Borca Dayalı Para Sistemi

169 Pages·2011·1.11 MB·Turkish

BORCA DAYALI PARA SİSTEMİ

TÜRKİYE’NİN SOSYO-EKONOMİK ANALİZİ

Mete Gündoğan

2
İÇİNDEKİLER

1. Özgeçmiş
2. Önsöz
3. Giriş: Temel Ekonomik Yaklaşımlar
4. Borca Dayalı Para Sistemi
5. Uluslararası Ekonomik Gelişmeler
6. Krizler Ülkesi: Türkiye
7. Türkiye‟deki Ekonomi
3
Özgeçmiş

Doç. Dr. Mete GÜNDOGAN, 1963 Balıkesir (Dursunbey) doğumlu. Dokuz Eylül Üniversitesi’nde
lisans, ODTÜ ve Cranfield Teknoloji Enstitüsü’nde lisansüstü (master) çalışmalarını tamamladı.
Cranfield Üniversitesi’nden doktora derecesi aldı. Halen Doçent olarak akademik çalışmalarını
sürdürmektedir.
TÜBİTAK, DPT, TAI, TBMM, BAÜ ve HÜ vb. gibi çeşitli kurumlarda çalıştı. 54. Erbakan
Hükümeti’nde Başbakan Başmüşaviri olarak görev yaptı. Çeşitli ulusal - uluslararası konferans
ve dergilerde yayınlanmış çalışmaları olan Gündoğan’ın Vadi Yayınları’ndan çıkmış, “Refah
Toplumu” isimli bir kitabı da var. Mete Gündoğan evli ve bir çocuk babasıdır.

4
Önsöz

Günümüz modern ekonomisi adeta hafızasını yitirmiş durumdadır. Köklerinden uzaklaşmış ve
neyi niçin yaptığını bilemez hale gelmiştir. Bu yetmiyormuş gibi mevcut çarpık yapının, diğer bir
ifade ile statükonun, devamından yana olan ortodoks ekonomistler milli hesaplar ve istatistiki
varsayımlar peşinde koşarken, insanoğluna hizmeti ve insanın mutluluğu esasını neredeyse
tamamen gözardı eder olmuşlardır.

Halbuki esas amaç insanın refah ve mutluluğu yani saadetidir. Geçmişte bunu açıkça dile getiren
klasik ekonomistlerden birçoğu, ekonomik düzenlemelerin her zaman “daha büyük çoğunluğun
daha mutlu olması” esasına göre yapılması gerektiğini ifade etmişlerdir.

Bugün milyonlarca insanın aç, sefil ve evsiz olarak yaşaması, mevcut bilimsel ve teknolojik
gelişmişlik ile birlikte izah edilebilir bir durum değildir. Sosyalist, kapitalist veya karma
ekonomiden başka bir anlayışı kabul edemeyen, daha doğru bir ifadeyle benimseyemeyen ve
çözümün sadece bu çerçevede bulunabileceğine inanan mevcut ekonomik sistem ve anlayışlar
artık iflas halindedir.

Elinizdeki bu kitap, Milli Gazete’nin ekonomi sayfasında düzenli olarak yazmaya başladığım 5
Eylül 1999 tarihinden itibaren 1 Eylül 2001 tarihine kadar yayınlanan bazı yazılarımın derlenmesi
ile ortaya çıkarılmıştır. Bu yazılar mümkün mertebe belli bir sistematiğe sokularak dört bölümde
toplanmıştır. Bunlar; temel ekonomik yaklaşımlar, borca dayalı para sistemi, uluslararası
ekonomik gelişmeler, krizler ülkesi Türkiye ve Türkiye’deki ekonomi bölümleridir.

