Table Of ContentGEORGES POLITZER
FELSEFENİN
TEMEL
İLKELERİ
ONDOKUZUNCU BASKI
ANKARA 2013
FELSEFENİN TEMEL İLKELERİ
GEORGES POLITZER
GUY BESSE ve MAURICE CAVEING
ÇEVİREN
MUZAFFER ERDOST
Georges Politzer’in
metni esas alınarak Guy Besse ve Maurice Caveing tarafından
geliştirilen ve onun imzası altında yayınlanan
Principes fondamentaux de philosophie
(Editions Sociales, Paris 1954)
adlı yapıtını
Fransızca aslından
Muzaffer Erdost
dilimize çevirdi ve kitap
Felsefenin Temel tikeleri
adı ile
Sol Yayınları
tarafından
Mart 2013
(Birinci Baskı: Kasım 1969; İkinci Baskı: Eylül 1970;
Üçüncü Baskı: Nisan 1971; Dördüncü Baskı: Ağustos 1974;
Beşinci Baskı: Ekim 1975; Altıncı Baskı: Aralık 1977;
Yedinci Baskı: Ekim 1978; Sekizinci Baskı: Ekim 1979;
Dokuzuncu Baskı: Nisan 1990; Onuncu Baskı: Kasım 1991;
Onbirinci Baskı: Mart 1994; Onikinci Baskı: Eylül 1996;
Onüçüncü Baskı: Temmuz 1998; Ondördüncü Basla: Ekim 2000;
Onbeşinci Baskı: Mayıs 2004; Onaltıncı Baskı: Ekim 2007;
Onyedinci Baskı: Kasım 2008; Onsekizinci Baskı: Ekim 2010)
tarihinde
Ankara’da Kuban Matbaacılık’ta bastırıldı.
ISBN 978-975-7399-36-0
İÇİNDEKİLER
11 Georges Politzer, Georges Cogniot
18 Yayınlayanların Önsözü, Guy Besse-Maurice Caveing
FELSEFENİN TEMEL İLKELERİ
23
25 GİRİŞ
26 I. Felsefe Nedir?
30 II. Niçin Felsefeyi incelemeliyiz?
34 III. Hangi Felsefe incelenmeli?
34 a) Bilimsel Bir Felsefe: Diyalektik Materyalizm
36 b) Devrimci Bir Felsefe: Proletaryanın Felsefesi
38 IV. Vargı: Teori ve Pratiğin Birliği
BİRİNCİ BÖLÜM
MARKSİST DİYALEKTİK YÖNTEMİN İNCELENMESİ
41
43 BİRİNCİ DERS. - Diyalektik Yöntem
43 I. Yöntem Nedir?
44 II. Metafizik Yöntem
44 a) Nitelikleri
47 b) Tarihsel Anlamı
48 III. Diyalektik Yöntem
48 a) Nitelikleri
50 b) Tarihsel Oluşumu
55 IV. Formel Mantık ve Diyalektik Yöntem
57 İKİNCİ DERS. - Diyalektiğin Birinci Çizgisi: Her Şey Birbirine
Bağlıdır. (Karşılıklı Etki ve Evrensel Bağlantı Yasası)
57 I. Bir Örnek
59 II. Diyalektiğin Birinci Çizgisi
60 III. Doğada
64 IV. Toplumda
68 V. Vargı
70 ÜÇÜNCÜ DERS. - Diyalektiğin İkinci Çizgisi: Her Şey Durum
Değiştirir. (Evrensel Değişme ve Kesintisiz Gelişme Yasası)
70 I. Bir Örnek
71 II. Diyalektiğin ikinci Çizgisi
72 III. Doğada
77 IV. Toplumda
83 V. Vargı
86 DÖRDÜNCÜ DERS. - Diyalektiğin Üçüncü Çizgisi: Nitel Değişik
lik
86 I. Bir Örnek
88 II. Diyalektiğin Üçüncü Çizgisi
90 III. Doğada
95 IV. Toplumda
101 V. Vargı
104 BEŞİNCİ DERS. - Diyalektiğin Dördüncü Çizgisi: Karşıtların Sa
vaşımı (I)
104 I. Karşıtların Savaşımı Her Değişikliğin Devindiricisidir. Bir
Örnek
105 II. Diyalektiğin Dördüncü Çizgisi
106 III. Çelişkinin Nitelikleri
106 a) Çelişki içtedir
109 b) Çelişki Yenileştiricidir
112 c) Karşıtların Birliği
117 ALTINCI DERS. - Diyalektiğin Dördüncü Çizgisi: Karşıtların Sa
vaşımı (II)
117 I. Çelişkinin Evrenselliği
119 a) Doğada
122 b) Toplumda
123 II. Uzlaşmaz Karşıtlık ve Çelişki
126 III. Karşıtların Savaşımı, Düşüncenin Devindiricisi
131 YEDİNCİ DERS. - Diyalektiğin Dördüncü Çizgisi: Karşıtların Sa
vaşımı (III)
