Compendium kindergeneeskunde: Diagnostiek en behandeling

805 Pages·2011·7.595 MB·Dutch

by  Dr. G. Derksen-Lubsen, Prof. dr. H.A. Moll, Prof. dr. H.M. Oudesluys-Murphy, Drs. A.J. Sprij (eds.)

Compendium kindergeneeskunde
Compendium kindergeneeskunde
Diagnostiek en behandeling
Onder redactie van
Dr. G. Derksen-Lubsen
Prof. dr. H.A. Moll
Prof. dr. H.M. Oudesluys-Murphy
Drs. A.J. Sprij
Houten2011
(cid:2)2011BohnStafleuvanLoghum,onderdeelvanSpringerMedia
Allerechtenvoorbehouden.Nietsuitdezeuitgavemagwordenverveelvoudigd,opgeslagenineen
geautomatiseerdgegevensbestand,ofopenbaargemaakt,inenigevormofopenigewijze,hetzij
elektronisch,mechanisch,doorfotokopiee¨nofopnamen,hetzijopenigeanderemanier,zonder
voorafgaandeschriftelijketoestemmingvandeuitgever.
Voorzoverhetmakenvankopiee¨nuitdezeuitgaveistoegestaanopgrondvanartikel16bAuteurswet
johetBesluitvan20juni1974,Stb.351,zoalsgewijzigdbijhetBesluitvan23augustus1985,Stb.471
enartikel17Auteurswet,dientmendedaarvoorwettelijkverschuldigdevergoedingentevoldoenaan
deStichtingReprorecht(Postbus3060,2130KBHoofddorp).Voorhetovernemenvan(een)gedeel-
te(n)uitdezeuitgaveinbloemlezingen,readersenanderecompilatiewerken(artikel16Auteurswet)
dientmenzichtotdeuitgevertewenden.
Samensteller(s)enuitgeverzijnzichvolledigbewustvanhuntaakeenbetrouwbareuitgavete
verzorgen.Nietteminkunnenzijgeenaansprakelijkheidaanvaardenvoordrukfoutenenandere
onjuisthedendieeventueelindezeuitgavevoorkomen.
ISBN9789031387441
NUR870
Ontwerpomslag:StudioBassa,Culemborg
Ontwerpbinnenwerk:StudioBassa,Culemborg
Automatischeopmaak:PrePressMediaGroep,Zeist
Eerstedruk,eersteoplage,1994
Eerstedruk,tweedeoplage,1997(metenkelecorrecties)
Tweede,herzienedruk,2000
Derde,herzienedruk,2006
Vierde,herzienedruk,2011
BohnStafleuvanLoghum
HetSpoor2
Postbus246
3990GAHouten
www.bsl.nl
Inhoud
Redactieenlijstvanauteurs 26
Voorwoord 31
deel i spoedeisende zorg 33
1 Hetacuutziekekind 35
C.M.P.Buysse,E.N.deJager,M.deHoog
1.1 Inleiding 35
1.2 A=airway(luchtwegen) 35
1.3 B=breathing(ademhaling) 35
1.3.1 Ademarbeid 35
1.3.2 Effectiviteitvandeademarbeid:gaaterluchtinenuitdelongen?Hoe
goedisdegaswisseling? 36
1.3.3 Systemischeeffectenvaneeninsufficie¨nteademhaling 36
1.4 C=circulatie 37
1.4.1 Systemischeeffectenvancirculatoireinsufficie¨ntie 37
1.5 D=disability 38
1.5.1 Bewustzijnsniveau 38
1.6 E=exposure 38
1.7 G=glucose 39
1.8 Samenvatting 39
2 Resuscitatievaneenpasgeborene 40
A.H.L.C.vanKaam
2.1 Richtlijnenvoorresuscitatievaneenpasgeborene 40
3 Basiclifesupportbijkinderenenadvancedpediatriclifesupport 42
J.K.W.Kieboom,N.M.Turner
3.1 Inleiding 42
3.2 Advancedpediatriclifesupport(apls) 42
3.3 Opheffenvaneenluchtwegobstructie 45
3.4 Volgordevanhandelenbijcirculatiestilstand 45
3.4.1 Niet-schokbaarritme:circulatiestilstandmetasystolieofPolsloze
ElectrischeActiviteit 45
6 Compendiumkindergeneeskunde
3.4.2 Schokbaarritme:circulatiestilstandmetventrikelfibrillerenofventri-
keltachycardie 47
4 Shock 49
J.A.Hazelzet
4.1 Definitie 49
4.2 Symptomen 49
4.3 Pathofysiologie 49
4.3.1 Hart 49
4.3.2 Weerstandscircuit 50
4.3.3 Capillairbed 50
4.3.4 Veneusstelsel 50
4.3.5 Bloedvolume 50
4.4 Classificatie 50
