Table Of ContentBİLGİ TEKNQLOJİLERİ VE İLETİŞİM KURUMU
*šİf`7'u'5f4Ÿf1
/`îi›_“"°>Ş::fî1
MAKİNELER ARASI HABERLEŞME
(M2M) VE TÜRKİYE İÇİN
DÜZENLEYİCİ ÖNERİLER
Hasan ÖZKÖSE
Bilişim Uzmanlığı Tezi
Nisan 2014
Ankara
©Bu eserin tüm telif hakları
Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumuna aittir.
Kaynak gösterilmeden alıntı yapılamaz.
::íãä\
:'¦¦¦¦¦`¦
7,:İ\\__Üİİ
İ' \!E!' _.fz_
. . BTK _
BıLGı'rı3ı‹NoLoııLızRı
vE İLETİŞİM KURUMU
Bu yayında öne sürülen fikirler eserin yazarına aittir;
Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumunun görüşlerini yansıtmaz
/\
> 978-605-345-097-9 |
\/
/\
I BTKYavın NO < > 0212 l
BİLGİ TEKNOLOJİLERİ VE İLETİŞİM KURUMU
i`ğ,A=î-fğišf
MAKİNELER ARASI HABERLEŞME
(M2M) VE TÜRKİYE İÇİN
DÜZENLEYİCİ ÖNERİLER
Hasan ÖZKÖSE
Bilişim Uzmanlığı Tezi
Nisan 2014
Ankara
Hasan ÖZKÖSE tarafından hazırlanan “Makineler arası Haberleşme (MZM) ve
7_šl_.';:`;;:;__î'L'=trá
Türkiye için Düzenleyici Öneriler” adlı bu tezin Bilişim Uzmanlığı tezi olarak uygun ,1_311;:
olduğımu onaylarım.
:-ıl‹-'.___
lflfewrfte l
Aysel KANDEMİR
Tez Danışmanı
Bu çalışma, tez savunma komisyonumuz tarafından Bilişim Uzmanlığı tezi olarak
kabul edilmiştir.
Başkan zbf-BMN Ç*4"°l¬
í #k\l\~L/Ar 3 ww" l\”k/\
Üye
zí/ ,/
Üye 1 Q <,Al/ışaàaız 7
Üye : /GL/dı_zm}¬
Butez, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu tez yazım kurallarına uygundur.
İÇİNDEKİLER
ÖZET ............................................................................................................................i
ABSTRACT..............................................................................................................._.ii
TEŞEKKÜR.............................................................................................................._.iii
TABLOLAR LİSTESİ.............................................................................................._.iv
ŞEKİLLER LİSTESİ .................................................................................................__ v
KISALTMALAR LİSTESİ ......................................................................................_.vi
GİRİŞ .........................................................................................................................._ İ
1. MAKİNELER ARASI HABERLEŞMEYE GENEL BAKIŞ ..............................__ 5
1.1. Kavramsal Çerçeve ..........................................................................................._ 7
1.1.1. Nesnelerin İnterneti .................................................................................._ 9
1.1.2 Muhtelifülkelerde M2M tanımlamaları.................................................._ 1 1
1.2. Temel M2M Mimarisi....................................................................................._ 14
1.2.1. M2M`de temel gereksinimler................................................................._ 19
1.2.2. M2M hizmetlerinde kullanılan şebekeler..............................................._ 21
1_2.2.1. 2G/3G/4G mobil şebekeler.............................................................__ 21
1.2.2.2_ Sabit telefon şebekeleri (PSTN)....................................................._. 21
l_2.2.3_ Uydu ................................................................................................_ 21
l_2_2.4. Bina içi elektrik kabloları ................................................................. 22
l.2.2.5. Kişisel kablosuz ağ alanı (WPAN).................................................._ 22
1.2.2.6. Wi-Fi ..............................................................................................._ 23
1.2.2.7. Değerlendirme................................................................................__ 23
1.2.3. M2M`nin spektrum boyutu ...................................................................._ 23
2. M2M UYGULAMALARI ..................................................................................__ 26
2.1 Akıllı Enerji Uygulamaları..............................................................................._ 28
2.2. Sağlık Uygulamaları.......................................................................................__ 29
2.3. Finansal Uygulamalar ....................................................................................._ 30
2.4. Ulaşım ............................................................................................................__ 31
2.5. Akıllı Endüstri................................................................................................._ 33
2.6. Tüketici Elektroniği Çözümleri......................................................................._ 34
2.7. Akıllı Bina Uygulamaları................................................................................_ 34
3 NUMARALANDIRMA VE ADRESLEME ......................................................._ 36
3.1. M2M"de Numaralandırma .............................................................................._ 36
3.2. M2M Hizmetlerinde Numaralandırma Kaynakları........................................._ 39
