Taras Bulba II (Cumhuriyet) - Nikolay Vasilyeviç Gogol

98 Pages·2013·0.41 MB·Turkish

by  Nikolay Vasilyeviç Gogol

DÜNYA KLASİKLERİ DİZİSİ: 99

TARAS BULBA
II

http://eskikitaplarim.com
Bu kitap Cumhuriyet Dünya Klasikleri Dizisi'nde Sn.
Mehmet Özgül'ün izniyle basılmıştır.

Yayına hazırlayan : Egemen Berköz
Dizgi : Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık
A.Ş.
Baskı : Çağdaş Matbaacılık Yayıncılık Ltd. Şti.
Mayıs 2000
GOGOL

TARAS BULBA
II

Rusçadan çeviren:
Mehmet Özgül
Hümanizma ruhunu anlama ve duymada ilk aşama, insan
varlığının en somut anlatımı olan sanat yapıtlarının
benimsenmesidir. Sanat dalları içinde edebiyat, bu anlatımın
düşünce öğeleri en zengin olanıdır. Bunun içindir ki bir
ulusun, diğer ulusların edebiyatlarını kendi dilinde, daha
doğrusu kendi düşüncesinde yinelemesi; zekâ ve anlama
gücünü o yapıtlar oranında artırması, canlandırması ve
yeniden yaratması demektir. İşte çeviri etkinliğini, biz, bu
bakımdan önemli ve uygarlık davamız için etkili
saymaktayız. Zekâsının her yüzünü bu türlü yapıtların her
türlüsüne döndürebilmiş uluslarda düşüncenin en silinmez
aracı olan yazı ve onun mimarisi demek olan edebiyatın,
bütün kitlenin ruhuna kadar işleyen ve sinen bir etkisi vardır.
Bu etkinin birey ve toplum üzerinde aynı olması, zamanda ve
mekânda bütün sınırları delip aşacak bir sağlamlık ve
yaygınlığı gösterir. Hangi ulusun kitaplığı bu yönde zenginse
o ulus, uygarlık dünyasında daha yüksek bir düşünce
düzeyinde demektir. Bu bakımdan çeviri etkinliğini sistemli
ve dikkatli bir biçimde yönetmek, onun genişlemesine,
ilerlemesine hizmet etmektir. Bu yolda bilgi ve emeklerini
esirgemeyen Türk aydınlarına şükran duyuyorum. Onların
çabalarıyla beş yıl içinde, hiç değilse, devlet eliyle yüz ciltlik,
özel girişimlerin çabası ve yine devletin yardımıyla, onun
dört beş katı büyük olmak üzere zengin bir çeviri kitaplığımız
olacaktır. Özellikle Türk dilinin bu emeklerden elde edeceği
büyük yararı düşünüp de şimdiden çeviri etkinliğine yakın
ilgi ve sevgi duymamak, hiçbir Türk okurunun elinde
değildir.
23 Haziran 1941.
Milli Eğitim Bakanı
Hasan Âli Yücel
SUNUŞ

Cumhuriyet'le başlayan Türk Aydınlanma Devrimi'nde,
dünya klasiklerinin Hasan Âli Yücel öncülüğünde dilimize
çevrilmesinin, kuşkusuz önemli payı vardır.
Cumhuriyet gazetesi olarak, Cumhuriyetimizin 75. yılında,
bu etkinliği yineleyerek, Türk okuruna bir "Aydınlanma
Kitaplığı'' kazandırmak istedik.
Bu çerçevede, 1940'lı yıllardan başlayarak Milli Eğitim
Bakanlığı'nca yayınlanan dünya klasiklerini okurlarımıza
sunmaya başladık.
Büyük ilgi gören bu etkinliği Milli Eğitim Bakanlığı'nca
yayınlanmamış -ancak Aydınlanma Devrimi yarıda
kalmasaydı yayınlanacağına kesinlikle inandığımız- dünya
klasiklerini de katarak sürdürüyoruz.