131 I. Çelişkinin Özgül Niteliği
137 II. Evrensel ve Özgül Birbirinden Ayrılmazlar
141 III. Baş Çelişki, ikincil Çelişki
147 IV. Çelişkinin Başlıca Yönü ve ikincil Yönü
149 V. Çelişki Üzerine Genel Sonuçlar. Prudonculuğa Karşı
Marksizm
İKİNCİ BÖLÜM
MARKSİST FELSEFİ MATERYALİZMİN İNCELENMESİ
155
157 SEKİZİNCİ DERS. - Materyalist Dünya Anlayışı Nedir?
158 I. "Materyalizm" Sözcüğünün İki Anlamı
159 II. Madde ve Ruh
161 III. Felsefenin Temel Sorunu
162 IV. "idealizm" Sözcüğünün iki Anlamı
164 V. Materyalizm ve İdealizm, Teoride Olduğu Kadar, Pratikte
de Birbirlerine Karşıdırlar
167 VI. Marksist Felsefi Materyalizm Üç Temel Çizgi ile Ayırdedi-
lir.
169 DOKUZUNCU DERS. - Marksist Materyalizmin Birinci Çizgisi:
Dünyanın Maddiliği
169 I. idealist Tutum
173 II. Marksist Anlayış
174 III. Madde ve Hareket
179 IV. Doğal Zorunluluk
183 V. Marksizm ve Din
189 VI. Vargı
191 ONUNCU DERS. - Marksist Materyalizmin ikinci Çizgisi: Madde
Bilinçten Öncedir.
191 I. Yeni idealist Hile
198 II. Marksist Anlayış
199 a) Varlığın Nesnelliği
203 b) Bilinç, Varlığın Yansısı
205 III. Düşünce ve Beyin
209 IV. Bilincin iki Derecesi
212 V. Vargı
214 ONBÎRlNCÎ DERS. - Marksist Materyalizmin Üçüncü Çizgisi:
Dünya Tanınabilir
214 I. idealizmin Son Sığınağı
222 II. Marksist Anlayış
223 a) Pratiğin Rolü
229 b) Marksist Pratik Kavramının Bir Tahrifi
231 III. Göreli Gerçek ve Mutlak Gerçek
235 IV. Teori ve Pratiğin Birliği
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
DİYALEKTİK MATERYALİZM VE TOPLUMUN MANEVİ
YAŞAMI
241
243 ONlKlNCÎ DERS. - Toplumun Manevi Yaşamı Maddi Yaşamının
Yansısıdır
243 I. Bir Örnek
245 II. idealist "Açıklamalar"
III. Materyalist Diyalektik Tez
a) Toplumun Maddi Yaşamı, Yalnız Tek Tek Bireylerin Bi
lincinden Değil, Genel Olarak, insan Bilincinden ve irade
sinden Bağımsız Olarak Varolan Bir Nesnel Gerçektir
b) Toplumun Manevi Yaşamı, Toplumun Nesnel Gerçeği
nin Bir Yansısıdır
258 c) Yeni Toplumsal ve Siyasal Fikirler ve Teoriler Nasıl Or
taya Çıkar?
259 d) Kalıntılar Sorunu
260 IV. Vargı
263 ONÜÇÜNCÜ DERS. - Toplumsal Yaşamda Fikirlerin Rolü ve
Önemi
263 I. Bir Örnek
265 II. Kaba Materyalizmin Yanılgısı
269 III. Diyalektik Materyalist Tez
269 a) Fikirlerin Maddi Kökeni Onların Gücünü Oluşturur
271 b) Eski Fikirler ve Yeni Fikirler
275 c) Yeni Fikirlerin Örgütlendirici, Harekete Getirici ve De
ğiştirici Bir Etkisi Vardır
278 IV. Vargı
282 ONDÖRDÜNCÜ DERS. - Bilimsel Sosyalizmin Şekillenmesi,
Önemi ve Rolü
283 I. Marksizmin Üç Kaynağı
283 a) Alman Felsefesi
285 b) İngiliz Ekonomi Politiği
286 c) Fransız Sosyalizmi
287 II. Ütopik Sosyalizm
292 III. Bilimsel Sosyalizm
292 a) Biçimlenmesi
293 b) Nitelikleri
297 IV. Bilimsel Sosyalizmin Rolü
297 a) Sosyalizmle İşçi Hareketinin Kaynaşması
298 b) Devrimci Partinin Gerekliliği - "Kendiliğindenlik "in
Eleştirisi
301 V. Vargı
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
TARİHSEL materyalizm
305
307 ONBEŞINCI DERS. - Üretim: Üretici Güçler ve Üretim ilişkileri
307 I. Toplumun Maddi Yaşam Koşullan
309 a) Coğrafi Ortam
310 b) Nüfus
311 II. Üretim Tarzı
