Table Of ContentBir Büyücünün Çocukluğu
Hermann Hesse
Çeviren: Kâmuran Şipal
AFA YAYINLARI, Mayıs, 1999
ISBN: 9754143498
Spaete Prosa, Innen und Aussen adlı hikaye kitaplarından
derlendi
Arka Kapak
Yaşlı Nuh, ışıl ışıl gözlerini kaldırıp kendisine soruyu
yöneltenlere baktı babacan bir bakışla. “Çocuklar!” dedi
iyilikseverlik dolu alçak bir sesle. Yüzündeki ifade bir anda
iyice aydınlandı. “Sevgili çocuklar! Söylediklerinizde hem
haklısınız, hem haksız. Ama siz daha sormadan, Tanrı
sorunuzun yanıtını vermiş bulunuyor. Sizi haksız görmem
elde değil, savaş ülkesinden gelen bu adam pek hoş bir konuk
sayılmaz kuşkusuz. Bu gibi antikaların yeryüzünde ne işi var,
bilmem. Ama bu tür insanları bir kez yaratan Tanrı neden
böyle davrandığını biliyordur elbet. Hepimizin de bu beyaz
adamların pek çok suçunu bağışlaması gerekir, zavallı
dünyamızı bir kez daha mahvedip cezalandırılmasına yol açan
bunlardır. Ama bakın, Tanrı beyaz adamla neyi amaçladığını
bir işaretle bildirdi bize. Siz hepiniz, sen Zenci, sen Eskimo,
hepiniz pek yakında umarım yeniden kurmaya
başlayacağımız yeryüzündeki yaşam için sevgili eşlerinizi de
yanınıza aldınız, sen Zenci eşini, sen Kızılderili eşini, sen de
Eskimo eşini. Yalnızca Avrupalı beyaz adamın eşi yok
yanında. Uzun zaman böyle olduğuna üzülmüştüm, ama
şimdi bunun altında yatan anlamı sezer gibiyim: Bu adam
bizler için bir uyarı ve itici bir güç olarak, bir hayalet olarak
belki de, yok olmaktan kurtarılıp yanımıza verildi. Ne var ki,
çoluk çocuğa karışamayacak; meğerki çok renkli insanlığın
seli içine yeniden dalıp gitsin. Sizin yeryüzündeki yaşamınızı
yok edemeyecektir bundan böyle. Gönlünüz rahat olsun!”
Hermann Hesse
Hermann Hesse 1877’de Almanya’nın Calw kasabasında
doğdu. İlk şiirini yirmibeş yaşında yazdı. Bunu Peter
Camenzind, Çarklar Arasında, Gertrud, Rosshalde, Demian
ve diğer romanları izledi.
Birinci Dünya Savaşında Alman militarizmini protesto
etmek için İsviçre’ye yerleşen, İkinci Dünya Savaşında
kitapları Naziler tarafından yakılan Hesse, bu ortamın,
sorunlu aile yaşamının ve savaş esirlerine yardım
konusundaki yoğun çalışmasının sonucu ağır bir bunalım
geçirdi. Jung’un öğrencisi Lang ona psikanaliz tedavisi
uyguladı. Lang ile dostluğu Hesse’nin ruhbilime ve Jung’a
duyduğu ilgiyi körükleyerek şiirse, iç dünyasını
zenginleştirdi. İnsancıllığı, barışseverliği ve insan yaşamını
irdeleyen felsefesi, Bozkırkurdu, Narziss ve Goldmund ve
Sidarta adlı romanlarında özellikle belirgindir.
Boncuk Oyunu adlı romanından sonra 1946’daNobel
Edebiyat Ödülü de alan Hesse’nin Doğu edebiyatına olan
yatkınlığı ve bu konudaki bilgi ve etkinliği, özellikle 1960
yıllarında Amerika’da canlanan Budizm ve Zen Budizmi
akımları sırasında en çok okunan yazarlar arasına girmesine
neden oldu.
Hemann Hesse 1962 yılında İsviçre’nin Montagnola
kasabasında öldü.
Avrupalı
En sonunda durumu kavrayan Tanrı, büyük tufanı
yollayarak kanlı dünya savaşıyla yakılıp yıkılan yeryüzündeki
yaşama kendi eliyle son vermişti. Seller yaşlı gezegenin
onurunu ayaklar altına alan ne varsa, hepsini bir acıma
duygusuyla silip süpürdü, karla kaplı toprakları, toplardan
geçilmeyen dağları, çevrelerinde ağlayıp sızlayanlarıyla
çürüyüp kokuşmuş cesetleri, isyan edenleri, yoksul düşenleri,
gözlerini kan bürümüşleri, başkalarının canına kastedenleri,
aklını kaçıranları, açlık çekenleri toparlayarak alıp götürdü.
Evrenin mavi gökyüzü, pırıl pırıl yerküresine dostlukla
bakmaya başladı yukarıdan.
