Yeşil Yol - Stephen King

466 Pages·2000·1.75 MB·Turkish

by  Stephen King

STEPHEN KING
YEŞİL YOL
The Green Mile, 1996
Türkçesi: Gülden Şen
Birinci Bölüm
İKİ ÖLÜ KIZ
1
Olay 1932'de, eyalet cezaevi hâlâ Cold Mountain'dayken
oldu. Elektrikli sandalye de oradaydı tabii.
Mahkûmlar sandalye konusunda şakalaşırlardı. İnsanların
korktukları ama kaçamadıkları her şeyi şakaya vurdukları
gibi. Ona Big Sparky, yani Koca Elektrikli derlerdi. Elektrik
faturası konusunda şaka yaparlar, Müdür Moores'ın karısı
Melinda Şükran Günü yemek pişiremeyecek kadar hasta
olduğunda gardiyanın yemeğini nasıl pişireceğiyle dalga
geçerlerdi.
Ancak, o sandalyeye oturması gerekenler için olayın komik
bir yanı kalmazdı. Cold Mountain'da bulunduğum süre içinde
tam yetmiş sekiz idamda hazır bulundum. (Bu sayıyı asla
unutmam; ölüm döşeğimde bile hatırlayacağım.) Sanırım o
adamların çoğu başlarına geleni ancak bilekleri Elektrikli'nin
sert meşesine kelepçelenirken kavrayabildiler. İşlerinin bitmiş
olduğu gerçeği o an kafalarına dank ediyordu. (Bunu
gözlerindeki ifadeden, gittikçe şiddetlenen, buz gibi bir tür
umutsuzluktan anlayabiliyordunuz.) Damarlarında hâlâ kan
dolaşıyordu, kaslarında hâlâ güç vardı, ama yine de her şey
bitmişti; bir daha asla kırlarda yürümeyecek ve hiçbir hasat
şöleninde kızlarla dans etmeyeceklerdi. Elektrikli'nin
müşterileri ölümlerini ayak bileklerinden başlayarak
algılarlardı. Uzun ve çoğunlukla kopuk kopuk olan son
sözlerini bitirdikten sonra bir de başlarına geçirilen siyah ipek
bir torba vardı. Bu sözüm ona onlar içindi, ama ben hep
aslında bizim için olduğunu; dizleri bükük durumda
öleceklerini anladıklarında gözlerinde beliren o korkunç
kederi bizlerden gizlemek için olduğunu düşünmüşümdür.
Cold Mountain'da idamlıklara ayrı koğuş yoktu. Yalnızca
diğer dört bloktan ayrı ve onların yaklaşık dörtte biri
büyüklüğünde, ahşap yerine tuğladan yapılmış, yaz güneşinde
çılgın bir gözbebeği gibi parlayan korkunç bir metal damı
olan E Blok vardı. İçinde geniş bir koridorun iki yanında
sıralanmış, her biri diğer dört bloktaki hücrelerin neredeyse
iki misli büyüklüğünde üçer hücre bulunuyordu. Tek kişilik
hücrelerdi bunlar üstelik. Bir hapishane için çok lüks bir yerdi
(özellikle '30'larda) ama burada kalan mahkûmlar yerlerini
diğer dört bloktaki herhangi bir hücreyle seve seve
değişebilirlerdi. İnanın bana, yaparlardı bunu.
