kılıç ali' nin anılaı,rı l

786 Pages·2014·45.96 MB·Turkish

ATATÜRKS'IÜRND AŞI
kılaılnçii 'n
anılaı,rı
1
- Pe�lyeenH:u lTllusrig ut
l
(
1
1 •
- TÜRKi$YE BANKASI
KültYüary ınları
ATATÜRKS0IÜRND AŞI
KILIÇ
ALİ'NİN ANILARI
DERLEYEN
HULÜSİT URGUT
©TÜRKİYİEŞB ANKAKSÜIL TÜYRA YINLARI,
2005
GÖRSEYLÖ NETMEN
BİROBLA YRAM
GRAFİKT ASARUIYMG ULAMA
TüRKiYİEŞB ANKASKIÜ LTüYRA YINLARI
BASKOIC,A K İSTANBUL
I. 2005,
BASKI: ADETA,G USTOS İSTANBUL
9· 1500 2007,
ISB9N7 8-975-458-617-6
BASKI
ŞEFİMKA TBAASI
(02124)7 21 50 0
MARMARA SASNİATYEİMS BİL OK
291
İKİTELLİ İSTANBUL
34306
TÜRKYİEİ ŞB ANKASKIÜ LTüYRA YINLARI
İSTİKCLAADLD ESNİO,: BEYOGLU İSTANBUL
144/4 34430
Te(l0.2 1225)2 3 99 1
Fax(.0 21225)2 3 99 5
www.iskultur.com.tr
TÜRKIYE$BANKASI
KültYüary ınları
ATATÜRK'ÜSNI RDAŞI
kılaılçi 'anniınl arı
Derleyen
HuluTsuir gut
Anı
İçindekiler
Bua nılnaerdıey na zd?ı m 11
BabaKmı lAılçi . ..... .... ................. ......... 13
Blöüm
I.
ULUASLK URTULUMŞ ÜCADELEİS
İmparatorçluköğüuşnü ............................2.1. ..........
. .
İtihtatç,ıT lüar-AkrlmaAnn laşmanseıd'eynnapım ışdlıa?r . 23
.
Kayıtşsaırztt seıszla inmt laasış.. m..... 27
MustaKfeam atla rsiahh neçsıiknıey or. ............ .28
.
Almagne nerarlüdşev.ne.. t.. ..:... ....... .... ......3.0. ............
MustaaK fema-laVhdetgtröiünş m.e.s.i.. ........3.2. ...........
"Allashı'ğdaıı ,nkg idiy"o. r...u...z......... ....... ...3.5. .............
Samsu'dnanE rzurKuomn gsrie'ne 37
Adıançıı klamRaayuBafen .y . ..... . . ..... 39
AliK emalp'eriinş a.n..l..ı...ğ..ı...........................4.0. ......
Snie-miil letbtiefr e rmdü-cia h.i... t . ............. ...... .. .4.5. ...........
MustaaK femaln'alsteıa ln ış.t.ı.m. .................................... .5 .1 . .
..
MustaKfeam aPla şaö'dlyüır meiçikn6 bailnt .ı.n. 56
Mandacaırlaasrı knidmaly eork tkui. .... ...... 63
.
DamaFte rPiatş öadl ürüle.c..e...k..t..i.. ...... 65
Svias'btiAarm erigkeanleı.r .a l.. ........................... ..6. 9. .
.. .
MustaaK femalg'zöilnen reied nn emldei?n 75
Erm eydaçnaığ r.ı s.ı . ............. .... 78
. . .
Szöleüm irSlames ung'iad .i..ş 79
"Kıl!.ı K.çe ndiatneiaş tea ebcielmki s?i".n 80
Maraş-Ap nctheeepsmii lkiusv vetkloemruit a.n.l..ı..ğ..ı.. . ..82. ...
Maraşy'atzaı dleasnt .a n .. .........8.5.. .
. .
5
İçindekiler
Bua nılanreıd eyna zıdm? 11
BabaKmı lAılç.i .. ........ ......... 13
Bölüm
1.
ULUASLK URTULUMŞ ÜCADELEİS
İmparatorçluköğüuşnü.. ... .... ......... ....... ... .. 21
İttihaarT,tür çkıAl-lmaAnn laşm'nanıse ıdeynapm ışdlıa?r .. 23
Kayıtşsaırzıt tzse slainmt laasış. m..... ... ... ..... ... ..2 7
MustaaK fematla rsiahh neçskiıınyeo r ............. .... ...2 8
' . .