3.3. M2M Hizmetlerinde IP Adresleme................................................................._ 42
3.4. M2M`de Numara Taşınabilirliği ....................................................................._ 43
4 ULUSLARARASI ALANDAKİ GELİŞMELER ..............................................._ 46
4.1. ITU.................................................................................................................._ 47
4.2. AB ..................................................................................................................._ 48
4.3. BEREC............................................................................................................_ 49
4.4. CEPT..............................................................................................................._ 50
4.5 OECD..............................................................................................................._ 53
4.6. Ülke Uygulamaları.........................................................................................._ 53
4.6.1. ABD........................................................................................................_ 54
4.6.2. Avusturya ..............................................................................................._ 54
4.6.3. Brezilya .................................................................................................._ 55
4.6.4. Bulgaristan.............................................................................................._ 56
4.6.5. Çek Cumhuriyeti ...................................................................................._ 56
4.6.6. Finlandiya..............................................................................................._ 57
4.6.7. Hırvatistan ............................................................................................... 57
4.6.8. İsviçre ....................................................................................................._ 57
4.6.9. Macaristan .............................................................................................._ 58
4_6_l0. Polonya.................................................................................................. 58
4.6.11. Portekiz................................................................................................__ 58
4.6_12. Sırbistan................................................................................................_ 59
4_6.13_ Slovakya..............................................................................................__ 60
4.6_14. Slovenya .............................................................................................._. 60
4.6.15_ Değerlendirme......................................................................................_ 61
5. TÜRKİYE`DEKİ MEVCUT DURUM ................................................................_ 62
5.1 İlgili Mevzuat..................................................................................................._ 64
5.2. M2M`de Abonelik ve Son Kullanıcı Boyutu.................................................__ 68
5.3. Numaralandırma Ve Numara Taşınabilirliği ..................................................__ 69
5.4 Uluslararası Dolaşım ve Gömülü SIM Kartlar.................................................. 74
5.5. Vergi ve Diğer Mali Yükümlülükler..............................................................._ 75
soNUÇ VE ÖNERİLER.........................................................................................._ sı
KAYNAKLAR ........................................................................................................._ 91
EKLER......................................................................................................................_ 95
EK-1 MUHTELİF ÜLKELERE GÖNDERİLEN SUALNAME .........................._ 95
EK-2 ÜLKELERDEN GELEN CEVAPLAR ......................................................._ 97
EK-3 BTK M2M SUALNAMESİ ......................................................................._ 118
EK-4 SUALNAMEYE GELEN CEVAPLAR ...................................................._ 120
EK-5 M2M PROJEKSİYONU ............................................................................_ 152
ÖZGÜNLUK BİLDİRİMİ......................................................................................_ 157
ÖZGEÇMİŞ ............................................................................................................. 158
ÖZET
BİLGİ TEKNoLo.ıİLERİ VE İLETİŞİM KURUMU
Tezin Adı Makineler arası Haberleşme (M2M) ve Türkiye için
Düzenleyici Öneriler
Türü Bilişim Uzmanlığı Tezi
Yazar Hasan ÖZKÖSE
Teslim Tarihi 24 Nisan 2014
Anahtar
Makineler arası haberleşme (M2M), numaralandırma,
Kelimeler
M2M uygulamaları, SIM kart
Tez danışmanı Aysel KANDEMİR
Sayfa Adedi viii+160
Özet
Bu tezde; makineler arası haberleşme konusu (M2M), teknik, hukuki ve
uygulama boyutları ile incelenmektedir. Bu kapsamda, öncelikle M2M
kavramı, ilgili oyuncular, temel mimarisi ve düzenleyici hususlar ortaya
konulmuş, M2M kapsamında sunulmakta olan hizmetler incelenmiştir.