4.5 Monitoring 50
4.6 Behandeling 51
4.6.1 Optimaalcirculerendbloedvolume 51
4.6.2 Optimalepompfunctievanhethart 52
4.6.3 Optimaleventilatieenoxygenatie 52
4.6.4 Ondersteunendebehandeling 54
4.7 Anafylactischeshock 54
4.7.1 Belangrijksteallergenen 54
4.7.2 Symptomen 54
4.7.3 Behandeling 55
5 Acutehartritmestoornissen 57
M.vanOsch-Gevers,M.deHoog
5.1 Tachycardiee¨n 57
5.1.1 Sinustachycardie 57
5.1.2 Supraventriculairetachycardie 57
5.1.3 Breedcomplextachycardie 59
5.1.4 Ventrikelfibrilleren(vf) 60
5.2 Bradycardiee¨n 60
5.2.1 Sinusbradycardie 61
5.2.2 Sicksinussyndroom 63
5.2.3 av-blok 63
6 Ademhalingsinsuffici¨entie 64
K.F.M.Joosten,A.P.M.Duyndam
6.1 Definitie 64
6.2 Etiologie 64
6.3 Symptomen 64
6.4 Gaswisseling:begrippen 64
6.5 Diagnostiek 65
6.6 Behandeling 65
6.7 Beademing 66
Inhoud 7
7 Inspiratoirestridor 68
K.F.M.Joosten
7.1 Laryngitissubglotticaenlaryngotracheobronchitis 68
7.2 Epiglottitis 69
7.3 Aspiratievancorpusalienum 69
8 Acuteastma-aanval 70
M.deHoog,C.M.P.Buysse
9 Statusepilepticus 72
M.deHoog,K.F.M.Joosten
10 Comaenintracranie¨ledrukverhoging 74
M.deHoog
10.1 Coma 74
10.1.1 Acutemaatregelen 74
10.1.2 Etiologie 74
10.1.3 Symptomen 74
10.1.4 Diagnostiek 76
10.1.5 Prognose 76
10.2 Intracranie¨ledrukverhoging 77
10.2.1 Etiologie 77
10.2.2 Symptomatologie 77
10.2.3 Behandeling 77
11 Verdrinking 78
J.K.W.Kieboom
11.1 Definitie 78
11.2 Pathofysiologie 78
11.3 Risicofactoren 78
11.4 Symptomen 78
11.5 Behandeling 79
12 Vergiftiging 83
C.M.P.Buysse,H.A.Moll
12.1 Inleiding 83
12.2 Vragenbijeerstescreening 83
12.3 Lichamelijkonderzoek 83
12.4 Verdereevaluatie 83
12.5 Aanvullendonderzoek(magnietonnodigvertragendwerken!) 83
12.6 Behandeling 84
12.7 Alcoholintoxicatie 85
13 Hypo-enhyperthermie 89
J.A.Hazelzet
13.1 Hypothermie 89
13.1.1 Lokalebevriezing 89
13.1.2 Algemenehypothermie 89
8 Compendiumkindergeneeskunde
13.2 Hyperthermie 89
13.2.1 Ernstigehyperthermie 89
13.2.2 Malignehyperthermie 90
14 Apparentlifethreateningevent 92
K.F.M.Joosten
14.1 Inleiding 92
14.2 Etiologie 92
14.3 Anamnese 93
14.4 Lichamelijkonderzoek 94
14.5 Diagnostiek 94
14.6 Behandeling 94
deel ii algemene onderwerpen 97
15 Verrichtingen 99
P.C.J.deLaat,G.Derksen-Lubsen,R.R.deKrijger
15.1 Maten 99
15.2 Pijnstillingensedatie 99
15.3 Richtlijnenvoordesinfectie 99
15.4 Lumbaalpunctie 99
15.5 Liquorpunctieuitventrikelreservoir 101
15.6 Arteriaradialiskatheter 101
15.7 Arteria-umbilicaliskatheter 102
15.8 Vena-umbilicaliskatheter 102
15.9 Pleurapunctie 105
15.10 Pneumothoraxdrainage 105
15.10.1 Spoedbehandelingvaneenspanningspneumothorax 105
15.10.2 Plaatsenvandefinitievethoraxdrain 105
15.11 Arteriepunctie 106
15.12 Maagsonde,duodenumsonde,maagspoelen,percutaneenteroscopische
gastrostomie,MicKey-button 106
15.12.1 Maagsonde,duodenumsonde 106
15.12.2 Maagspoelen 106
15.12.3 peg-katheter(percutaneendoscopischegastrostomie) 106
15.12.4 WisselenMicKey-ballonkatheter 107
15.13 Blaaspunctiebijkinderenjongerdan3jaar 107
15.14 Blaaskatheterisatie 108
15.15 Beenmergpunctie 108
15.16 Botnaald 109
15.17 Beenmergbiopsie 109
15.18 Implanteerbaarintraveneustoedieningssysteem(Port-a-cath1,pac) 109