Alman general.d en r..ü ...ş .v.. .e.... .t . .. ... . . .. ...... . .. ... . . 3.0
MustaaK femaVla-hdetgtröiünş mes...i. .........3.2. .......
"Allashı'ığanık dg,i diy"o. r.u.z................... .....3.5. ..
Samsu'dnanE rzurKuomn gresi.'..n...e... ........ 37
Adıançıı klamRaayuBafen y. .................................3..9.. ...........
AlKie malp'eriinş aınığl... ........... .... .. ............4 0
. .
Snie-mii ltltbeei fre rmdü-cia h.i..t.. ... ............4.5.
MustaaK femaln'alsteıa ln ış.t.ı..m.. ................ ......5.1. ..
MustaKfeam aPla şaıö' dlyürmeikç6 i bni anl ıt.n . 56
Mandaıclaarra sıknidmaly eork tkui. .... . ........ ..... . 63
.
DamaFte rit ödlPüarşüal e.c.e..k..t..i.. ..... ......6.5. .........
Svias'tAam ebriirgk eanleı.r ..a..l.. ...... .......... ...6.9. ......
MustaaK femalg'zöilnen rdeine n emldei?n 75
Erm eyadnıç ağısrı. .............. . . 78
. .. .
Szöleüm irSlames ung'iad .i..ş... .................. ......7.9. ....
"Kııçl.!K.e ndianteiaş tea bciemlkie s?i".n 80
Maraş-pA nctheeepsmii lkiusv vetkloemruitğı a.nı l 82
Marat'şay azıdleasnt .a..n. . . ..........8.5. ....... .
5
MustaaK femanled enb üyüakd amd?ı r .9 6
Antpci'ünz endreik arbalu tul.a r 98
BinrciiA ntepk şuatması 105
"Siglz öyaşnlıça oruckı!." 111
Yab izkiamh ranmA antep'iimz? 121
Yozgaayta knmlaasvıeB oğaznlb ıaysankıı. .... 151
"Seinbno yunm uu zad?ı". ....... ....... 121
.
Anadoul ateişçnldieer 122
MustaaK femalk eimzli kl löenütnd e 125
AlFi autP aşpayi,an onunk apğaınıb ivru rşutkaı r.d..ı... ... 1.2 8
Sığsıürr ünsüiü syncaılandrı .sk a 130
ÇerkEetzh e'imMnu staKfeam alödl'üir mpeal ın 133
"Ethemb'ugie cyeo ke deciem!ğ".. .... ....... 136
. ...
"GörüşmelAenkraer ad'edvaa emd el!i"m 140
Bizbii tlteuk ulatacaktı ......... ..... 141
MilMlüic adelielv'ked et enikl gyie 145
\
BaşumkandanM ustaaK femal 147
Mareş(maülş iMru)s taKfeam al 150
"Bir thaaykfaa dadrü şmnaıy oke decme"ğ i 153
"Kesinz afkeraizna amazsyaamş ayama.m.". ..... ...1.5.8. .
Zafdeerns onra...... .. ......... ........ .... ........... 160
. . . ... ... . .
IIB. ölüm
CUMHURİYTE VED EVRİMLER
BinrciiB üyüMki llMeetc lisi 165
HacŞıük rünü'nye ditğoik .a t 167
KomünisPta rtniedsenik ruludu? 169
MustaKfeam a'leM eclimsu'htaele etf 174
Gaz"iİ, smet Paşa'dyiyıo rb ırakmam" 178
Binrcii Meclisf'ıtrnaets ııi rtica 181
Salnattat arikhaer ış.ı.y.o.r 183
Mcclissa'rniso ala.y 187
Çadbıezrin es arcıelsı.e .t. ....... 190
ŞükürB eyi'lpieb oğumşlardı 192
Ali
halnks ıağuydsuu.. .. 196
Seçimler ve . .