Şunu da belirtelim ki, Avrupa teknolojisi son ana kadar işin
içinden yüzünün akıyla çıkmış, Avrupa yavaş yavaş yükselen
sulara karşı haftalarca temkinle, inatla karşı koymuştu. İlkin
milyonlarca savaş tutsağının gece gündüz uğraşıp didinerek
inşa ettiği devcileyin setlerle yapmış bu, ardından da yapay
yükseltilere başvurmuştu; yükseltiler eşi görülmedik bir
tempoyla yukarılara tırmanıyor ve başlangıçta alabildiğine
geniş teraslar görünümünü içerirken sonraları giderek kulelere
dönüşüyordu, insanlardaki yüreklilik, sadakatten şaşmayarak
en son güne kadar bu kulelerde başarıyla sınav verdi. Avrupa
ve bütün dünya sulara gömülerek boğulup giderken, ışıldaklar
son kalmış çelik kulelerden batmakta olan yeryüzünün ıslak
loşluğunu hâlâ göz kamaştırıcı bir ışıkla delip geçiyor,
toplardan çıkan mermiler havada nazenin yaylar çizerek
uğultuyla sağa sola mekik dokuyordu. Sondan iki gün önce
orta büyüklükteki ülkelerin liderleri, ışık işaretleriyle
düşmanlarına barış önerisinde bulunmaya karar verdiler. Ne
var ki, düşmanları hâlâ ayakta kalan tahkim edilmiş kulelerin
hemen boşaltılması koşulunu öne sürdü. Böyle bir şeyi ise
barışın en kararlı taraftarları bile kabule hazır olduklarını
açıklayamazdı. Dolayısıyla, en son saat gelip çatana kadar
silahların ateşlenmesi yiğitçe sürdürüldü.
Sonunda, dünya baştan aşağı sulara gömülmüştü. Sel
felaketinden sağ çıkan tek Avrupalı, belinde bir tahlisiye
kemeri, sularda dolanıp duruyordu; kalan gücünü yaşanan son
günlerin olaylarını not etmeye harcıyor, böylece vatanının son
düşmanları öbür dünyayı boyladıktan sonra birkaç saat daha
ayakta kalmayı, defne dalından zafer çelengini sonsuz
zamanlar için başında taşımayı garantilediğini belgelemek
istiyordu.
Ansızın bozbulanık ufukta kara renkli, devcileyin ve hantal
bir araç belirdi, bitkin durumdaki Avrupalıya ağır ağır
yaklaştı. Bunun kocaman bir tekne olduğunu gören Avrupalı
rahatladı; tam bayılmak üzereydi ki, o çok, çok yaşlı Nuh
Baba’nın boylu poslu vücuduyla, sakalının gümüş telleri
havada uçuşarak, yüzer eve benzeyen teknenin güvertesinde
dikildiğini fark etti. Dev gibi bir zenci sularda ordan oraya
sürüklenen Avrupalıyı çekip aldı gemiye. Adam yaşıyordu,
pek kısa bir süre sonra da kendine geldi. Hz. Nuh dostlukla
gülümsedi adama; başarmış, yeryüzündeki yaratıkların her
birinden birer örneği yok olmaktan kurtarmıştı.
Arkadan esen rüzgarda yavaş yavaş yol alan Nuh’un
gemisi bulanık suların çekilmesini beklerken, güvertede
rengârenk bir yaşam kaynaşmaya başlamıştı. Koca koca
balıklar kalabalık sürüler halinde teknenin peşinden geliyor,
renk renk düşsü kuşlar ve böcekler geminin açık çatısının
üstünde küme küme uçup tekneyi izliyordu. Tüm hayvanların,
tüm insanların içi, kurtarılmış ve yeni bir yaşam için seçilip
ayrılmış olmanın kıvancıyla dolup taşmaktaydı. Rengârenk
tavus kuşu tiz ve keskin çığlıklarını sular üzerine yolluyor,
neşe içinde gülüp oynayan fil havaya kaldırdığı hortumuyla
hem kendisi banyo yapıyor, hem eşine banyo yaptırıyordu.
Kertenkele, teknenin güneşli kalaslarının üzerinde ışıl ışıl
parıldayarak yatıyor, Kızılderili birden suya daldırdığı
mızrağıyla uçsuz bucaksız tufanın içinden pırıl pırıl balıklan
avlıyordu. Kuru dalları birbirine sürterek ateş yakan zenci,
sevincinden tombul karısının kalçalarına belli bir ritim
gözeterek şaplaklar indiriyor, kollarını kavuşturmuş ayakta
dikilen sıska vücutlu Hindu, dünyanın yaratılışına ilişkin
ezgilerden alınmış dünya kadar eski dizeler mırıldanıyordu.
Buğular çıkararak güneşte uzanmış yatan Eskimo, gözlerinin
içi gülerek vücudundaki suyu ve yağı terle atıyor, sevimli bir
tapir koklaya koklaya ağzını Eskimonun orasında burasında
gezdiriyordu. Kısa boylu Japona gelince, ince bir değnek
yontmuş, bazen burnunun, bazen çenesinin üzerinde titizlikle
dengede tutmaya çalışıyordu. Avrupalı ise kalem kâğıdı alıp
gemideki yaratıkların envanterini çıkarmaya koyulmuştu.
Teknedeki canlılar arasında gruplaşmalar oluşup dostluklar
kuruluyor, arada patlak veren bir kavga Hz. Nuh’un bir
işaretiyle yatıştırılıyordu. Bütün yaratıklar, toplu halde şen
şakrak yaşıyor, yalnızca Avrupalı yazı işiyle tek başına
uğraşıp duruyordu.
Derken bütün o çok renkli insan ve hayvanlar yeni bir oyun
oynamaya başladı; her biri ötekilerle yarışarak yetenek ve
hünerlerini sergiliyor, her biri yarışta birinci olmak istiyordu.
Bunun üzerine Hz. Nuh işe el koyarak düzeni sağladı; büyük
hayvanları bir yana, küçükleri bir yana ayırdı; insanlar
arasında da aynı yola başvurdu, her canlı öne çıkıp büyük bir
başarıyla üstesinden geleceğine inandığı hüneri
sergileyecekti. Ve teknedeki yaratıklar bu işi sırayla yapmaya
başladı.