Cumhuriyet
NİKOLAY GOGOL VE TARAS BULBA

Nikolay Vasilyeviç Gogol, 1809'da Ukrayna'nın Poltava ili,
Mirgorod ilçesi, Bolşiye Soroçintsi kasabasında doğdu. İyi bir
eğitim görmüş, edebiyata, tiyatroya düşkün bir derebeyi
(toprak ağası, pomeşçik) ailesinden gelen Gogol, Ukrayna'nın
ilk yazarlarından Vasili Afanasyeviç Gogol-Yanovski'nin
oğludur.
Gogol'ün çocukluğu mülklerinin bulunduğu Vasilyevka
köyünde, zengin bir doğanın içinde geçti. Küçük yaşlarda kör
halk ozanlarından dinlediği, düğünlerden, panayır
gösterilerinden kulağında kalan masallar, şarkılar, söylenceler
onda halk sanatına karşı büyük bir ilgi uyandırdı. Ukrayna'nın
çeşitli halk sanatlarından edindiği izlenimler gelecekteki
binbir renkle dolu yapıtlarının başlıca kaynağını oluşturdu.
Bu arada daha okul çağlarında döneminin toplumsal, siyasal
olaylarını yakından izledi; öğretmenlerinden, kişinin
özgürlüğü, hiçbir yetkeye köle olmaması konusunda
yönlendirici bilgiler aldı. Öğrenimi sırasında edebiyata,
tiyatroya duyduğu yakınlık dolayısıyla okul gazetelerine
şiirler, romantik öyküler yazdı; birkaç yıllık bir süre içinde
tamamladığı "Türlü Çeşitli Olaylar Kitabı" ya da "El
Ansiklopedisi" adındaki çalışmasına okul kitaplarından
öğrendiklerini, halk şarkılarını, atasözlerini, düğün ve şölen
geleneklerini, halkın inanış türlerini kaydetti. Budunbilim
(etnografya) değeri taşıyan bu malzemenin, Gogol'ün ilk
önemli yapıtları olan "Dikanka Yakınlarındaki Bir Çiftlikte
Geceler", hatta "Mirgorod Öyküleri"nde kullanıldığını
görüyoruz.
Babasının 1825'de ölmesinden sonra, Gogol 1828'de liseyi
bitirir bitirmez başkent Petersburg'a yollandı. Edebiyat
çevresine girmek umuduyla yanına ilk yapıtı "Hans
Külhergarten" adlı duygusal şiirini de almıştı. Ne var ki
başkent onu iyi karşılamadı. Yaşam orada çok pahalıydı.
Romantik şiirinin eleştirmenlerce alayla karşılanması üzerine,
Gogol bastırdığı nüshaların hemen hemen hepsini toplayıp
yaktı. Tiyatro oyunculuğu denemesi de başarısızlığa
uğrayınca bakanlıklardan birinde ufak bir yazıcılık görevi
bulup çalışmaya başladı. "Bir Delinin Güncesi" ve "Kaput"
öykülerinin kahramanlarının hüzünlü yazgısıyla o sıralarda
yüz yüze gelmiş olsa gerek.
Taşradan gelmiş, yaşam dolu bir gencin bakanlık
kodamanlarının doldurduğu başkenti "ruhsuz" bulması
kaçınılmazdı. Gogol de kendisini bu ortamdan kurtarıp
edebiyat çalışmalarına koyuldu. Ara sıra katıldığı
edebiyatçılar çevresinin de yardımıyla başkent okullarından
birinde tarih öğretmenliğine başladı. Daha sonra Puşkin'le
tanıştı.
Ukrayna'nın renkli doğasını, insanlarını, söylencelerini,
şarkılarını konu eden "Dikanka Yakınlarındaki Bir Çiftlikte
Geceler" adlı öyküler toplamı, 1831-1832 yılları arasında
yayınlanarak yazarına beklenen ünü sağladı. Daha 22
yaşındaki yazarın kendine duyduğu güven tamdır artık. Bu
arada Petersburg Üniversitesi'nde aldığı tarih profesörlüğü
görevi Gogol'ün tarih konusuna eğilmesini sağladı. 1835'te,