Erken Dönem Osmanlı Hukuku

12 Pages·2005·0.72 MB·Turkish

Hacettepe ÜniversitesiEdebiyatFakültesiDergisi
Erken Dönem Osmanlı Hukuku:
Yaklaşımlar, Temel Sorunlar
Yard.Doç. Dr. YunusKOÇ*
Özet
Osmanlı hukukuüzerine yapılan incelemeleri analitikaçıdanüçanagruptatoplamak
mümkündür. Birinci gruba göre Osmalı hukukutemelde örn hukuk ekseninde yer alır
ve İslam hukukundanbağımsız ve hattaona alternatif birkarakterdedir. İkinci grup ise
Osmanlı hukukunun temamen şer'i hukuk içerisinde değerlendirilmesi gerektiğini öne
sürer.Bu görüşe göre Osmanlı hukuku, İslam hukuku(fıkıh) içerisinde mevcut olan bir
eksende ve onunsiyasi otoriteye bıraktığı alanlardagelişmiştir. Osmanlı döneminde co-
difie edilen kanunlar dini hukukunteferruatıdır. Üçüncü gruba göre ise Osmanlı huku-
kununhem örn hem de şer'i yanı vardır ve bunlarbiraradayürüdüktedider.
Araştırmamız şusonucuortayakoymuştur: Osmanlı hukukunukabaca, tamamen ör-
fi ya datamamen şer'i olarak nitelernekyerine, konuyla ilgili belgelerin karşılaştırmalı
yöntemle inceleyerek problemleri dönemlerin siyasi, sosyal, kültürel ve ekonomik şart-
larıdahilinde ele almak gerekir. Sadece böyle biryöntem ve objektif biryaklaşımla da-
hagüvenilir sonuçlara ulaşmak mümkündür.
ANAHTAR KELİMELER: Osmanlı hukuku, Örf, Şer'i hukuk, Kanunlaşunna.
Abstract
Studies concerning the Ottoman law can be groupped underthree headings: Accor-
dingtothefirstone, theOttoman law isbasicaltYcustomary law which isseparatefrom
the Islamic lawand alternative to it.Incontrast with this, the second group c1aimsthat
the Ottoman law should be analysed within theIslamic law (Le. Sharia), since itdeve-
loped within theIslamic law, specifically, intheareaswhere Islamic law gave political
authorities freedom to make legislation. Thus, the laws legislated during the Ottoman
· Hacettepe Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Tarih Bölümü.
115