Ustadır Arı - Yaşar Kemal

354 Pages·2011·1.3 MB·Turkish

by  Yaşar Kemal

YAŞAR KEMAL
USTADIR ARI

Yazılar - Konuşmalar

Yayına Hazırlayan:
Alpay Kabacalı

Yapı Kredi Yayınları
Yapı Kredi Yayınları
Edebiyat
Ustadır Arı / Yaşar Kemal
Yayına hazırlayan: Alpay Kabacalı
Kitap editörleri: Murat Yalçın – Tamer Erdoğan
Düzelti: Belgin Sunal
Kapak tasarımı: Yeşim Balaban
1995-2003, Can Yayınları, Adam Yayınları
© Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık Ticaret ve Sanayi A.Ş., 2007
Bütün yayın hakları saklıdır.
Kaynak gösterilerek tanıtım için yapılacak kısa alıntılar dışında
yayıncının yazılı izni olmaksızın hiçbir yolla çoğaltılamaz.
Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık Ticaret ve Sanayi A.Ş.
Yapı Kredi Kültür Merkezi
İstiklal Caddesi No. 161 Beyoğlu 34433 İstanbul
Telefon: [phone] (pbx) Faks: (0 212) 293 07 23
http://www.yapikrediyayinlari.com
e-posta: [email protected]
İnternet satış adresi: http://alisveris.yapikredi.com.tr
http://www.yapikredi.com.tr
Yaşar Kemal 1923’te Osmaniye’nin Hemite (bugün
Gökçedam) köyünde doğdu. Komşu Burhanlı köyünde
başladığı ilköğrenimini Kadirli’de tamamladı. Adana’da
ortaokula devam ederken bir yandan da çırçır fabrikalarında
çalıştı. Ortaokulu son sınıf öğrencisiyken terk ettikten sonra
ırgat kâtipliği, ırgatbaşılık,
öğretmen vekilliği, kütüphane memurluğu, traktör
sürücülüğü, çeltik tarlalarında kontrolörlük yaptı. 1940’lı
yılların başlarında Pertev Naili Boratav, Abidin Dino ve Arif
Dino gibi sol eğilimli sanatçı ve yazarlarla ilişki kurdu, 17
yaşındayken siyasi nedenlerle ilk tutukluluk deneyimini
yaşadı. 1943’te bir folklor derlemesi olan ilk kitabı Ağıtlar’ı
yayımladı. Askerliğini yaptıktan sonra 1946’da gittiği
İstanbul’da Fransızlara ait Havagazı Şirketi’nde gaz kontrol
memuru olarak çalıştı. 1948’de Kadirli’ye döndü, bir süre
yine çeltik tarlalarında kontrolörlük, daha sonra arzuhalcilik
yaptı. 1950’de komünizm propagandası yaptığı iddiasıyla
tutuklandı, Kozan cezaevinde yattı. 1951’de salıverildikten
sonra İstanbul’a gitti, 1951 – 63 arasında Cumhuriyet
gazetesinde fıkra ve röportaj yazarı olarak çalıştı. Bu arada
1952’de ilk öykü kitabı Sarı Sıcak’ı, 1955’te kendisine büyük
bir ün kazandıran ilk romanı İnce Memed’i yayımladı.
1962’de girdiği Türkiye İşçi Partisi’nde genel yönetim kurulu
üyeliği, merkez yürütme kurulu üyeliği görevlerinde bulundu.
Yazıları ve siyasi etkinlikleri dolayısıyla birçok kez
kovuşturmaya uğradı, 1967’de haftalık siyasi dergi Ant’ın
kurucuları arasında yer aldı. 1973’te Türkiye Yazarlar
Sendikası’nın kuruluşuna katıldı ve l974 – 75 arasında ilk
genel başkanlığını üstlendi. 1988’de kurulan PEN Yazarlar
Derneği’nin ilk başkanı oldu. 1995’te Der Spiegel’de
yayımlanan bir
yazısı nedeniyle İstanbul Devlet Güvenlik Mahkemesi’nde
yargılandı, aklandı. Aynı yıl Index on Censorship’te
yayımlanan “Türkiye’nin Üstündeki Karabulut” başlıklı
yazısı dolayısıyla 1 yıl 8 ay hapis cezasına mahkûm edildi,
cezası ertelendi.
Şaşırtıcı imgelemi, insan ruhunun derinliklerine nüfuz eden
kavrayışı, anlatımının şiirselliğiyle yalnızca Türk romanının
değil dünya edebiyatının da önde gelen isimlerinden biri olan
Yaşar Kemal 1973’ten bu yana Nobel Edebiyat Ödülü
adayıdır. Yapıtları kırka yakın dile çevrilen Yaşar Kemal,
Türkiye’de aldığı çok sayıda ödülün yanı sıra yurtdışında
aralarında Uluslararası Cino del Duca Ödülü (1982), Légion
d’Honneur nişanı Commandeur payesi (1984), Fransız Kültür
Bakanlığı Commandeur des Arts et des Lettres Nişanı (1993),
Premi Internacional Catalunya (1996), Alman Kitapçılar
Birliği Frankfurt Kitap Fuarı Barış Ödülü’nün (1997) de
bulunduğu 19 ödüle değer görüldü.

