Çocuğun okul eğitiminde ailenin rolü

334 Pages·2012·4.12 MB·Turkish

0
T.C.

Iğdır Üniversitesi
İlahiyat Fakültesi

ULUSLARARASI AİLE İÇİ EĞİTİM
ÇALIŞTAYI

IĞDIR
2016
ULUSLARARASI AİLE İÇİ EĞİTİM
ÇALIŞTAYI

Genel Koordinatör
Prof. Dr. Şadi EREN

Çalıştay Kurulu
Prof. Dr. Şadi EREN
Yrd. Doç. Dr. Osman BAYRAKTUTAN
Yrd. Doç. Dr. Mehmet Emin YURT
Yrd. Doç. Dr. Abdulhalim OFLAZ
Yrd. Doç. Dr. Musa ÇETİN
Yrd. Doç. Dr. Ali Yıldız MUSAHAN
Arş. Gör. İlyas ALTUNER

Editörler
Mehmet Emin YURT
Osman BAYRAKTUTAN

Kapak Tasarım & İç Düzen
Osman BAYRAKTUTAN
Mehmet Emin YURT

Yayın Dili
Türkçe & Arapça & İngilizce

Iğdır/Türkiye
2016

İSBN: 978-60583687-9-8

Baskı ve Cilt
Zafer Medya
Muratpaşa Mah. Yenikapı Cad. Kadıoğlu Sk.
Yakutiye/ERZURUM
0442 234 22 85

II
BİLİM KURULU
Prof. Dr. Şadi EREN -Iğdır Üniversitesi- TÜRKİYE
Prof. Dr. Ruhattin YAZOĞLU- Atatürk Üniversitesi- TÜRKİYE
Prof. Dr. Tuncay İMAMOĞLU- Atatürk Üniversitesi- TÜRKİYE
Prof. Dr. Anwar Mohammed Faraj MAHMOOD-İnsani Gelişim Üniv.,-Süleymaniye-IRAK
Prof. Dr. Dace BALODE -Latvijas Univeristate-LİTVANYA
Doç. Dr. Aladin JENKO- İnsani Gelişim Üniversitesi-Süleymaniye-IRAK
Doç. Dr. Suhaib Mustafa Taha ALHAMID- İnsani Gelişim Üniv., Süleymaniye-IRAK
Yrd. Doç. Dr. Ausame Salah MOHAMMED -İnsani Gelişim Üniv., Süleymaniye-IRAK
Yrd. Doç. Dr. Kurdistan Salim SAEED- İnsani Gelişim Üniversitesi-Süleymaniye-IRAK
Doç. Dr. Shovosil ZİYADOV-ÖZBEKİSTAN
Yrd. Doç. Dr. Ali JUSUBALİEV- Oş Devlet Üniversitesi-KIRGIZİSTAN
Yrd. Doç. Dr. Akhmet YARLYKAPOV- Russian State Humanities University-RUSYA
Yrd. Doç. Dr. Ali Yıldız MUSAHAN-Iğdır Üniversitesi- TÜRKİYE
Yrd. Doç. Dr. Musa ÇETİN-Iğdır Üniversitesi- TÜRKİYE
Yrd. Doç. Dr. Mehmet Emin YURT-Iğdır Üniversitesi- TÜRKİYE
Yrd. Doç. Dr. Osman BAYRAKTUTAN-Iğdır Üniversitesi- TÜRKİYE
Yrd. Doç. Dr. Abdulhalim OFLAZ-Iğdır Üniversitesi- TÜRKİYE
Yrd. Doç. Dr. Mustafa Harun KIYLIK-Iğdır Üniversitesi- TÜRKİYE
Yrd. Doç. Dr. İbrahim AKGÜN-Iğdır Üniversitesi- TÜRKİYE
Yrd. Doç. Dr. İbrahim AŞLAMACI-İnönü Üniversitesi-TÜRKİYE
Yrd. Doç. Dr. Zeki TAN-Iğdır Üniversitesi- TÜRKİYE
Yrd. Doç. Dr. Bayram DEMİR-Iğdır Üniversitesi- TÜRKİYE
Yrd. Doç. Dr. Fatih ÖZKAN-Gümüşhane Üniversitesi-TÜRKİYE
Öğr. Gör. Alaaddin YANARDAĞ-Iğdır Üniversitesi- TÜRKİYE
Öğr. Gör. Ahmet GÖZCÜ-Iğdır Üniversitesi- TÜRKİYE
Arş. Gör. İlyas ALTUNER-Iğdır Üniversitesi- TÜRKİYE
Arş. Gör. Emrah EKER-İstanbul Üniversitesi-TÜRKİYE