Benim blok yöneticisi olduğum süre içinde hiçbir zaman
altı hücrenin hepsi birden dolu olmadı. Küçük lütuflar için
Tanrı'ya şükretmek gerek. En çok dört kişi oldular. Siyah
beyaz karışık olurlardı (Cold Mountain'daki yürüyen ölüler
arasında ırk ayrımı yapılmaz) ve bu da ortalığı cehenneme
çevirmeye yeterdi. İçlerinden birisi bir kadındı: Beverly
McCall. Maça ası gibi kara ve hiçbir zaman işlemeye cesaret
edemediğiniz günahlar kadar da güzeldi. Kocasının dayağına
tam altı yıl katlanmış, ama çapkınlığını tek bir gün bile
çekememişti. Kendisini aldattığını öğrendiği günün
akşamında arkadaşlarının (ve büyük olasılıkla daha çok yeni
olan metresinin de) Cutter olarak bildikleri zavallı Lester
McCall'u berber dükkânının üzerindeki evine çıkan
merdivenlerin başında beklemişti. Adam paltosunu çıkarana
kadar beklemiş, sonra o yalancı barsaklarını iki renkli
ayakkabılarının üzerine dökmüştü. Bunu yaparken de
Cutter'ın kendi usturalarından birini kullanmıştı üstelik.
Elektrikli'ye oturmasından iki akşam önce beni hücresine
çağırdı ve düşünde Afrikalı babasının ruhunun kendisini
ziyaret ettiğini söyledi. Ruh ona köle ismini atıp kendi özgür
ismi olan Matuomi adıyla ölmesini söylemişti. Benden
istediği de buydu; idam hükmünün Beverly Matuomi ismiyle
okunmasını istiyordu. Babasının ruhu herhalde ona bir göbek
adı vermemiş ya da kendisi bir tane bulamamıştı. Her neyse,
ben peki, olur, dedim. Kaz çobanı olarak hizmet ettiğim tüm o
yıllar süresince öğrendiğim bir şey, kesinlikle mecbur
olmadıkça idamlıklara karşı çıkmamaktı. Beverly Matuomi'ye
gelince, bunun zaten pek bir önemi de yoktu. Ertesi gün
öğleden sonra üç sularında vali arayıp Beverly'nin cezasının
Grassy Valley Kadınlar Hapishanesi'nde müebbete
çevrildiğini bildirdi. O zamanlar orası için ceza çok, penis
yok, derdik. Beverly idareye geldiğinde yuvarlak poposunun
sağa değil de sola gittiğine sevindiğimi söylemem gerekir.
Yaklaşık otuz beş yıl sonra, en azından otuz beş olması
gerekir, gazetedeki ölüm ilanlarında ismini gördüm. Pamuk
saçlı ve kenarlarında yalancı taşlar bulunan gözlük takmış
siyahi bir hanımın resminin altında. Beverly'di bu. Yaşamının
son on yılını özgür bir kadın olarak geçirmişti. Yazıda Raines
Falls'daki küçücük kasaba kitaplığını tek başına kurtardığı
yazıyordu. Kilise okulunda da ders vermiş ve o küçük
kasabada pek sevilmişti. Manşette KÜTÜPHANECİ KALP
YETMEZLİĞİNDEN ÖLDÜ, diyordu ve altında da küçük
harflerle, sanki sonradan akla gelmiş gibi, şöyle yazıyordu:
"Cinayet suçundan yirmi yıldan fazla hapiste yatmıştı."
Yalnızca gözleri, köşeleri pırıltılı taşlarla süslenmiş
gözlüklerinin arkasında pırıl pırıl parlayan o gözleri hiç
değişmemişti. Yetmiş bilmem kaç yaşında bile gerekirse mavi
ilaçlı su kavanozundan keskin usturayı çekip çıkarmakta hiç
tereddüt etmeyecek bir kadının gözleriydi bunlar. Katilleri
tanımak kolaydır, eninde sonunda uyuşuk küçük kasabalarda
kütüphaneci olsalar bile. En azından, benim kadar uzun süre
katillere bakarsanız, bunu yapabilirsiniz. Hayatım boyunca
işimi yalnızca bir tek kez sorguladığım oldu. Sanırım bunları
yazmamın nedeni de bu.
E Blokun ortasındaki geniş koridor yeşilimsi sarı, bayat
limon renginde marley döşeliydi ve bu yüzden başka
hapishanelerde Son Yol denen bu koridora Cold Mountain'da
Yeşil Yol deniyordu. Güneyden kuzeye, aşağıdan yukarı
sanırım atmış uzun adım kadar vardı. Başında bir tecrit odası
bulunuyordu. Sonu ise T biçimli bir kesişmeyle bitiyordu.