Çiçekten bal yapar ustadır arı
KARACAOĞLAN
Karalar
Geri toplumların belli başlı özelliklerinden biri, belki de
birincisi, o toplumların içerisinde bulunan, ya da dışardan
gelen asalaklarca sömürülmesine uygunluğudur. Toplumlar
ilerledikçe asalakları yakasından atar. Attıkça da ilerler.
Geri toplumların ülkücüleri de azdır. Aydınları dönektir.
Çıkarından başka şeyi zor düşünürler. Ülkücülükleri ciladır.
Halka yutturmadır. Savundukları ilkelerden kendilerine azıcık
zarar geldiğini gördüklerinde hemen ters yüz edip onun tam
karşıtı bir düşünceyi aynı güçle savunurlar. Onun adını da
politika koyarlar. Koyu bir dinsizken dindar, işlerine gelince
dindarken dinsiz görünürler. Yani, uzun sözün kısası, ne kadar
okumuş olurlarsa olsunlar, Avrupa görüp kitaplar devirsinler,
çıkarlarından başkasını düşünemezler. Bunlara ileri
toplumların aydınları gibi aydın denemez.
Bizde din kurumunu, çağımızda bir hurafe yığını haline
sokmuşlardır. Bütün geriliğimize bu birinci sebeptir. Batıdan
ne geldiyse karşı koymuşlardır. Daha da durmadan karşı
koyuyorlar. Batıdan gelen yeniliklerin bu kuruma o kadar
dokunur yönleri de yoktur. Ama gelen yeniliklerin birtakım
kimselere zararı vardır. Bu zararın önüne geçmek için, o
yeniliğe karşı koymak için çareler aranır. Geri tabakalarca en
çok tutunan kurum nedir, din kurumudur. Ver elini din
kurumu. Ve din kurumunu o hale getirirler ki, artık o kurum
onun elinde bir araçtır.
Memleketin yüzüne yayılmış şeyhler, hacılar, hocalar var.
Bunları tutan ağalar var. Bunların çömezleri mollalar var.
Şeyhlerin halkı soyabilmeleri, hurafelerle korkutabilmeleri
onları kara cahil koymakla olasıdır. Başka hiçbir çıkar yolları
yoktur. İlkokulu bitirmiş bir kimse gidip de bu zamanda bir
şeyhe tapmıyor. Onların yalanlarına, karalarına inanmıyor.
Okumuş aklı başına gelmiş bir kimse gidip de bir ağanın
kapısında boğaz tokluğuna çalışmıyor. Hakkını istiyor.
Bizim kasabada bir hoca vardı. Bir ağayla birleşmiş, yıllar
yılı çocukların okumamaları için, babaların çocuklarını okula
göndermemeleri için öyle bir propagandaya girişmişlerdi ki,
bu yüzden çok köyün çocuğu okul yüzü görmedi.
Bir kısım insanların yaşamaları hurafeler yüzündendir.
Ağaların, beylerin, hocaların. Yalanla dolanla kandırıyorlar
halkı. Birtakım politikacılar da bunlara katılıyorlar, birkaç oy
için onlara yüz veriyorlar.
Bizde bir zamanlar Atatürkün sayesinde bu iş uyumuş,
yerine çekilmişti. Yaşadığımız günleri fırsat bilen faydacılar
hurafe ocaklarını, hatta tekkeleri bile ayağa kaldırdılar.
Milletin üstüne bir kara duman gibi çöktüler ki, aman Allah…
Her ilde, her köyde eski yazı… Çocuklar kara cahil, görgüsüz
mollaların ardında. Ama okullarda öğrenci yok. Bu bir kara
felakettir.
Doğuda bir zamanlar gerilik üstüne röportajlar yapmıştım.
Çoğunu yazdım, birçoğunu yazamadıydım o zamanlar. Şimdi
de onlara benzer birçok olayla karşılaşıyorum İstanbulun
göbeğinde.
Bir şeyh, radyo kadar günah bir yaratık olmaz, diyordu. Bir
radyoyu bir kere dinleyenin kulağına cehennemde yedi yüz
bin yıl kurşun akıtılacaktır. Radyo sesi sinen su, zehirden
kötüdür. İçen bir daha Müslümanım demesin, diyordu.