15.18.1 Algemeen 109
15.18.2 Aanprikken 110
15.18.3 Onderhoud 110
15.18.4 Bloedafnemen 110
15.18.5 Bolusinjectie 110
15.18.6 Infuus 111
Inhoud 9
15.18.7 Obstructie 111
15.19 Huidbiopsie 111
15.20 Intubatie 112
15.21 Weefselonderzoek 112
15.21.1 Inleiding 112
15.21.2 Cytologie 112
15.21.3 Histologie 112
15.21.4 Specialetechnieken 113
16 Voedingendi¨etetiek 114
H.S.A.Heymans,M.E.Dijsselhof
16.1 Inleiding 114
16.2 Voedingvandegezondezuigeling 114
16.2.1 Borstvoeding/kunstmatigezuigelingenvoeding 114
16.2.2 Voordelenvanmoedermelk 115
16.2.3 Samenstellingvanmoedermelk 116
16.2.4 Uitscheidingvangeneesmiddeleninmoedermelk 116
16.2.5 Besmettingvanmoedermelk 116
16.2.6 Verontreinigingvanmoedermelk 116
16.2.7 Suppletiebijborstvoeding 117
16.3 Volledigekunstmatigezuigelingenvoeding 117
16.4 Bijvoeding 117
16.5 Bijzonderekunstmatigezuigelingenvoeding 118
16.5.1 Voedingmeteenlaaglactosegehalte/sojavoeding 119
16.5.2 Voedingopbasisvaneiwithydrolysaat 119
16.5.3 Alternatievevoeding 119
16.6 Voedingvoortevroeggeborenen 121
16.7 Richtlijnengoedevoeding 121
16.8 (Semi-)elementairevoeding 122
16.9 Sondevoeding 122
16.10 Parenteralevoeding 125
16.11 Nutritionalassessment 127
16.11.1 Acuteondervoeding 129
16.11.2 Chronischeondervoeding 129
17 Dehydratieenwater-enzouthuishouding 130
P.C.J.deLaat,J.E.Kist-vanHolthetotEchten
17.1 Inleiding 130
17.2 Behandelingvandehydratie 130
17.2.1 Algemeneuitgangspunten 130
17.2.2 Algemenestrategie 130
17.2.3 Oralebehandeling 131
17.2.4 Parenteralebehandeling 133
17.3 Metaboleacidose 135
17.4 Algemeneopmerkingen 136
10 Compendiumkindergeneeskunde
18 Beeldvormendediagnostiek 141
H.C.Holscher
18.1 Inleiding 141
18.2 Voorbereiding 141
18.2.1 Conventioneelonderzoek 141
18.2.2 Echografie 141
18.2.3 Computertomografie(ct) 142
18.2.4 Magneticresonanceimaging(mri) 142
18.3 Systematischebeoordeling 142
18.3.1 Thorax 142
18.3.2 Buikoverzichtsfoto(boz) 142
18.3.3 Skelet 143
18.4 Indicaties 143
19 Evidence-basedmedicine 146
H.A.Moll,G.Derksen-Lubsen
19.1 Frequentievanziekten 146
19.2 Parameters 146
19.3 Voorbeelden 147
19.3.1 Voorbeeldrisicofactor 147
19.3.2 Voorbeeldbehandelingsresultaat 148
19.3.3 Voorbeelddiagnostischetest 149
19.4 Evidence-basedmedicineindepraktijk 149
19.4.1 Stellenvaneenbeantwoordbareklinischevraag 149
19.4.2 ‘Criticalappraisal’vaneenstudienaareeninterventieofdiagnostische
test 150
20 Handelenbijoverlijden 152
D.M.C.B.vanZeben-vanderAa,R.R.deKrijger,B.A.Semmekrot,H.M.
Oudesluys-Murphy
20.1 DeWetopdelijkbezorgingendenodo-procedure 152
20.1.1 Natuurlijkenniet-natuurlijk 152
20.1.2 Onverwachtenonverklaard 152
20.1.3 Vaststellendoodsoorzaak 152
20.2 Procedureobductie 153
20.2.1 Verklaringvannatuurlijkedood 153
20.2.2 Toestemmingvandenabestaanden 153
20.2.3 Uitvoering 153
20.3 Bijzonderesituaties 154
20.4 Onderzoekenveiligstellenvanmateriaalbijplotselingonverwacht
overlijden 154
20.4.1 Schouwing 154
20.4.2 Postmortaleanamnese,(specie¨le)anamnese,postmortaalpediatrisch,
laboratorium-enbeeldvormendonderzoekdoordekinderarts 155
20.4.3 Postmortaalpathologischonderzoek/obductiedoordepatholoog 157
20.5 Beleidrondbegeleidingouders 157