III
KATILIMCILAR
Şadi EREN -Iğdır Üniversitesi- TÜRKİYE
Ruhattin YAZOĞLU- Atatürk Üniversitesi- TÜRKİYE
Tuncay İMAMOĞLU- Atatürk Üniversitesi- TÜRKİYE
Aladin JENKO- İnsani Gelişim Üniversitesi-Süleymaniye-IRAK
Suhaib Mustafa Taha ALHAMID-İnsani Gelişim Üniv.,-Süleymaniye-IRAK
Ausame Salah MOHAMMED-İnsani Gelişim Üniversitesi-Süleymaniye-IRAK
Ali Yıldız MUSAHAN-Iğdır Üniversitesi- TÜRKİYE
Musa ÇETİN-Iğdır Üniversitesi- TÜRKİYE
Mehmet Emin YURT-Iğdır Üniversitesi- TÜRKİYE
Osman BAYRAKTUTAN-Iğdır Üniversitesi- TÜRKİYE
Abdulhalim OFLAZ-Iğdır Üniversitesi- TÜRKİYE
Mustafa Harun KIYLIK-Iğdır Üniversitesi- TÜRKİYE
İbrahim AKGÜN-Iğdır Üniversitesi- TÜRKİYE
İbrahim AŞLAMACI-İnönü Üniversitesi-TÜRKİYE
Zeki TAN-Iğdır Üniversitesi- TÜRKİYE
Bayram DEMİR-Iğdır Üniversitesi- TÜRKİYE
Fatih ÖZKAN-Gümüşhane Üniversitesi-TÜRKİYE
Alaaddin YANARDAĞ-Iğdır Üniversitesi- TÜRKİYE
Ahmet GÖZCÜ-Iğdır Üniversitesi- TÜRKİYE
İlyas ALTUNER-Iğdır Üniversitesi- TÜRKİYE
Emrah EKER-İstanbul Üniversitesi-TÜRKİYE

IV
İÇİNDEKİLER

İÇİNDEKİLER ........................................................................................................... V
AİLE DEVLETİ ...................................................................................................... VII

AİLE ve ÇOCUK EĞİTİMİ ...................................................................................... 1
Şadi EREN

AİLE İÇİ DİN EĞİTİMİNİN AİLE FERTLERİNİN AHLÂKI ÜZERİNDEKİ
ETKİLERİ ............................................................................................................... 15
Ruhattin YAZOĞLU

AİLE İÇİ EĞİTİMİN SOSYOLOJİK BOYUTU .................................................. 21
Alaaddin YANARDAĞ

ÇOCUĞUN OKUL EĞİTİMİNDE AİLENİN ROLÜ: IĞDIR İMAM HATİP
OKULLARI ÖRNEĞİNDE BİR DEĞERLENDİRME ....................................... 37
Emrah EKER & İbrahim AŞLAMACI

ةيبرتلا يف ةرسلأا رود ىلع يعامتجلاا لصاوتلاو ملاعلإا لئاسو رثأ .................................... 57
وكنج قازرلا دبع نيدلا ءلاع .د
Alaaddin Abdurrezzak JENKO

EĞİTİMİN PLATONCU TEMELLERİ VE PLATONCU EĞİTİM
ANLAYIŞININ ELEŞTİRİSİ ................................................................................ 89
İlyas Altuner & Fatih Özkan

GELENEKSEL DEĞERLERİN TAŞIYICILARI OLARAK DEDE VE
NİNELERİN AİLE İÇİ EĞİTİMDEKİ KATKILARI ÜZERİNE FELSEFÎ BİR
DEĞERLENDİRME ............................................................................................. 107
Tuncay İMAMOĞLU

اجذومن قارعلا ةيرسلأا ةموظنملا ةيوقت يف نوناقلا رود .................................................. 115
ساخارب قمان سوسآ .أ
Asos Namıq BIRA KHAS

