Table Of ContentSŁOWNIK PRASŁOWIAŃSKI
POLSKAA KADEMIAN AUK
KOMITETJ ĘZYKOZNAWSTWA
SŁOWNI!\
PRASŁOWIAŃSI\.I
OPRACOWANY PRZEZ
ZESPÓŁZA KŁADUS ŁOWIANOZNAWSTWPAA N
POD REDAKCJĄ
FRANCISZKSAŁ AWSKIEGO
CZŁONKOWIE ZESPOŁU:
WIESŁAWB ORYŚ
WACŁAW FEDOROWICZ
KRYSTYNAH EREJZ-YSMAN1)KA
WANDA NAMYSŁOWSKA
WŁADYSŁAWS ĘDZIK
FRANCISZESKŁ AWSKI
TADEUSZS ZYMAŃSKI
MARIAW OJTYŁA-ŚWIERZOWSKA
WROCŁAW WARSZAWA KRAKÓW GDAŃSK
· · ·
ZAKŁADN ARODOWY IMIENOISASO LIŃSKICH
WYDAWNICTWO POLSKIEAJK ADEMIIN AUK
POLSKAA KADEMIAN AUK
KOMITETJ ĘZYKOZNAWSAT W
SŁOWNIK
PRASŁOWIAŃSI\I
TOM I
A-B
WROCŁAW WARSZAWA· KRAKÓW· GDAŃSK
·
ZAKŁAD NARODOWY IMIENIAO SSOLIŃSKICH
WYDAWNICTWO POLSKIEJA KADEMll NAUK
.
1974
ZAKŁASDŁ OWIANOZNAWPSATNW A
PRACOWNIA
JĘZYKPAR ASŁOWIAŃSKIEGO
31-1K1r3a kóuwl,S. t raszew2s7k iego
Recenzent
JANS AFAREWICZ
Obwolutoęk.ł adkięk arttyy tułowe
projektoJwaanłu sBzr uchnalski
PrintIendP oland
ZakładN arodowyi m. Ossoliń-skWiycdha wnictwWor,o cław.
Oddziawł K rakowiłe9 74.
Nakła2d5 00e gzA.r k.w yd.4 0;a rk.d ruk3.0 ,5a;r kfo.r m.A t4 0,56,
Papieirl usktrlI.. I I7 0g 70x 100.
Oddanod o składan4i aI1 974.P odpisandoo druku2 XI1I9 74,
Druku kończonwo g rundiu1 974
Zam. n2r2 /74 ·s-62-1278 Cenaz ł1 30.
DrukarnUinai wersytetu JagielKlroańksókwiu,el g.C oz,a pski4ch
WS'l'ĘP
Z
I..H ISTORISIŁ OWNIKA
1.Pr acnea dS łowneimkp iraos,łviań(s=kiSmP )p odjęwt ro.19 54 zi nicja
tywyT .L ehra-SipńłsakwiePgood.s tawowe za,::g tardun<ileinz.iwoaiś ączeia n
z rekonsktcrjsuął ownicptrwaas łaońwsikieogmoó wiown ol ata1ch9 5i18 9 62.
W r.1 96o1gło szopnoow ielzoensyz pyrtó bnSyP 1 ,d ok tórewgeos zołkoo ło
100h aserłe rpezentująwcsyzcyhs tckzięeś mcoiw yz wyjątkizeami mków.
Od tegcoz aspur acpao sptiąłzan acznniaepr zócdh,o pćo suwa dużo
się
wolenjin,i sżi sęp odzaineowW. c hwiolbie cn(ewjr zes1i9e7ńt4 rw)wa s tęponper a
cowywanie ha,sleiłt eTnr.aPę r zytgoowanoos tatecdzodrn uikeu li terA.y- <J
(Dz naczznaiaew ansoew)Oa.sn tatecrzendaa akp crjowdazonpar zemznei per zy
pomocdyr aW . Borysipar zeciąsgindęeł huiż neijżo, c zekiow.Ha ansłuap raco
wanew stępntirez ebbyał poo głębziaarćó wnpoo dw zględmeamt eriałowym,
jak merytorycznym. Koniescizęun śec iośklaapznoaigłeło ę biaannailei zy
i i
morfolzonge,irj cekonsktcrjpuii erwotznneagcoz eonriaraze widowoabnjiaeś nień
etymologi.c znych
2.P otrzerbeak onsctjrsiuł kownipkraa słowiańjssektin ieegwoą tplJiewa.
dynąz akończpornaąck ąt,ó rdaa jdez ijśka itea kipeo jięeoc całosśłcoiw nictwa
wspólnreógżon yjmę zyksołmo wikaińmsj,e sdtz ieFł.oM iklosicha Etymologi
scheWso rterbudcehrs laviscShperhna ecnw,y danwe r.1 88w6 W iedniu.