Yazılarımı yakından takip eden birçok okuyucunun tavsiye ve teşvikleri bu kitabın derlenmesinde
oldukça etkili olmuştur. Bu yorucu derleme işi de, genç ekonomist arkadaşım Selim Tekin’in
çabaları ile gerçekleştirilmiştir. Kendisine ve bu çalışmada yardımlarını esirgemeyen birçok
arkadaşlara çok teşekkür ederim.
5
İçindekiler
BOLÜM 1

GİRİŞ: TEMEL EKONOMİK YAKLAŞIMLAR

İnsan Nasıl Yaşar?, 27.Kasım.1999
Arzu ve istekleriniz kaç kilogramdır? 4.Aralık.1999
Hangi Ekonomi? 11.Aralık.1999
Para Nedir Ne Değildir? 18.Aralık.1999
Para: Çürük Mal yada ölçü? 25.Aralık.1999
Turbo Kapitalizm (I) 29.Ekim.2000
Turbo Kapitalizm (2) 5.Kasım.2000
Turbo Kapitalizm (3) 12.Kasım.2000
Bir Tatlı Tebessüm! 8.Temmuz.2000
Biri Yer Biri Bakar, Kıyamet Ondan Kopar 23.Eylül.2000
Teokratik Ekonomi 13.Mayıs.2001
Kalitesizlik Gerçeği 15.Temmuz.2000
Ekonomik Demokrasi 15.Temmuz.2001
“Yeni Ekonomi” mi? 9.Nisan.2000
İnsan Hakları ve Ekonomi 17.Haziran.2000
Doğrudan Ekonomi 18.Haziran.2000
Eşitsizlik Yanlısı Ekonomik Stratejiler 10.Eylül.2000
Üretilen refahı nasıl bölüştüreceğiz? 22.Ocak.2000

BÖLÜM 2

BORCA DAYALI PARA SİSTEMİ

Solomon‟un Serüveni (I) 1.Nisan.2000
Solomon‟un Serüveni (II) 2.Nisan.2000
Borca Dayalı Para Sistemi 8.Ocak.2000
Modern Bankacılığın Hileli Temelleri 29.Ocak.2000
TCMB Anonim Ţirketi 5.Şubat.2000
Merkez Bankaları 12.Şubat.2000
Amerikan Merkez Bankası: FED 19.Şubat.2000
TCMB Anonim Şirketi Hissedarları 26.Şubat.2000
Cumhuriyet Merkez Bankası A.Ş. 30.Nisan.2000
Dandik Düzen 9.Ocak.2000
Bu bir “dandik düzen” yapımıdır 4.Kasım.2000
Maymun Kapanı 10.Haziran.2000
Borçlar Ve Yeni Arayışlar 5.Ağustos.2000
Borçluyum, Borçlusun, Borçlu 6.Ocak.2001
Borçluyuz, Borçlusunuz, Borçlular 7.Ocak.2001
Büyük Kumpas (1) 13.Ocak.2001
Büyük Kumpas (2) 14.Ocak.2001
Büyük Kumpas (3) 20.Ocak.2001
Şimdi anladınız mı ? 3.Şubat.2001
İsmet Paşa‟dan İhtar 23.Haziran.2001
Fesat Programı 9.Haziran.2001
Tasfiye Edilen Nedir? 24.Haziran.2001
Faiz Çıkmazı Ya da Borç Girdabı 28.Mayıs.2000
Tarihte Spekülatörler 8.Ekim.2000
Hıristiyanlık‟ta Faiz I 1.Ocak.2000
Hıristiyanlık‟ta Faiz II 2.Ocak.2000
Ekonomistler ve Bankacılar 24.Haziran.2000
6
BÖLÜM 3

