islamic legists, dealing with Islamic subjects, with their works, -critical publications
and translations of treatises (unpublished manuscripts) of the past Islamic legists / jurists about various subjects, -notes
on symposiums, conferences, congresses or theises etc.
3- Papers should be followed scentific methods.
4- A satisfied abstract should be attached to the paper with translations of English or Arabic.
5- Papers should be arbitrated by Islamic legists/jurists according to the methods which indicate principles and proce-
dures of arbitration.
6- The opinions expressed in the papers should be solely those of the authors.
7- Papers which are not published will not be returned.
هطورشو رشنلا دعاوق
.يملاسلإا هقفلا ىلع اًّينبم ةلجلما فى هرشن دارلما ثحبلا نوكي نأ -1
فيرعتلا وأ هبدأ وأ هيخرات وأ يملاسلإا هقفلاب ةقلعتلما ةرصاعلما تلاكشلماو لئاسلماو اياضقلا ىلع ثحبلا بصني نأ -2
مييقت وأ اهتجمرتوىمادقلا انئاهقف لئاسر قيقتح وأ ةيملعلا متهازانجإ نايب عم نيرصاعلماو ينمدقتلماو نيرخأتلما ءاهقفلاب
...لخا تلااسرلا وأ تارتمؤلما
.ةيملعلا جهانلما ىلع ثحبلا قفاوي نأ -3
ةيبرعلا وأ ةيزيلنجلإا ةغللا لىإ اهتجمرتل هل ةيفوتسم ةصلاخ ثحبلاب قفري نأ -4
ميكحتلا دعاوقل اقفو ينصصختلما لبق نم ميكحتلا متي نأ دعب ثوحبلارشنت -5
اهيفلؤم ىلع ةلجلما فى ةروشنلما ثوحبلل ةيئاضقلاو ةيملعلا تايلوؤسلما عيجم -6
ابهاحصلأ داعت لا رشنت لا تيلا ثوحبلا -7
26. Sayı Hakemleri
Abdullah ACAR (Yrd.Doç.Dr.) | Abdullah KAHRAMAN (Prof. Dr.) | Abdullah TIRABZON (Yrd.Doç.Dr.) |
Ahmet EKŞİ (Yrd.Doç.Dr.) | Bilal ESEN (Dr.) | Fatih GÜLTEKİN (Prof. Dr.) | Fatih YÜCEL (Dr.) | Ferhat KOCA
(Prof. Dr.) | Harun ÖĞMÜŞ (Doç.Dr.) | Hasan ÖZER (Dr.) | Hüseyin ESEN (Prof. Dr.) | İbrahim KUTLUAY
(Doç.Dr.) | İbrahim YILMAZ (Yrd.Doç.Dr.) | İlyas YILDIRIM (Yrd.Doç.Dr.) | İsmail ACAR (Yrd.Doç.Dr.) |
İsmail BİLGİLİ (Yrd.Doç.Dr.) | İzzet MARANGOZOĞLU (Dr.) | Kaşif Hamdi OKUR (Prof. Dr.) | Mehmet
ERDEM (Prof. Dr.) | Menderes GÜRKAN (Yrd.Doç.Dr.) | Muharrem ÖNDER (Doç.Dr.) | Muhsin KOÇAK
(Prof. Dr.) | Murat ŞİMŞEK (Doç.Dr.) | Mustafa GENÇ (Yrd.Doç.Dr.) | Mustafa YAYLA (Yrd.Doç.Dr.) | Nasi
ASLAN (Prof. Dr.) | Nasseruddin MAZHARİ (Yrd.Doç.Dr.) | Necmettin KIZILKAYA (Doç.Dr.) | Nihat DALGIN
(Prof. Dr.) | Nuri KAHVECİ (Prof.Dr.) | Orhan ÇEKER (Prof. Dr.) | Osman BAYDER (Yrd.Doç.Dr.) | Osman
ŞAHİN (Doç.Dr.) | Sabri ERTURHAN (Prof. Dr.) | Saffet KÖSE (Prof. Dr.) | Salih KUMAŞ (Yrd.Doç.Dr.) | Savaş
KOCABAŞ (Yrd.Doç.Dr.) | Soner DUMAN (Doç.Dr.) | Suliman ALOMIRAT (Yrd.Doç.Dr.) | Şamil ŞAHİN
(Yrd.Doç.Dr.) | Uğur Bekir DİLEK (Yrd.Doç.Dr.) | Vecdi AKYÜZ (Prof. Dr.) | Zaher ALQUDAH (Öğr. Gör.Dr.)