Prawi9e0l atj,a kuipeły nęołdyd atuyk azansiitaęe kjs iążtkioo, k res wspania
łegro ozwoju grapmoartóywknia wcszłeojw iań,s bkaideajńn adg łsoownią,
morfoloigs iłąo wnictswłeoamwń iskiNmi.cd ziwneżgeoo ,d w iellua td ajsieę
odczuwpaićl npąo trzezbaęs tąpiseynnitae Fz.yM iklohsai,wc yrźanidez iś
przesatłaercjzh,o cći ągploed ręczknseiją żpkair ającseizgęao g adnie.słonwiami
nictswlawa is.t ypZo czątkniaesmz ewgioe kduo brneo woczeusjnęecz inea cznej
części słowiańskisełgoow nemdgaaotłE e .Bri earnłeuk e(rS EW)k,tó ry jednak
stannąałw yrazie Tylkcoz ęśnća jdawniesjłsozwengioc stłwoaw iańskiego
moro.
uwzględznniaak omibtayły tcko-słowiSłaońwsknk iRi. T rautman(nBaS W).
Niestneiteyd oszcłaył kideoms kutkpur zygotoawnyerw ównize pżo czątkiem
naszewgioe ksuł ownAi.kMi e illieJ t.aR ozwadows,ku icezgoonych, których
głęobkaw iedizd ao skonmaełtao dbaa dawcnzaaj bardmzoiżepejr edestynowały
dos twrozentiraw ałedgzoi ewł at ejd ziedzinie.
W ostatnich syltautaaa czcjnha czsniipeęo prawiZłaac.z wąyłc hodzzeić
szytawmair otściopwoyr ównawscłzoyw njiękz yksółwo wiańsLki.cS ha dnik
iR .A itzetmi(iVlWlSeS)r.Za n acznziaea wansowsaąpn rea cnea ds łowknaimi
etymologicjzznęyykmóiw s łowiań,s pkrizcyohgtowywanypmriz ezze społy
ośrodkmóows kiewskpioedrg eod akcOj.N ą. Trbuace2vi ab erneńskipeogdo
1 Zobn.i żeLji:t eratou Srłao wnipkrua słaońwsiki.m
•T rubaceEvS SJ.
6 Wstęp
redakFc.jK ąo pecne(gpoo czątVk.oM waoc hk3a•P) o jawsiłinyęo wew arto
ściowseł owneitkyim ologjięczzyneks ółwo wiańsbkuiłcgha:r skipeogdro e
dakcVj.ąG eorgi(eBvEaR u),k raińsJk.iB e.Rg uod nyćki(eRguod nyćEkDy)j,
serbochorwaPc.kS ikeogko(a S koEkR )O.c zekujteamkyżs eł owneitkyam olo
gicznsełgoow eńsFki.e Bgeoz l4a•j a
II.Z AKRES
3.Z adanineams zyjme srte konstrzuakscojsbału o wnikopwreagsoł owiań
skiezg oo kresbue zpośrepdonpiroz edzanjaąjcsetgaodr asnzehe i storyczne,
a więwc przyblizż weineikuó VwI I-VIInIa szeerjy N.a początpkrua cy
wytknęlisśombyiz eac elr ekonstrsutkacnzju ęk ońcowdeojb yf aktycznej,
realwnsepjó lnoty prasałw oiwęzicI a Vń-sVkw iieejkn,u.e .B adanoisat atniego
dziesięcwiyoklaezcajiłeayd nak dornoilwoęis ełkąóV wI I-VIIwI d efinityw
ukształtozwaarnóiwunw oo kalizjmauki, konsonantpyrzamjuę zyka
nym
słowiańsTkaikeżgieo w .i elreo zpowszechnpoi coanłySecłjho wiańszczyźnie
wyrazoóbwc ypcohc hozdt zeig woł aśnoiker e(scuh ocinapżk.b oylr )'P.br zyjęcie
teej pokjia kpou nktwuy jścpioaz warlóaw nineażś cisnłaew iązarneikeo n
struowapnryacpho sdtoar ceia lznaiśew iadczsotnaennguao j dawznaipeijs anych
języków słowiańskich.