ULUSLARARASI EKONOMİK GELİŞMELER

Yeni Sömürgeciler 16.Temmuz.2000
Emperyalizmin Masum Yüzü: WTO 5.Aralık.1999
WEF: Dünya Ekonomik Forumu 30.Ocak.2000
IMF Başkanı Michael Camdessus Kaçıyor 13.Kasım.1999
Büyük Krizin Ayak Sesleri Mi? 5.Mart.2000
Euro ve Paranın Bağımsızlık Mücadelesi 12.Aralık.1999
Finansal kriz ve Amerikan saldırısı 18,Şubat.2001
Don‟t cry for me Argentina (1) 1.Haziran.2001
Don‟t cry for me Argentina (2) 2.Haziran.2001
Dato‟ Seri Dr. Mahathir bin Mohamad 2.Temmuz.2000
Malezya Deneyimi 9.Temmuz.2000
Uluslararası Para Sistemi 14.Mayıs.2000
Yeni Bretton Woods Konferansı (I) 19.Ağustos.2000
Yeni Bretton Woods Konferansı (II) 20.Ağustos.2000
Uzak Doğu IMFsi: AMF 22.Temmuz.2000
Uzak Doğuda Yeni Arayışlar ve İSO Raporu 30.Temmuz.2000
IMF Alternatifleri ve Hükümete Bir Öneri 2.Eylül.2000
Bir Oyun: Daewoo 12.Eylül.1999
Bir Oyunun Sonu: Daewoo 11.Kasım2000
Batılıların Yaklaşımlarının Değiştiğine İnanmak İstiyorum 3.Ekim.1999
Biraz daha Doğu Timor (DT): “Nasıl oluyor da oluyor?” 9.Ekim.1999
Ulusal Güvenlik ve Ekonomik Kalkınma 23.Ocak.2000
Ulusal Güvenlik Mülahazaları 11.Ağustos.2001
Kafkaslarda Hidrokarbon Harbi 31.Ekim.2000
Hidrokarbon Mücadelesinde Türkiye Nerede? 7.Kasım.1999
Irak‟a Karşı Uygulanan Ambargo Kimi Cezalandırıyor? 14.Kasım.1999
Marie Antoinette‟in Modern Yorumu 26.Ağustos.2000
Çin: Reel Ekonomik Transformasyon (1) 27.Ocak.2001
Çin: Reel Ekonomik Transformasyon (2) 28.Ocak.2001

BÖLÜM 4

KRİZLER ÜLKESİ: TÜRKİYE

Herkesin Ekonomisi Kendine 10.Ekim.1999
IMF: 17. Kez! 26.Aralık.1999
57. IMF Hükümeti Bütçesi 17.Ekim.1999
Bütçe Kime Ne Vaat Ediyor? 24.Ekim.1999
Yeni Para-Kur Politikası ve Rantiye 19.Aralık.1999
İstatistikler Her Zaman Neyi Göstermez? 6.Kasım.1999
Ha gayret, biraz daha sıkın dişinizi, oluyor 15.Ocak.2000
Bekleyelim Bakalım 11.Mart.2000
Ruhuna Fatiha 15.Nisan.2000
O delikten kaç kez bakacak sınız? 1.Temmuz.2000
Gündemi Saptırma! 2.Aralık.2000
Eyvah, Eyvah, Eyvah 3Aralık.2000
İşler Hiç İyiye Gitmiyor, Haberiniz Olsun. 23.Aralık.2000
Rantiyenin Yaman Çelişkisi 24.Aralık.2000
Göz Göre Göre 24.Şubat.2001
Yağmurdan Kaçarken 25.Şubat.2001
7
Ne olur Abartmayın! 3.Mart.2001
Ne oluyor Ya Hu! 4.Mart.2001
Aklınızdan Bile Geçirmeyin 10.Mart.2001
Sudan Sebeplerle Geldiler Sudan Sebeplerle Giderler 11.Mart.2001
Sürprize Yer Yok 17.Mart.2001
Rantiyenin Dayanılmaz Gücü 24.Mart.2001
Tehlikeli Sinyaller 25.Mart.2001
Daha Ne Bekliyor sunuz? 31.Mart.2001
Yine olmayacak 1.Nisan.2001
Her Kafadan Bir Ses 7.Nisan.2001
Artık Kaos Ortamına Girdik 8.Nisan.2001
Çıkış yok 14.Nisan.2001
Fiyasko 15.Nisan.2001
Derviş Neden Başaramaz? (I) 5.Mayıs.2001
Derviş Neden Başaramaz? (2) 6.Mayıs.2001
Sanayide SOS 12.Mayıs.2001
Kör İnat veya Cehalet 19.Mayıs.2001
IMF‟nin Desteği! 20.Mayıs.2001
Kimin Umrunda? 26.Mayıs.2001
Kompleks, Kaos ve Düzen 27.Mayıs.2001
Reel Sektörün Çığlığı 16.Haziran.2001
Olmadı, olmuyor ve olmayacak! 1.Temmuz.2001
IMF Deneyinin Sonucu! 14.Temmuz.2001
Dalga Geçen Anlayış! 21.Temmuz.2001
Sahip ama kullanamaz? 22.Temmuz.2001
Camdessus, Fischer ve daha neler neler! 29.Temmuz.2001
Ekonomik Başarısızlık ve Kriz Üretimi 27.Ağustos.2000