Adres / Address /
Musalla Bağları Sarnıç Sk. No: 2 - Selçuklu / KONYA
Tel: [phone]
Fax: [phone]
www.mehir.org
Mehir Vakfı Türkiye Gönüllü Teşeküllüler Vakfı ve IDSB üyesidir
İslam Hukukunda Meclis Muhayyerliği | 7
İÇİNDEKİLER / CONTENTS
Editör’den .................................................................................................................................................9-10
İslam Hukuk Metodolojisinde Mutlak ve Mukayyet
The Absolute and the Qualified Words in the Source Methodology of Islamic Jurisprudence
Doç. Dr. Osman ŞAHİN ........................................................................................................................11-37
İslam Hukukunda Bazı Terminolojik Problemler
Some Terminological Problems in the Islamic Law
Yrd. Doç. Şahban YILDIRIMER ..........................................................................................................39-62
Ebu’l-Hüseyin el-Basrî’nin Kitâbu’l-Kıyasi’ş-Şer‘î Adlı Eserinin Tercümesi
Ahmet Selman BAKTI ...........................................................................................................................63-83
Hanefî Furû Fıkıh Literatüründe Şeklî Benzerlik
Legal Reasoning Based on Visual Similarity in Hanafî Fiqh Literature
Yrd. Doç. Dr. Ahmet AYDIN .............................................................................................................85-105
يمركلا نآرقلا ءوض في ةًفاك سانلل ةيملاسلإا ةعيرشلا لوشم
Kur’ân-ı Kerim’in Işığında İslâm Şeriatinin Bütün İnsanları Kuşatması
Doç. Dr. Harun ÖĞMÜŞ .................................................................................................................107-137
ةرصاعلما ةيملاسلإا ةيؤرلا في ةلودلا
Çağdaş İslam Anlayışına Göre Devlet
يليحزلا ىفطصم دممح روتكدلا ذاتسلأا ...............................................................................................................139-172
اًجذونم ةراجلإا دقع ،ةرصاعلما ةيلالما تلاماعلما في هرثأو ،سايقلا فلاخ ىلع تبث ام ىلع سايقلا
Genel Hükmün Hilafına Yapılan Kıyaslar ve Günümüz Muamelelerine Etkisi (İcâre Akdi Örneği)
مسالجا نيدلا ءابه .........................................................................................................................................173-211
İslam Hukukuna Göre Müslüman Koca ile Kitabi Eş Arasındaki Sorumluluklar
The Responsibilities Between The Muslim Husband and The Wife of the Book According to the Islamic Law
Dr. Hasan ÖZER ................................................................................................................................213-228
İslâm Aile Hukukuna Göre Evlenmede Eşler Arasında Denklik
Equality among the Peers According to the Marriage in Islamic Law
Yrd. Doç. Dr. Mehmet DİRİK ..........................................................................................................229-262
Cuma Namazı Öncesi Sünnetlerin Sübutu
Existence of the Performed Additional Prayers Before Friday Prayer
Yrd. Doç. Dr. İbrahim ÖZDEMİR ..................................................................................................263-279
İslam Öncesi Arap Geleneğinin İslam Miras Hukukundaki Rolü
Yazar: Doç. Dr. M. Habibur RAHMAN
Tercüme: Dr. Abdurrahman YAZICI ..............................................................................................281-298
İslam Hukukunda Hayvanların Yaşama Hakları Bağlamında Köpeklerin Öldürülmeleri Sorunu
The Issue of Killing the Dogs in the Context of Animals Rights in Islamic Law
Prof. Dr. Adnan KOŞUM .................................................................................................................299-309
8 | Dr. İbrahim Tüfekçi
Tarihsel Nedenler ve Teorik Sakıncalarıyla İslâm’da İrtidatın Cezalandırılması -Teolojik Bir Yaklaşım-