Sola dönmek yaşamak demekti: Eğer güneşin altında pişen o
avluda olup bitene yaşamak denirse tabii. Ama çoğu da bu
yaşamı yıllarca sürdürüyor; hırsızlar, kundakçılar, seks
suçluları burada konuşuyor, volta atıyor, ufak tefek işlerini
yürütüyorlardı.
Ama sağa dönünce işler değişiyordu. Önce, benim ofisime
geliyor (burada da halı yeşildi. Bunu hep değiştirmeye
niyetlendim ama bir türlü olmadı) ve masamın karşısına
geçiyordunuz. Masamın sol tarafında Amerikan bayrağı, sağ
tarafında eyalet bayrağı dururdu. Karşı tarafta ise iki kapı
vardı. Birisi küçük bir tuvalete açılırdı. Bunu ben ve E Blok
gardiyanları kullanırdık. Diğer kapı ise bir tür depoya açılırdı.
Yeşil Yol'da yürüyenlerin son durağı da işte burasıydı.
Küçük bir kapıydı, geçerken ben bile başımı eğmek
zorunda kalıyordum. John Coffey'in ise çömelip sürünmesi
gerekmişti. Buradan küçük bir sahanlığa çıkıyor, sonra
betondan üç basamakla ahşap bir zemine iniyordunuz. Tıpkı
bitişik olduğu blok gibi burası da ısıtmasız, metal damlı,
sevimsiz bir odaydı. Kışın nefesinizi görecek kadar soğuk,
yazınsa boğucu sıcak olurdu. Elmer Manfred'in idamında;
sanırım '30 yılının temmuz ya da ağustosuydu, tanıklardan
biri fenalık geçirmişti.
Deponun da sol tarafında yine yaşam vardı. (Sanki balta ya
da tırmık değil de, birer karabinaymış gibi çaprazlama
zincirlerle güvence altına alınmış) aletler, bakliyat, ilkbaharda
hapishanenin bahçelerine ekilecek tohum torbaları, tuvalet
kâğıdı kolileri... hatta futbol kalesini ve beyzbol sahasını
işaretlemekte kullanılan kireç çuvalları dururdu burada.
Mahkûmlar Çayırı olarak bilinen yerde top oynanırdı ve Cold
Mountain'da sonbahar akşamüstleri iple çekilirdi.
Sağ tarafta yine ölüm vardı. Deponun güneydoğu köşesinde
bir platformun üzerinde bizzat Elektrikli yer alırdı. Sağlam
meşe bacakları, bir sürü insanın yaşamlarının son anlarında
döktükleri soğuk terleri emen geniş kolları ve genelde
iskemlenin arkasına atılıvermiş, tıpkı bir Buck Rogers çizgi
filmindeki bir çocuğun şapkasına benzeyen metal başlığıyla
dururdu. Başlıktan çıkan kablo iskemlenin arkasındaki
duvarda bir fişe takılıydı. Bir yanda ise kalaylı bir kova
bulunurdu. İçine baktığınızda tam metal başlığa uygun olarak
kesilmiş bir sünger parçası görürdünüz. İdamlardan önce bu
sünger tuzlu suya batırılır, böylece kablodan gelen doğru
akımın idamlığın beynine daha iyi geçebilmesi sağlanırdı.