III.Z ASADY REDAKCYJNE
4.S łownicptrwaos łowiarńeskkoines trupurjzeemdwyes zystnkaip mo d
stawmiaet erilaełkus ykadlzniesgioe jisd zaewgnoe wgsoz ystkich sjłęozyków
wiańskPiocdhs.t awowe zmnaa mcazteenriiea ł dialektycoz rnoy, świadczący
zwojnua turalpniyemr wotznaesgoosb łuo wneWg of.u nkcpjoim ocniwcyzej
zyskujneamjys taprosżzyec szłkoiw iańws jkęizey ksaącsh ied(nwig crhe ckim,
rumuńskwięmg,i erskim, gfeirńmsakńismkb,ia cłht,y ckDiucżho)p .o maga
takżmea teroinaołm astycnzineyz,b ęndineyr dalzao dtworzceznyti oap ier
wotnbeuj dowcyz,y t eżz asięwgyur azTua.k n p.d ob orbtoir' 'z(>ma gsaićę ,
mocowasći ęw,a lczuytćw'o rzono ancotmieo:nnn oimse ang enbtiosr' owa lka'
(= stinbdh.d r'waa-lksap,ó rt'y)p,o wdel ad rugiecgzoł osntua ryicmhi on
osobowyjcahk,p słR.a ti-sbtoproolod., X IIw . Raoi-Zeblori,-s btoprolo.,
Żeli-bor.
Niekireedkyo nstruhoawsałonope a rjtees t tnyaml aktoe rioanloem astycz
nym,n p.b ezddediaopl ł.n '.n imea jącdyz iadpkraz,o dkpao'lN,.O Bi.ezaddz i
odX IVw .,N M BiezdzBiieedzdzdoazw,io a.
Ważnzen aczemnai aen alimzoar fologmiactzenrais ałłouw iańswk riaego
machr ekonstruwkecwjnię trzUnmeojż.l iowniada o tardcoip eo stpaiceir wotnej
przeozdr zucennaiwea rstswłioewńo twórczychT ankon wps.pz ryzocymh a.w ia
niup słb.l abt§ć'ib łyszfcuzlegće,pr oed'k reślżaejm eys,tt op ostpaiće rwotna,
z typowydml ac zasownisktóawnn ua - eztrie dukowawnoykma lizpmieemr
wiast(=k al ibt.l its'itk )se..S 'y nonimibclzineSćb altaeitsb,icyl ,śa ctwiy dzielamy
jakwoy raznyo wszze w,o kalizwmteómr nywmł,a ściwpyime rwoitnnniyem
formacjToamks. a moz ap ierwontonmee anc tiodnoib sl abt§ćuiw ażamtyy lko
3E SSJp;o rt.e żZ VSZ.
• ZobB.e zlEaSj ( poskusni).
Wstęp
7
-Olsekaco, g warantupjrea staarpao foni(ai e-. o).iW -yodrębniampyr zyt ym
nowszdee werbaldneer ywatwys tecznze w tórnymw okalizmeomd powiednich
czasownik.ójwa,k b lb:sb kl'bb skbnlpit:sbi kl,oi , sb claitsibklayt:sib k,lo y skati.
5.W ramachk ażdeghoa słSał ownikdaa jemyz reguły1:.r ekonstrukcję
praposta2c.ri e,k onstrukcję prasłozwniaacńzsekn3iiea.mg,a o t eriadło wodowy,
4.po chodzewnyirea zua,n alimzoęr fologicezwneąn,t ualondep owiedniiknid o
europejsk5.ip eo,d stawowlą.i teraturę.