hızgıirby iet siniş"i r 201
"Herz •ıın an
iyilset ailmk aldalyaalsııuym o r 204
Gazi'niiicnrn si
6
İkgien çi knılpçaınıhna znki ayb.ı. .... .........2 06
İsmtPe aş'aınn,c evpasızb ırtıağksıo ru 207
HalPka tirs'iinknu ruluşu ........... .....2 10
Ankarİas,m tPe aş'aınnöne risbiayşlketoe lndu 211
FethiB eKya bneis'iinsno n.u. ..... ........ 213
"Yaşansc ıumhurt"i! y..e..... . 215
İlmku hlaefpeartit sniidno ğusşanc ıları 219
Hileaitfn sdoneu g eliyor 224
Paşanlo arrdıudiatsinf al.a.r ı 228
İlmku haltep afrietsniidno ğuşu 230
Doğ'duaK ürta yalkanmas.ı. 238
FehtiB eyg idoirİy,s mtPe aşgae liyor 241
TearkkipervFeırr 'kınakn apatlıması 245
Yüce Dnai'g vöanderinil elbka kan 246
SerebstF ırdkeane mes.i. .......... ... ... 255
NurCio nke'rey apılahnak sızlık 258
"Reisicumhgurörelvuibkmiti cne
paritmnib aşnaıg eçece"ğ. .i..m.................... ....2 62
İktida-mruhafletde üellosu 267
İzm'di erF ethiB e'yinöün nek onulanç ocucke sedi 269
İsmtPe aş'aınfnoto ğrarfınlaka urşusnı kyıolrı 271
HalFkı rkSaesrıbt Fe ısr'ykaay enilmtii.ş .. 273
İsmtPe aşbaen imi çin,
"yaınmda nkt akela akradaşdıimy"o rdu 275
"İletli ektibdearkdaal adceağkii z"l 276
Ataürt'künhi dtid"e:Bö ylei daorlem a!z" 280
Ataürtkk'ıüz dnım raaskaral..ı.k.l.a.r. .. ......2.8.6. .......
DrR.e ştGi alpoi layı 289
CelBaaly a'iırs tifnıane şinğei igreneot lay 298
RenklAin talygae zniisnöiyk üsvüe
Aatütr'ükni şgeadli lkeşönk ü. .. . ....... .. .. 300
KazıKma rabe'ikynia rkınkl itaab.ı.. ...... ... .. 305
"Mlsısonlib iiztzb aaşvsuunr"! 308
"Kararsloafrr aaldaı nr!ı"y o 311
İsmtPe aş'naınb aşbanılkktaan
uzaktılraışğlındıiı lbken ö ğrendim. 316
"Bucnay ılbdeınirt anyıamam!ı"ş. 321
"Daiamrak adavşeaı ltzatı"l naf ıtıran 325
/
7
/
(
/
\ 'lı
Vefaö nrekrlie 328
Meşuhr"s taduymo layı" 330
"Mecl'eitk sakçe l ?v"a r 331
"Haatym eseilb eesnişma hids avamdır" 333
MersivneA dan'daaö lümle .d ans 345
İmpekvse S atioel ayrıl. a....................... .... 350
.
I.IB Iölüm
İTSİKLAMLA HKEMELERVEİİ ZMİSRU İKASTI
İstkilaMlah kemei'lneikrnu runleudşe nivl eea rmaçl.a.r ı3 57
İstkilaMlah kemrenila esçıall rdıı?ş ı 367
"Heürm dinid ayaniadğeiır"l 374
\
İkincid öneİmstk ilaMla hkemeli er 376
Ankaİrstaki laMla hkemie s 380
Bri paşandırna m..ı.. .. ..... . . . ... 386
Sütk aredşimea ğıcre za .............. 389
.
Mahekmeinnk apısınadsaı claailnne .r. ............. 390
. .
Anka'draab riİ ngiizcl asu.s.u. ......... 392
.
Casusl.aC.ar s.u slar. ..... ............. ,... ... ....4 .0.2. ...
Kurşundazi limeiby eklneg yeenicnh eyecanlı öy.k4 ü0s4ü
Cezalandbıarşıhlieambkn ni baş.. ı.. .... ... ..4 07
Bri" zamane aisni"tanirnhş aizns on.u 408
Gaziy'es uikatsh abieie rl
beyimnzidevnu rulmduöşnam ütüşk ........... ..... 410
Beyşl ıdhıarz ıyralpıılkı yo.r.d.u.. ...... 413
İtthiatv eT erakkiy'iiyh ae decekil erd ..4.1.8
Gzilild irelerRiau fB ey'di 419
"Beniö ldürüerv lataenrdsaşliantrkiıamm ıamlıı .r." 422
İsmtPe aşiaçi nt utuklameam ri. . 424
AliF uatP aştaut kulanıaşnıltınayıo r 428
Sankılarpıornrt elie r. 430
Gazyi'Mie csilt'eö ldürimp ealynlamışlardı 431
ylıs onarçaı klgaenraçne kler 437
Otuz
Suikaüsçyt o,al ğ zıynadpıal aakctı 440
Giritvlkiii 'nSin tbh·arı 441
Tarhiihbirelg eS:av cıniıddnai namie. .s........... . .. ...4 46
ravkukü mesnidei nthiaert ti 460
K;ır;Kıe mal,
8
ZiyHau rştii'mnü thiişit raf.l.a.r.ı 464
Gazib'iyşzeii k atey denem iltvleek.i li 471
Sankılanrs ıons auvmnalraı 474
Kararliadra mvl.ea. .r... ........ . . 477
Sonİ tithtçaılnas ronıu 485
Bazpıaş alıasnr iukatestnha bevrair dı 493
Hiçk imsened meiarl madık .4 96
Bölüm
ıv.