312 a) Üretici Güçler
315 b) Üretim ilişkileri
319 III. Üretim Araçları Mülkiyeti
322 IV. Üretim Tarzının Değişmesi, Toplumlar Tarihinin Anahta
rı
325 V. Vargı
ONALTINCI DERS. - Üretim ilişkileri ve Üretici Güçlerin Niteli
ği Arasında Zorunlu Uygunluk Yasası
I. Üretici Güçler, Üretimin En Devingen ve En Devrimci
Öğesidirler
331 II. Üretim ilişkilerinin Üretici Güçler Üzerindeki Karşı-
Etkisi
333 III. Zorunlu Uygunluk Yasası
336 IV. insan Eyleminin Rolü
342 ONYEDlNCl DERS. - Kapitalizmden Önce Sınıf Savaşımı
343 I. Toplumun Kökenleri
345 II. Sınıfların Ortaya Çıkışı
351 III. Köleci ve Feodal Toplumlar
355 IV. Burjuvazinin Gelişmesi
362 ONSEKtZÎNCÎ DERS. - Kapitalist Toplumun Çelişkileri
362 I. Kapitalist Üretim ilişkileri: Kapitalist Üretim ilişkilerinin
Özgül Çelişkisi
367 II. Kapitalist Toplumda Zorunlu Uygunluk Yasası
368 a) Kapitalist Üretim ilişkileri ile Üretici Güçlerin Niteliği
Arasında Uygunluk
371 b) Kapitalist Üretim ilişkileri ile Üretici Güçlerin Niteliği
Arasında Çatışma
376 III. Proletaryanın Sınıf Savaşımı Üretim ilişkileri ile Üretici
Güçler Arasındaki Çelişkinin Çözümlenmesi Yöntemi
382 IV. Vargı
384 ONDOKUZUNCU DERS. - Üstyapı
384 I. Üstyapı Nedir?
389 II. Üstyapı Temel Tarafından Oluşturulur
392 III. Üstyapı Etkin Bir Güçtür
396 IV. Üstyapı Üretime Doğrudan Doğruya Bağlı Değildir
398 V. Vargı
400 YİRMİNCİ DERS. - Sosyalizm
400 I. Üretim ve Üleşim
402 II. Sosyalizmin iktisadi Temeli
408 III. Sosyalizme Geçişin Nesnel Koşullan
409 IV. Sosyalizmin Temel Yasası
412 V. Sosyalizme Geçişin ve Sosyalizmin Gelişmesinin Öznel Ko
şullan
421 VI. Vargı
424 YÎRMlBlRlNCl DERS. - Sosyalizmden Komünizme
425 I. Komünist Toplumun İlk Evresi
429 II. Komünist Toplumun Üst Evresi
433 III. Sosyalizmde Üretici Güçler ve Üretim ilişkileri
438 IV. Sosyalizmden Komünizme Geçişin Koşullan
442 V. Vargı
BEŞİNCİ BÖLÜM
MATERYALİST DEVLET VE ULUS TEORİSİ
445
447 YIRMIIKINCÎ DERS. - Devlet
447 I. Devlet ve ’’Kamu Yaran”
450 II. Devlet, Uzlaşmaz Sınıf Karşıtlıklarının Ürünü
451 a) Devletin Kökeni
458 b) Devletin Tarihsel Rolü
465 III. Devletin içeriği ve Biçimi
466 a) Devletin Toplumsal içeriği
472 b) Devletin Biçimi
476 IV. Sınıf Savaşımı ve Özgürlük
476 a) Burjuvazi ve "Özgürlük"
479 b) Proletarya ve Özgürlükler
491 YİRMIÜÇÜNCÜ DERS. - Ulus (I)
491 I. Ulus ve Toplumsal Sınıf
492 II. Bilimsel Ulus Anlayışı
492 a) Ulus Nedir?
493 (a) Dil Birliği
494 (b) Toprak Birliği
495 (c) iktisadi Yaşam Birliği
497 (d) Ruhsal Şekillenme ve Kültür Birliği
498 (e) Tarihsel Olarak Oluşmuş istikrarlı Bir Birlik
499 b) Kaçınılacak Bazı Yanlışlar
502 III. Burjuvazi ve Ulus
502 a) Burjuva Ulusların Biçimlenmesi
503 b) Buıjuvazi Ulusun Başında
505 c) Burjuvazinin Ulusa ihanet Etmeye Başlaması
513 IV. işçi Sınıfı ve Ulus
513 a) Proleter Enternasyonalizmi
517 b) Proleter Yurtseverliği
522 YÎRMIRDÖRDÜNCÜ DERS. - Ulus (II)
I. Sömürge Sorunu: Ulusların Kendi Kaderlerini Tayin Hak
kı
II. Sosyalist Uluslar
a) Ulusal Sorun ve Sosyalist Devrim
b) Sosyalist Ulusların Nitelikleri
III. Ulusların Geleceği
Alsace ve Moselle Üzerine Not