AİLE İÇİ EĞİTİM AÇISINDAN İSLÂM HUKUKU'NDA "HİDÂNE" ......... 143
Mustafa Harun KIYLIK

AİLE İÇİ EĞİTİM PERSPEKTİFİNDEN HİLM (YUMUŞAKLIK) ............. 179
İbrahim Akgün

KUR’AN EĞİTİMİ VE ÖĞRETİMİNDE AİLENİN ROLÜ ÜZERİNE BİR
DEĞERLENDİRME ............................................................................................. 195
Osman BAYRAKTUTAN & Mehmet Emin YURT

V
LOKMAN SÛRESİ 12-19 AYETLERİ BAĞLAMINDA BABA-ÇOCUK
İLİŞKİSİ ................................................................................................................ 211
Zeki TAN

نوناقلاو عرشلا نيب يرسلأا فنعلا ............................................................................... 223
ىديَمائ ىفطصم بيهص.د
Süheyb Mustafa NAMYEDA

اهنم ةياقولا يف ةرسلأا رودو لافطلأا ىدل يناودعلا كولسلا ةأشنت ..................................... 239
دمحم حلاص ةماسأ.د
Üsame Salah MUHAMMED

NEBEVÎ YAKLAŞIMLA AİLE İÇİ EĞİTİMDE TEMEL KAVRAMLAR ..... 263
Musa Çetin

ÇOCUĞUN KİŞİLİK GELİŞİMİNDE AİLENİN ÖNEMİ ............................... 277
Mehmet Emin YURT & Osman BAYRAKTUTAN

ÇOCUK EĞİTİMİNDE GIYBETİN OLUMSUZ ETKİLERİ .......................... 293
Ali Yıldız MUSAHAN

WHİTEHEAD’DE EĞİTİMİN GENEL AMAÇLARI VE ÜNİVERSİTELERİN
İŞLEVİ ................................................................................................................... 303
Fatih Özkan & İlyas Altuner

ÇOCUKLARIN AİLE İÇİ EĞİTİMİ AÇISINDAN EHL-İ KİTAP KADINLA
EVLİLİK ................................................................................................................ 311
Bayram DEMİR

SONUÇ BİLDİRİSİ .............................................................................................. 319
ÖNERİLER ........................................................................................................... 323

VI
Uluslararası Aile İçi Eğitim Çalıştayı Iğdır Üniv. İlahiyat Fak. Iğdır/2016
AİLE DEVLETİ
Şüphesiz bütün zamanların en önemli meselelerinden biri ailedir.
Iğdır Üniversitesi İlahiyat Fakültesi olarak böyle bir çalıştaya ev
sahipliği yapmaktan onur duyuyoruz.
Montaigne şöyle der:
“Bir aileyi idare etmek, bir devleti idare etmekten hiç de kolay
değildir.”
Şu iki alan, genelde birbirine karıştırılır:
-İlgi alanı
-Etki alanı
İnsan, nice meselelere ilgi duyabilir. Ama bunların pek çoğunda etki
sahibi değildir.
Pek çok insan “ben bir başbakan olsam var ya...” diye söze başlar ve
teorik olarak ülkedeki ekonomik krizi, sosyal çalkantıları ve her türlü
problemleri bir çırpıda halleder. Hâlbuki henüz kendi ekonomik krizini
çözememiş, evinde mutluluğu sağlayamamış ve kendi problemlerini
halledememiştir. Üstelik girdiği muhtarlık seçimini de kaybetmiştir.
Bu durumda olan bir insanın her şeyden önce kendi “aile devletini”
kurması gerekir. Yoksa bütün yaptığı “abesle iştiğal”den başka bir şey
olmayacaktır. Aile devletini iyi yönetenlerden biri günün birinde
başbakan olursa, iyi bir tecrübeyle ülke yönetimine gelmiş olur.
"Ey iman edenler! Siz kendinize bakın! Siz hidayette olduktan sonra,
başkasının dalaleti size zarar vermez." ayeti, işe fertten başlama
noktasında bize ışık tutar. (Maide, 105) Zira kendini düzeltmeyen,
başkasını düzeltemez.
Hz. Peygamber şöyle der:
"Sizden biri bir kötülük gördüğünde, gücü yetiyorsa eliyle düzeltsin.
Yetmezse diliyle düzeltsin. Onu da yapamazsa, hiç olmazsa kalbiyle
buğz etsin. Fakat bu, imanın en zayıf mertebesidir." (Tirmizi, Fiten, 11)
Bu hadisin yorumunda “elden murat devlettir, dilden murat
âlimlerdir, kalpten murat avam tabakasıdır” denilmiş.