Punishing of Apostasy Between Historical Reasons and Theoretical Inconveniences
In Islam -Theological Approach
Doç. Dr. Recep ARDOĞAN ............................................................................................................311-330
İslâm Hukukuna Göre Gıda Katkı Maddeleri
Food Additives in Islamic Law
Dr. Yüksel ÇAYIROĞLU ..................................................................................................................331-368
Afgan Medeni Kanununun Oluşum Süreci ve Muhtevası
Codification Process and Content of the Afghan Civil Law
Dr. Mehtarkhan KHWAJAMİR .......................................................................................................369-382
Kâdî Beyzâvî’ye (v. 685/1286) Göre İlimlerin Tasnifi ve Munîf fî Sinâ‘ati’t-tarîf/Ta‘rîfâtü’l-ulûm
Adlı Eserinin Edisyon Kritiği
The Classification of The Sciences according to Baydāvī and His Book “Munīf fî Sinâ‘ati’t-tarīf/Ta‘rīfâtü’l-ulūm”
Arş. Gör. Mansur KOÇİNKAĞ .......................................................................................................383-404
İslam Hukuku Alanında Hazırlanan Lisansüstü Tezlerde Sıkça Karşılaşılan Sorunlar ve Bazı
Çözüm Önerileri
The Preparation of Graduate Theses in Islamic Law: Frequently Encountered Problems and Some Solutions
Yrd. Doç. Dr. Necmeddin GÜNEY .................................................................................................405-422
İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi ve İslam
Universal Declaration of Human Rights and Islam
Yrd. Doç. Dr. Yusuf SAYIN ..............................................................................................................423-454
Taberi Mezhebinin Ortaya Çıkışı ve Karakteristik Özellikleri
Nascency of al-Tabari’s Sect And its Characteristic Property
Yrd. Doç. Dr. Ali YÜKSEK ...............................................................................................................455-482
Seyyid Mehmed Nesîb’in Hanefi Mezhebi Müdafaası
Sayyid Mahmad Naseeb’s Defense of the Hanafi School
Yrd. Doç. Dr. İsmail BİLGİLİ ...........................................................................................................483-522
Mahiyeti Yansıtıp Yansıtmaması Açısından Bazı Hanefî Kaynakları ve Muâsır İslam Hukuku
Eserlerindeki Akid Tanımları Üzerine Bir İnceleme
An Investigation on the Definitions of Contract (‘Aqd) in Some Hanafi Sources and Contemporary
Islamic Law Works in Terms of Reflecting its Nature
Doç. Dr. Abdüsselâm ARI ................................................................................................................523-538
Notlar
II. Uluslararası İslam Ticaret Hukuku Kongresi Değerlendirme ve Sonuç Bildirileri
Yrd. Doç. Dr. İsmail BİLGİLİ ...........................................................................................................539-565
Kitap Tanıtımları
Prof. Dr. Wael B. HALLAQ, İslam Hukukuna Giriş, çev. Doç. Dr. Necmettin Kızılkaya, Ufuk Yayınları,
İstanbul 2014, 273 sayfa.
Değerlendiren: Zafar Ahmad QARİZADA ...................................................................................567-572
Prof. Dr. Sabri ERTURHAN, İslâm Ceza Hukuku Etrafındaki Tartışmalar, Rağbet Yayıncılık, İstanbul
2008, 400 sayfa.
Değerlendiren: Ahmet AKTAŞ ........................................................................................................573-575
Vefeyât .................................................................................................................................................577-616
Editör’den | 9
Editör’den
Dergimizin 26. sayısı sizlerle.
Bu sayıda yine oldukça yoğun ve çeşitlilikte yazı ile karşınızdayız. Araştırma,
tercüme ve sadeleştirme makaleleri, kitap ve kongre tanıtımları, ayrıca vefeyat
yazılarıyla sayımız zenginleşmiştir.