MUSATFAK EMALA TAüTRK
Yörükk köenliydi 501
Naziskı,k ınbl igçrao uckut 507
Hapsid ey atmıtşı . .. ......... 511
. . .
Vatanv e HürtCr eimyieytiend'enİ tthiatv eT erakki'ye5 13
İtthiatv eT erakikliye o llnaedrenıa yrıldı? 516
"Doktorud ışibşalkenarıyi ap acağım" 518
Mertv ea linaceptı 519
MusatfKae ma'kli ruatrnam ucize 523
Halpee'tnİ stabnlu'gae lmekn içi
ternb itlaie lacpaarksa bii yloe ktu.. .. . . .. .. . 525
. ..
Hepimişzaiş taınerv liliği 527
LatfieH anım'nkı raçleti vaırları 532
Sarıkamtaık şopa'nfı ırant . 535
"Bue vgia dz köüpy akaıcma!ğ" 540
Büyübkia rş knhı azniö yküs.ü. ..... 542
.
FikrHiaynıem k imöidl ürectie?k 546
İlhanımm ıliltiednena lnal id.e.r.. ....... ... . 547
"Kuvvteb ir,do id ram iltildneir" 556
Gerçbeik"r ha lakd amı"ydı 558
"Laiklaidka,m oldmeamketi kr.". ... ........ .... .... ....5. 62
. . ..... .
Mesutb idrü nyadmae sutb irTü rkiiydee a..l.i. ... ...5.6.5 ......
İrnaŞ ah,A ıatütr'ke"m einmb iraddeerr"d i 568
Felatlkeerndb eiylaer aarnrlı,
vefasızlveıd ğeıd ikuyousde vmezdi 571
Çankay'daam utuld eğild.i ....... 575
Çocuklaçroıks everdi 577
AatütrkL is'einsznie kçio uckları 580
9
;
fil
..
·Bağdakşur aroautkr urdu 585
Sofr"aaksaıd emgibi"i y.d.i... ....... .... 586
Sevdşiağrikt ürık,vü e g azeller 594
Hedivyeer mteeknho şnlıardı 596
Fıtırandzae yboeykun u 598
"Kaunlnagrü nünbi nrdie gnüçol lüur"l a.r 602
Ataürtkk'ıüz dnıp rreasne.s. ... 604
"Mussnoiil yibii lmekliib,de iönrl meyemc"e ği 608
Aatütrmka alehsaetasfy dı ........................... .... . 612
"Yahub u htaalstıaknad aöml rü!" .. ....... 618
. . .
Savanar'noıgne lnieşn aisıdlas evnmiitşi 625
İsmtPe aşan'ö dzaemle ktulpa.r 626
Hastah alibyillneeek adayrak ışı!k lıydı 628
"Neo lacaakrtıskoa lsn"ud iyordu 632
\
Vasiytieink endie liyyalzed ı 638
"Bakb enn eh alde!y"i. m... 644
"Beinb iarn cöeAn nkarag'öytüar nü" 646
İsmte Pasşonag örenivn iedeny apamadı? 650
Dünyas avaçşıık acnıab ğiılridyuo 652
"Bud oktorlaadra myıa ştyaıorl!"a r 653
Soni tsedi"ğenigi anr",df aıkta yemneaskpio lmadı 657
"Kocab itrra ighö çüy!"o. r.... . .. .......... .. . 658
. . .
Ölüdmö şendğeiç eensbia ğnlmaıyşa tarkne 661
Notlar 663
Dizn.i .......... ... 667
Belgeler 675
Albüm 687
10