VII
Uluslararası Aile İçi Eğitim Çalıştayı Iğdır Üniv. İlahiyat Fak. Iğdır/2016
Şüphesiz böyle bir yorum güzel bir bakış açısıdır. Bununla beraber,
toplumda görülen kötülükler karşısında, her insanın el olduğu yerler
vardır, dil olduğu yerler vardır, sadece kalben buğzetmekle
yetinebildiği yerler vardır. Mesela, TV yayınlarının kontrolünde devlet
eldir. Programları tenkit eden vaizler, yazarlar birer dildir. Fakat el
durumunda olanlar, sadece dil mertebesinde kalıyorlarsa, vazifelerini
yapmıyorlar demektir. Konuşması lazım gelenler, sadece kalben
buğzetmekle yetiniyorlarsa, imanın en zayıf mertebesindedirler
anlamındadır.
Konumuz olan aile açısından üstteki hadisi değerlendirdiğimizde,
anne babanın aile devletinde hem el, hem de dil olduklarını görürüz.
Ailede problemler yaşayan biri “devlet gelsin, benim problemlerimi
halletsin” diyorsa acınacak bir zavallı olduğunu ilan ediyor demektir.
Araba kullanacak kimselerden ehliyet istendiği gibi, Japonyada
evlenecek kimselerden evlilik sertifikası istenmektedir. Taraflar bu
belgeyi alabilmek için 15-20 maddeden başarılı olmak zorundalar.
Ülkemizde de aile kalitesinin artması için benzeri bir uygulama
başlatılabilir.
Toplum binasının tuğlası ailedir. Binayı meydana getiren tuğlalar ne
derece sağlamsa, bina da sağlam olur, çürükse çürük olur.
Altı yüzyıl devam eden Osmanlı Devletinin en önemli
kurumlarından birinin aile olduğunda şüphe yoktur. Fakat günümüz
Türkiye’sinde ailenin durumunun çok da iyi olduğu söylenemez.
Yapılacak bu tür çalışmalarla ailenin çok daha iyi bir duruma
geleceğine inanıyor, hem bütün katılımcılara ve emeği geçenlere
teşekkür ediyor, hem de çalıştayımızın nice hayırlara vesile olmasını
diliyorum.

Koordinatör
Prof. Dr. Şadi Eren
VIII
Aile ve Çocuk Eğitimi
AİLE ve ÇOCUK EĞİTİMİ
Şadi EREN1
İnsan, aile hayatı yaşayacak bir tabiatta yaratılmıştır. İlk insan olarak
Hz. Âdemi yaratan yüce Allah, ona eş olarak Hz. Havva’yı vermiştir.
Bugün yeryüzündeki bütün insanlar bu iki insanın aile hayatının
meyveleridir. Mıknatısın artı ve eksi kutuplarının birbirini çekmesi gibi,
erkek ve kadın arasında benzeri bir çekim vardır. Bu çekimin neticesi
olarak, taraflar nikâh akdiyle aile hayatını kurarlar, bir araya gelirler.
Aile,
-Toplumun çekirdeği,
-Merkezi,
-Zembereği,
-Tuğlasıdır.
Aile hayatı iyi değerlendirildiğinde her iki taraf için “küçük bir
cennettir.”
Şu ayetler, aile hayatının önemli konumunu bize ders verir:
“Allah, evlerinizi sizin için bir sükûnet yeri kıldı.”2
“Allah’ın ayetlerinden biri de, kendileriyle sükûnet bulmanız için
kendi cinsinizden eşler yaratması ve aranızda bir sevgi ve merhamet
meydana getirmesidir.”3
Kadın ve Erkeğin Birbirini Tamamlaması
Tevrat’ta, Hz. Havva’nın Hz. Âdemin kaburga kemiğinden
yaratıldığı anlatılır. Şöyle ki:

1 Prof. Dr., Iğdır Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dekanı.
2 Nahl, 80.
3 Rûm, 21.
1