6.Re konstrukpcrjaap ostsapcria winai erawzi elkeł opotOup.i eramjyą n a
realnymma teri,az lreewidowanaynma liwzeąw nętrznWą f.u nkcpjoim ocniczej
wykorzystujneimeyki edeyt ymologiTęa.k n p.e tymologizad ajsei pęr zemawiać
zap rapostabc[giąo l:ed izaolz. a chb.:rg o'lpota kko waliSki,t taB'y.ł obtyo s tare
compositzu pmi erwszcyzmł oneb[mg o= b:rzg(os kostnwi azłłao żenioabcohc zna
postadćo bt:zb o[Z=ldi'bt. b urz'gszuysb kwia'r;t od odaćż,e d obrzzea świad
czonyj estta kżdei alp.ł dp.r zysłówbe[gk o's zybkoE't)y.m ologiczznnea czenie
'szybkłoa żącpy'o pierzaajrlłó wnion nnea zwyt egop takaj,a ki j egoo pisy.
Idącz aJ .R ozwadowski(mS tudi1a2 -20z)de cydowalisśimęny a rekon
strukcbjrę obnrna-b,ó'j beł oto, lutum', opawrstzeyjs tkpniramzd eodkeł adnych
odpowiednikgaecrhm ańskigcohc:b. run'źnraód ,łs ot'an.bg run:bn uar'npoat ok'.
Niew ydałsai ęn am należycuizea sadniorneak onstrukbcbjća 'eplszac zoła',
nawiązujdąoc pał n.-zachn.a-ziweyp. s zcłzyo( libt.i sttew,ni ebm.i nstii,br. eh c).
Zarównoz apissyt arocerkiejwankei , p odstawowbeu ća(stpiot yktaankeż e
i w znaczen'ibur zęczoe ćp's,z czołasckhł)o ninłays d o rekonstrubkcoejćil a
(przyjmowannpe.jp rzeBzr ucknerdao}p ,r zyjęcia dporpaiserłoo wiańsgkeiej
nezyw yrazu.
7.N iekiedpyos tapći erwotrneąk onstruujteymlykn oa podstawziaeś wiad
<Jzonycdhe rywatóTwa.k np.n a psła.b stractbumod l&fl .' boleścćh,o roba'
(bo'clhbor yw's}k azujpął:d .sldoewn.o minalbnoed Uov'abtyćci h orymc,i erpieć',
es.b olez'cdhbor cy,i erp,ib ąoclyl'd'ichnoar y'.
Na prasłowiańpsrkziy miotnbilk lzidnaj ąs ięw skazywaćd:ł użb. lliza,
głużb. llizk'bai el drzewa', bbuełlg.i' zbdiiiaanzłliaa.e miar'o,s d.i ala.r chang.
belbiezl&i,'zj aisnnsama u gaj,a snpal ama'. Bytłod beyr ywaotd p rzymiotnika
bl'lboia ł-y'i,pz o-wtarzsai ęw abstractbullm iz'bniaebl i,a łośTćr'z.e bbay to
uwzględnpirćz ryo zpatriywuga ennezpyr zyrostk-ai zna.
8.Wi elkeł opotsup rawinai eratza kżree konstrupkicejraw otnzengaoc zenia.
Głębokuoj ątło z agadnieEn.iBe e nveniswt aer tykuplte.P roblemseesm anti
quesd e lar econstrucWtoirodn 1, 95(4pr zedrwu kj egok siążPcreo blemdees
linguistgieqnueer alPaer,i 1s 96s6.2 ,8 93-07St)a.ra msyi ęo dtworzpyoćd sta
wowe znaczenoigeó lnoec,z yszczająocd znjaec zenńi eistotnzywcihą,z anych
z konteksteCmh.o dznia m o rekonstrukrcojzęw o·jz unaczenpiiae rwotnego.
Opieramsyi ęp rzedwes zystkinma realnziaeś wiadczondyacnhy chs łowiań
skicUhw.z ględniarmóyw niezżn aczenwiyan ikajązcees trukturys łowotwórczej
wyrazu.
9.Ro zpatrupjoącch odzewnyirea zus,t aramsyi ęp rzedwes zystkziams zere
gowaćg o do jednezj tr zechw arstw chronologsiłcozwnnyicchtp wraa słowiań
skiegion:d oeuropej(snkpib.e jo rbdraa,t rbr.r,r. bvboersc,yoll ,r. , bcałentao)sł,o
wiański(enjp .b abvao,r nb;raz:,ba [ zdcoz)yt, e żn ajnowszie nja jliczniejszej,
właściwiper asłowiańskktióerjpa,o wstadłoap iernoa grunciper asłowiańskim.