Muhtelif ülkelerde M2M ile ilgili uygulamalar, düzenleme kapsamında yapılan
çalışmalar ve ileriye yönelik politikaları hakkında araştırma yapılmış ve
sonuçları bu tez kapsamında değerlendirilmiştir. Ülkemizde M2M ile ilgili
mevcut durum sualname çalışması yapılmak suretiyle incelenmiş ve bu konuda
düzenleyici perspektifte yapılması gereken çalışmalar ortaya konmuştur.
Tezin sonuç kısmında, uluslararası alandaki ilgili düzenlemeler ve uygulamalar
göz önünde bulundurularak M2M'in geleceği açısından numaralandırma,
gömülü SIM kartlar, veri gizliliği, vergi ve diğer mali yükümlülükler gibi
önemli hususlarda muhteliföneriler sunulmaktadır.
ABSTRACT
INFORMATION AND COMMUNICATIONS TECHNOLOGIES
AUTHORITY
Thesis Machine to machine Communications and Regulatory
Recommendations for Turkey
Type ICT Expert Thesis
Author Hasan ÖZKÖSE
Submission Date 24 April 2014
Key Words Machine to machine communications (M2M),
numbering, M2M applications, SIM card
Advisor Aysel KANDEMİR
Total Page viii+l60
Abstract
This thesis examines the machine to machine communications (M2M) with its
technical, legal and application aspects. In this context, M2M concept and its
basic architecture, relevant players and regulatory issues have been studied,
M2M services analysed. Through questionnaire, existing situation has been
elaborated in Turkey and areas which requires regulatory attention are
underlined. An extensive research was carried out on M2M applications,
regulations and future policies of various countries and the results are
evaluated. ln the conclusion, considering the strudies in the international fora
in terms of regulations, applications and future policies, various
recommendations on important regulatory issues such as numbering,
embedded SIM cards, data privacy and taxation are developed.
TEŞEKKÜR
Tez çalışmam boyunca güçlü desteği ve çok değerli katkılarıyla çalışmamın
olgunlaşmasına destek olan tez danışmanım Aysel KANDEMİR`e. kıymetli
tecrübelerinden faydalandığım Uluslararası İlişkiler Dairesi Başkanı Dr. Ahmet E.
ÇAVUŞOGLU`na, bu süreçte desteklerini her zaman hissettiğim değerli
meslektaşlarım Şükran AYTEKİN, Bema TOSUN, Gökhan TOK ve Samet
TUNCER`e, yardım ve katkılarıyla Zeki AKKAYA, Afşin BÜYÜKBAŞ, Selen
ÇİMEN, Canan ERŞEN. Murat ERDOĞAN ve Cengiz ÜNAL`a. maddi manevi
desteklerinden dolayı sevgili anne ve babama ve tez sürecinin her anında desteğini
hissettiğim sevgili eşim Fatma ÖZKÖSE”ye teşekkürü borç bilir, bu çalışmanın
makineler arası haberleşme konusunda faydalı olmasını dilerim.
Description:::íãä\. :'¦¦¦¦¦`¦. 7, : İ \\__Üİİ. İ'. \!E!' _.zf_ BTK. _. BıLGı'rı3ı‹NoLoııLızRı. vE İLETİŞİM KURUMU. Bu yayında öne sürülen fikirler eserin yazarına aittir;. Bilgi Teknolojileri ve İletişim . _ 33. 2.6. Tüketici Elektroniği Çözümleri. basic architecture, r