BÖLÜM 5

TÜRKİYE’DEKİ EKONOMİ
Üçüncü Felaket 19.Eylül.1999
Beterin Beteri 28.Kasım.1999
Hedoniks 22.Ekim.2000
Şeytanlık 12.Ağustos.2000
Devletin İmkanları 15.Ekim.2000
Enflasyon Savaşları: Sivri Biber Sari Patatese Karşı 27.Şubat.2000
Suşi yiyin ama gerçekleri de inkar etmeyin 17.Eylül.2000
Tarımda Terör 20.Mayıs.2000
Peki Müstahsilin Suçu Ne? 11.Haziran.2000
Zeytinliklerin Feryadı! 29.Temmuz.2000
Kurt, koyun, kuş, sarıca, böcek, beygir derken 25.Haziran.2000
Beyaz Filler 30.Ekim.1999
Emin misiniz? Son Kararınız mı? 18.Kasım.2000
Ne olcak bu işin sonu? 19.Kasım.2000
Özelleştirme‟ye İtirazım Var (1) 25.Eylül.1999
Özelleştirme‟ye İtirazım Var (2) 26.Eylül.1999
Liberal ekonomilerde çalma çırpma olur mu acaba? 25.Kasım.2000
Bir Suç Duyurusu: Kamu Bankaları Görev Zararları 26.Kasım.2000
Yolsuzluk Ekonomisi ve Ahlak 10.Şubat.2000
Yüzde 100 11.Şubat.2001
Fakirlik 6.Mayıs.2000
Ekonomik gidiş iyi mi, kötü mü? 7.Mayıs.2000
Fakirlik Sınırı 16.Eylül.2000
Medyacılar 3.Eylül.2000
İyimser mi yoksa kötümser mi olalım? 13.Şubat.2000
8
Küçülen Ekonominin Büyüyen Politikası! 8.Nisan.2000
Sıfır Enflasyonu Bitiyor Mu? 29.Nisan.2000
Mevcut Ekonomik düzen Halkın İhtiyaçlarına Cevap Vermiyor 16.Ekim.1999
“Sosyal risk yardımı” mı? 18.Ağustos.2001
Clinton‟u Dinliyorum Gözlerim Kapalı 21.Kasım.1999
Yandaş Değil Vatandaş Ekonomisi 23.Ekim.1999
Ne oluyor Ya Hu?! 23.Temmuz.2000
Arkadaşlarla Söyleşi 10.Haziran.2001
D8 Hareketi 4.Haziran.2000
Erbakan ve Ekonomi 29.Nisan.2001
Nesilden Nesile (1) 9.Temmuz.2001
Nesilden Nesile (2) 10.Temmuz.2001
9
BOLÜM 1

GİRİŞ: TEMEL EKONOMİK YAKLAŞIMLAR

10