Przyp odawanioud powieidk.nówi ndoeuropejnsakp iicehr wspzlya nwy suwamy
zawszoed powiedndiokkił adnpeo d względesmt rukturalnTyamk. n p.p rzy
objaśniawnyirua zcu l'lcoał pyr'z ytaczapmryz edwes zytkism dokładnoed po-
8 Wstęp
wiedngiekrim ańsgkoiche.a: i sltsn,o hrde.i ll'zcdarłoyw'yk ,a( ii-e:lk. aoi -ul-)-,
potesmt pr*usk.a iwl kua-isl usatccis.sg f.k.' a znd row*ikea'i<l u'sztdarso wy'.
Jeżewlyir amza dokładondep owiedinnidkoie uroperjeskkoines,t rukcja
pierwotmnoetjyw acmjoiż eb yćd okonatnyal knoagr unciei ndoeuropejskim.
Niew chodozniaz asadnwi czzaok rneass zyzcahd aZńa.p odstawcoewnlya to
miasutw ażamoyd tworzpeineirew omtonteywja cwjyir azkut,ó rpyo wstnaał
grunciper asłowiaZńwsrkaicma.wm iyę bca cznuąw agnęa b ezpośrepdondią
stawdęe rywacynjanf ąo,r m.ainj te gfou nkcję.
10.P om ateriadloew odowymk,t óroyb ejmudjoek łaoddnpeo wiedmnoirki
fologircezknoen struowwyarnaezpguro a słowiańdsakjieemcgyzo ę,sw t noa szym
Słownmiaktue ripaołr ównawOcbzeyj.m uojnea: ) f ormawcyjjeą tkonwiee,k iedy
naweatr chaimzomryf ologbi)cd zenrey,w antayw eits tarsazleoe, m ałyzma
sięgcu)d, e rywatnyo wsznei,e ria zdo u żyzma siędg)du e,r ywaptrye fiksalne,
rozszerzzaajsąigcęeego grafwiycrzanzypu o dstawowego.
Zadaniteecmjz ęśScłio wnjieksaatl booś wiebtlliimżćoe rjf ologię, semantykę,
czyz asigęego grafwiyrcazznupy o dstawowaelgbtooe, żu dostępprnziyćs złym
badaniwoamr tościpoowdwy z ględmeomr fologicczznyys me mantycznym
materiał.
Ogromnwai ększzoaśwća rtwe tgeocj z ęśmcait eriałtuod erywaptoyw stałe
paraleiln niieez alneażgr nuinec ipeo szczegójlęnzyyckshół wo wiańsNkiiech.
rzadkjieed nsaąkt eżia rchaizsmiyę,g abjąycćme o żee pokpir asłowiańskiej.
Ta częśnća szeSgłoo wnipkraz ydsai ęd ob adanńa ds łowotwórssłtowem
wiańskim.
11.K olejnloiśtćae lrf abetu:
a bb 'c ć dd'e ę ee h ig kj l1 1'ml ' m' n 'no g p p'r r '! f s ś t t '
U V v' Z Ź1> y b.
IV.P LUSYI MINUSYP RACY
12.W Słownipkrua słowiamńasmkyi md wpioed stawwoawres twwyyr a
zowen:ap ewnpor asłowiiad ńrsukgąką t,ó rperja słowiamńosżkebo yśćkć w e
stionowDaonp ai.e rwsgzreujpz ya liczwaymrya zmya jądcoe kłaoddnpeo wied
nikiin doeurop(enjpbs.i.k id'eec tziuw naićse,p ać'l=ib tu. de'tdii,ap lł.bd i..d ri.
i wsch'.c zujnsyt'l=ib tu.d rasb, e 'bbrrye swu,p erci=liieu.bm 'h ru-,
ri.v
np.s tinbhdr.u �f a.c cb.h ru)t1o aramzzb udowapnrezp yo mocfyo rmantcózwy
w ogólśer odkmóowrf ologicnzineypcrho duktwy wpnóyźcnhi ejjsęzzyyckha ch
słowiań(snkpiw.cy hk azująacpyocfho snaimęo głrodszkein jnaekjdo o datkowy
środdeekr ywacybjojn'byb :i cbiiec,si ieęw ,a lk:ab 'i btoir,dg ii.apl ł.n' .o chrona,
osłontao,,c o o chranoisał,a ndiaas,z eokc hron:nb ye'r dgitaipl ł.d i.w sch.