2
1932 John Coffey'in yılıydı. Bakmaya zahmet edenler
olayların ayrıntılarını o yılın gazetelerinde görebilirler. Bunun
için insanın, yaşamının son günlerini Georgia'da huzurevinde
geçiren benim gibi bir ihtiyardan daha çok enerjisi olması
gerekir tabii. Hatırlıyorum, o yıl sonbahar sıcak, hem de çok
sıcak geçmişti. Ekim ayı neredeyse ağustos gibiydi ve cezaevi
müdürünün karısı Melinda fenalık geçirip bir süre
Indianola'da hastanede kalmıştı. O sonbahar ben de hayatımın
en kötü idrar yolları enfeksiyonuna yakalanmıştım. Hastaneye
yatacak kadar şiddetli değildi ama neredeyse her tuvalete
çıktığımda canımdan bezdirecek kadar kötüydü. O sonbahar
cezaevine yazın gelen yarı kel, fareli Fransız Delacroix’nın da
mevsimiydi. John Coffey de Detterick ikizlerine tecavüz edip
öldürmek suçundan idama mahkûm olarak E Bloka yine o
sonbahar gelmişti.
Her vardiyada blokta dört ya da beş gardiyan bulunur, ama
çoğu boş gezerdi. Dean Stanton, Harry Terwilliger ve Brutus
Howell (adamlar ona "Brutal," yani "Zalim" derlerdi ama
şakaydı; boyuna boşuna rağmen mecbur kalmadıkça bir
sineği bile incitmezdi o) şimdi hep öldüler. Gerçekten zalim
ve üstelik bir de aptal olan Percy Wetmore da. Percy'nin E
Blokta hiç yeri yoktu. Burada kötü bir karakter hem
gereksizdi, hem de zaman zaman tehlikeli olabilirdi ama
Percy valinin eşinin akrabası olduğundan kalmıştı.
Coffey'e bloka gelişinde Percy nezaret etmişti. Sözüm ona
geleneksel ilan tarzıyla bağırmıştı: "Yürüyen ölü! Yürüyen
ölü geldi!"
Ekim ayı olmasına rağmen hava hâlâ cehennem kadar
sıcaktı. Avlu kapısı açıldı ve içeri göz kamaştırıcı bir ışıkla
ömrümde gördüğüm en iriyarı adam girdi. Bunun benzerlerini
ancak ömrümü tükettiğim bu başıbozuklar yuvasının
"Dinlenme Odasındaki TV'de seyrettiğim basketbol
maçlarında görmüştüm. Kollarında ve fıçıya benzeyen
göğsünde zincirler vardı; ayak bileklerindeki kelepçeleri
bağlayan zincir, hücreleri ayıran koridorda dökülen bozuk
paralar gibi şıngırdıyordu. Bir yanında Percy Wetmore, diğer
yanında da ufak tefek, sıska Harry Terwilliger duruyordu. Her
ikisi de tuzağa düşürülmüş bir ayının iki yanında duran
çocuklara benziyorlardı. Coffey'in yanında Brutus Howell
bile yavrusu gibi duruyordu ki Brutus bir doksandan uzun,
enine boyuna, üniversitede çakıp atılmadan önce üniversiteler
liginde futbol oynamış biriydi.
Elektrikli'nin kollarında ölmeden önce gelip bir süre E
Blokta kalan çoğu kimse gibi Coffey de siyahtı ve tamı
tamına iki metre üç santim boyundaydı. Ama o basketbolcular
gibi ince uzun değildi; omuzları ve göğsü geniş, her tarafı
kaslıydı. Depoda bulabildikleri en geniş üniformayı vermiş
olmalarına rağmen, paçaları yine de yara bere içindeki
baldırlarının yarısına kadar çıkmıştı. Gömleği göbeğine kadar
açık, kolları da dirseklerine kadar sıvanmıştı. Neyse ki,
şapkasını kocaman ellerinden birinde tütüyordu; yoksa kel
kafasının tepesinde tıpkı org çalan maymunların giydiği
kırmızı şapkaların mavisi gibi duracaktı. Kendini tutan
zincirleri sanki bir Noel armağanının kurdelesini açar gibi
kolaylıkla koparabilecekmiş gibiydi ama yüzüne baktığınızda
böyle bir şey yapmayacağını anlıyordunuz. Gerçi Percy öyle
düşünse de, ifadesi donuk değildi; sanki kaybolmuş gibiydi.
Nerede olduğunu anlamak ister gibi çevresine bakınıp