Bu sayıya üç usul yazısıyla başlandı. İlki Doç. Dr. Osman ŞAHİN’in fıkıh
usûlünün tartışmalı konuları arasında yer alan mutlak ve mukayyet konusunu
tanımı, mahiyeti, delâleti, âm lafızla ilişki, mutlakın mukayyede hamli vb. açılardan
ele aldığı yazısıdır. İkincisi, Yrd. Doç. Şahban YILDIRIMER’in İslam hukukunun
dini niteliğine bağlı olarak temel referans kaynağı olan kutsal metinlerin
herhangi bir davranışı, dini, hukuki ve ahlaki açılardan bütüncül bir yaklaşımla
değerlendirmesinin ortaya çıkardığı önemli terminolojik sorunları ele aldığı
“İslam Hukukunda Bazı Terminolojik Problemler” adlı makalesidir. Üçüncüsü
ise mutezilî usûlcü Ebu’l-Hüseyin el-Basrî’nin Kitâbu’l-Kıyâsi’ş-şer‘î adlı eserinin
Ahmet Selman BAKTI tarafından yapılan tercümesidir.
Sayının dördüncü makalesi ise Yrd. Doç. Dr. Ahmet AYDIN’a ait Hanefi
mezhebinde hükümlere ulaşmada öz-şekil ilişkisinin incelendiği çalışmadır. Yazar
Hanefî fakihlerin hukukî meselelerde şeklin değil; özün itibara alınması gerektiğini
belirttiklerini ancak bazı meselelerde şekli daha fazla itibara aldıklarını tespit
etmiştir. Bu yazının ardından üç Arapça makale yer almaktadır. Bunlar, Doç. Dr.
Harun ÖĞMÜŞ’ün Gazzâlî ve Mâtürîdî’nin görüşlerinden istifade ederek davet
ulaşmamış kimseler hakkında yeni bir öneride bulunduğu makalesi; Prof. Dr.
Muhammed Mustafa Ez-ZUHAYLÎ’nin günümüz İslam devletlerinin yapısını
dini ve tarihi bilgilerle mukayeseli ele aldığı makalesi ile Bahaüddin El-CÂSİM’in
icâre akdi örneğinde klasik literatürde genel hükmün hilafına yapılan kıyasların
günümüz muamelelerine etkisini inceleyen yazısıdır.
Bu sayıdaki diğer yazılar şu şekilde devam etmektedir: Dr. Hasan ÖZER’in
müslüman erkek ile kitabî kadının evliliği neticesinde ortaya çıkacak olan ailevi
hak ve sorumlulukları ele alan araştırması; Yrd. Doç. Dr. Mehmet DİRİK’in
İslam hukukuna göre evlenmede kefaet konusunu incelediği çalışması; Yrd. Doç.
Dr. İbrahim ÖZDEMİR’in Cuma namazı öncesi sünnetlerin sübutu ile ilgili
araştırması aile ve ibadet ile ilgili araştırmalardır. Ayrıca bu sayıda miras hukukuyla
ilgili olarak Doç. Dr. M. Habibur RAHMAN tarafından kaleme alınan İngilizce
bir makalenin Dr. Abdurrahman YAZICI tarafından yapılan Türkçe tercümesi yer
almaktadır. Bu makalede İslam öncesi Arap geleneğinin İslam miras hukukundaki
rolü ele alınmaktadır. Bir diğer araştırma ise Prof. Dr. Adnan KOŞUM tarafından
kaleme alınan hayvan haklarıyla ilgili “İslam Hukukunda Hayvanların Yaşama
10 | Editör’den
Hakları Bağlamında Köpeklerin Öldürülmeleri Sorunu” adlı orijinal araştırmadır.
Bir diğer araştırma ise Doç. Dr. Recep ARDOĞAN’ın tarihsel nedenleri ve teorik
sakıncalarıyla irtidat suçu ve cezasına teolojik bir açıdan değinen yazıdır.