'strzoecch,r aniać'.
13D.r ugwai elkwaa rstswał ownicptrwaas łowiańtsokn iaelgeoż ądcoe
nowego pockhłraodnuo logifcozrnmeagżcoyj weei p roduktyPwrnaes.ł owiań
skośzcnia czcnzeęjrś eckio nusotwranypcrhz neazws y raznóiwde a s iuęd owodnić,
boj aktoy ps łowotwóprrcozdyu ktyzwanwys mzoeg łpyo wstapwaarća lelnie,
an iezalwe rżónżiney cczhę ścii arwcó hż nyecpho kaScłho wiańszDcoztyyzcnzyy.
ton pp.r oduktywfnoyrcmhas cujfii ksaPlrnayscłho.w iaińcsmhko ożśwećy kazać
tylkaon aliszeam antycwz wnyap:a d.kzua tarsciicęaz yr ozluźnziweinąizak u
semantyczonbeucg zoł onpóowd,s tadwye rywacyisj unfeijk zsaut,a rsciicęaz y
rozluźnpiieenriwao mtonteyjw acojdie,r wasniioęad d anesje rdieir ywacyjnej,
Wstęp 9
a więcw wypadkul eksykali(zoacczjyiw iśjceiżee,zl aiś wiadcztoonj ee sptr zy
najmniewj d wóchn ies ąsiadujączyecs ho bąj ęzykaschło wiańskich).
Daliśmys porop roduktywnyfcohr macsjuif iksalnpyrczhy,i chd oborze
kierujsąicęz arównbou dowąs łowotwórcjzaąki, s emantykwąy razuW. wielu
wypadkachp rasłowiańspkoodśaćn ycfho rmacmjoiż eb yćk westionowaNnaaj.
większkył opowt r ekonstruskłcojwin ipkraa słowiańsskpireagwoiz aa dziwiający
paralelriozzmw ojowbyu dowys łowotwórcjzęezjy kóswł owiańskich.
14.B aczniejpsrzzey jrzesniięeh istorwiyir azub,u dowimeo rfologicznej,
semantyczea,s ięgogweio graficznzemmuus iłnoa sn iejednokrodton ziaek we
stionowapnriaas łowiańswkyorśacziu T.a k np.b rakn ajdawniejszzaypcihs ów,
produktywnofśoćr mantu, rozbzineażcnzoeśwńć j ęzykach słowiabńrsakki ch,
jakiegzonśa czenia zleksykalniizeou wwaanreugnok,o wanego busdkołwoąn,i ły
nasd o odrzucenhiaas ebł ldo,bv altdib.n eti
WbrewK .M oszyńskie(mPuZ JP3 16ni)ew idaćp odstadwo przyjęcpiraa
słowiańskwoyśrcaiz ub olgosZal watvórintoiścp.ir ąz emawiwayr aźniez mien
nośćp ostacJie.s tto w ędrownpao życzkz az akrestue rminolcohgrizie ścijańskiej
z sosb. lagoscolj aesvktia ltkiąz ,gr .F:U /..oy'ew�ievl bibćł,o gosławcihćw,a lić,
sławi(ćw'j ęzyksut aroczeszk aidmi deacdjoąs la,vw isttairopolszkesi tmc z)e.s .
Za późniejswzęąd rownpą ożyczkuęz naliśmtya kźew yrazb ur'Jaank a.
wykazaOł. Pritsa(kI JSLV III4 1-5)j,e stto p ożyczkoar ientazl nXaI II
XIV w.W niektóryjcęhz ykascłho wiańsknipc.hw , p olskim, czewsykriamz,
jescta łkiemn owy.N awiązywan(izeo bj.e szcMz.e V asmerd)o buroiktazia ło
sięn iemożlidwoe p rzyjęcia.
15.O statndizei esięcipoolweicęikas zyły znnaacszzwnąii eed zoę s łownictwie
słowiańsik itmo ,z arównoo s łownictjwęizey kólwi terackjiackhi , noa jważ
niejszydml an as,d awnym i dialektyczbnoygma ctwsiłeo wnymN.i c więc
dziwnegżoe,z najdziewm nya szymS łowniksup orhoa senło wycha,l boc ałkiem
nieznanyncph.B ernekerowail,b toe żg ubiącyscihęu niegwo jednymg nieździe
wyrazowymO.t o kilkpar zykładóbwe: dbre'ód,r 'bszncazę ślbiowgya,t y('z ob.