26. sayı muhtelif yazılarla devam etmektedir. Dr. Yüksel ÇAYIROĞLU’nun
İslam hukuku açısından gıda katkı maddelerini incelediği güncel fıkıh problemi
yazısı; Dr. Mehtarkhan KHWAJAMİR’in Afgan medeni kanununun oluşum süreci
ve muhtevasını tahlili; Arş. Gör. Mansur KOÇİNKAĞ’ın Kâdî Beyzâvî’ye göre
ilimlerin tasnifi ve Munîf fî sinâ‘ati’t-tarîf/ta‘rîfâtü’l-‘ulûm adlı eserinin edisyon
kritiği; Yrd. Doç. Dr. Necmeddin GÜNEY’in İslam hukuku alanında hazırlanan
lisansüstü tezlerde sıkça karşılaşılan sorunlar ve bazı çözüm önerilerini ele alan
araştırma yöntem ve tekniklerine katkı sağlayacak olan kılavuz yazısı; Yrd. Doç.
Dr. Yusuf SAYIN’ın ayetler çerçevesinde İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’nin
İslami açıdan değerlendirilmesinin yapıldığı yazısı; Yrd. Doç. Dr. Ali YÜKSEK’in
Taberî mezhebinin ortaya çıkışı ve karakteristik özelliklerini incelediği makalesi
ile Yrd. Doç. Dr. İsmail BİLGİLİ’nin Seyyid Mehmed Nesîb’in “Fıkh-ı Hanefînin
esasâtı ve kıyâs ve deyne müte‘allık mesâil” adlı Hanefi mezhebini müdafaa için
kaleme aldığı eserinin kıyâs ve içtihat odaklı ilk bölümünün değerlendirmesini,
birinci bölümünün Osmanlıca Türkçesinden latinize edilmiş halini parantez içi
kısa açıklamalarla sunduğu yazısıdır.
Bu sayıda kitap tanıtım yazıları ile Yrd. Doç. Dr. İsmail BİLGİLİ tarafından
hazırlanan II. Uluslararası İslam Ticaret Hukuku Kongresi “Günümüzdeki
Meseleler” (15-18 Ekim 2015 Konya/Türkiye) adlı kongrenin değerlendirilmesi ve
sonuç bildirileri yer almaktadır.
2015 Ramazan ayında vefat eden Sudan’ın önde gelen İslam hukukçularından
Prof. Dr. es-Sıddîk Muhammed el-Emîn ed-Darîr’in (1918 - 2015) anısına hayatı,
görüşleri ve eserleriyle ilgili olarak Yrd. Doç. Dr. Necmeddin GÜNEY’in hazırladığı
vefeyat yazısı; yine Ağustos 2015’te vefat eden Suriyeli muasır İslam hukukçusu
Prof. Dr. Vehbe ez-Zuhayli’nin (1932 – 2015) hayatı ve eserleriyle ilgili kardeşi
Prof. Dr. Muhammed Mustafa ez-Zuhaylî’nin kaleme aldığı yazısı ile ülkemiz İslam
Hukukçularından değerli ilim adamı Prof. Dr. Mehmet ERKAL hocamızla ilgili
olarak hayatı ve eserlerini konu alan bir yazı ile kırk yıllık arkadaşı Prof. Dr. İbrahim
Kâfi DÖNMEZ, öğrencisi Prof. Dr. Saffet KÖSE ve Zuhâl Ağılkaya Şahin, Arş. Gör.
Özlem KÂHYA ÖNCEL tarafından kaleme alınan anı yazıları dergimizin vefeyat
bölümünde yer almaktadır. Hocalarımıza Cenâb-ı Allah’tan rahmet dilerim.
Bu sayının yayımı münasebetiyle yazılarıyla, hakemlikleriyle, finansmanıyla,
basımıyla kısaca her türlü desteğiyle katkısı bulunan herkese teşekkür ederim.
Dergimizin bu sayısının da ilim dünyasına hayırlı olması dileğiyle…
Prof. Dr. Saffet KÖSE