LuntL anguagXeX IX 1283-3)b;e rzzac11h i. p łd'.k oloru brzz boizaył,y mi
plamami, pręgbalmli:'ab; s l'ól :'b allsl'11so b oa rwizeb liżodnoeb ji ałej, albidus,
subalbidubsl';l ''óaklb'óu lubso';s 11płkn'ó.d e minuvumt i do bosb11l;e zsanc'óh.
i płd.' szalony, niespełn(an pr.so tzpuomltu.y' l kou Mączyńskiebglo esny,
kaszb. lezsonb.?:S ł,a wskSit udiaR ospon6d 67-0;b) [zka'óch '.h uczenhiuek,,
łosko:t' 't opiweold nawir,' (nps.t poold.X V w.b eltekżd, i alO.b)o.k r zeczow
nikab la'zmnajoa czenmiaemi,e niez,w odzenibeł;ą dzenbiłeą,d c;z łowibełką
dzący, ośmiessziaęjo,ąb cłyą kangył,u piedca'j emyt eżp rzymiotnbikl azn'O
'zwodnicmzaym,i ącyb,ł ędnyg;ł upio,b łąkany'. Podoobbonkpi oew szechnie
znanegroz eczownbiklal 'sbklaasf ku,l gosrp,l endofru,lg uwry'd obywamtya kże
przymiotnbilk lzsakch'ói. p łd.( stpobll. a'sskzairs yi,w yb,l adomodryb'u,ł g.
dialb.jl aszkio't zob ożket,ó rsei ęd obrznei ez awiązaił poo zostabjiea łe').
Wykazujemryó wnieżże,n iem a powodud o sceptycyzcmou d o bóstwa
blblo'óg d'óob,r zzea świadczonewg żoy wym materialseł owiańskim.
16.N owy materidaiła lektycuzmnoyż liwniiłe kiesdkyo rygowapnoiset aci
głosoweOjk.a załsoi ęn p.,ż er ównieiż n a gruncie słowiwa ńdsikailme ktach
peryferyczndyocbhr zzea świadczjoensagt r upas półgłosk-owzadw -rodzinie
wyrazhu or'dbaro daa' w,i ęcb ałtyckbiaer zmad oad powiednwi ksił owiańskim
(słib.w r�dabvazirocvakr,oa s,.d ialn.o wogrodzkbioe rokzad' barvodawka').
17.G odneu wagjie swts półistnireónżiney cwha rstcwh ronologicwz nbyuch
dowiem orfologicwzynreajz uO.b okp ierwotnepgroy marnegdoe rywatbui -dlo
10 Wstęp
'narzęddozb iiec iuad,e rzannpi.ak ,o łatpkłao,c wh ak rosnascpho't,y skiaę
takżsee kundabrjinae- dNolrom.a lnpyrmz ymiotnoidkb ioelm't błoo ptaol,u s,
lutumj'e sbto ltS-zbcnząot.kz oawśow iadcjzeosjntey d natka kżaer chaiczny
typb ol(tpo'OTr a.s zyPcSkSiI I5I1 -4=)l itM.l t'absi ały'.
18N.i ejednokzrwortanciauemw ya gę na niejmeodżnloilwoiobtśjećag śon ie
nian iektórwyycrha zóOwp.r ócpzs łb.e s1.'O• złdyu chd,i ab=e lł'i tb.a isas
'straszsytdrłaocw,hy 'r óżnitaemżdy i azla.c hi.p łdb.e s2.'O' wścieksainęi,e
wściekłdoeśwće'r batoidvbu me s'idtoip rowaddoz sazća łwuś,c iekłZoaś ci'.
podwójmnoitey wowaunwya żamwyy rabzl g'dbłoą edr,r oerr,r atdieol,i ramen·
tum:'n ap rastfaorrąm azc ajpęo fonidąo b lębslf'ę'idm eaj acgzaydća,nć i e
-o-
dor zeczbyy;ć bwł ędzmiyel,is ći ęn'a warstswiwiętł ó rndye rywwastt eczny
odb led'biłtąide zrirća,vr aeg,a ri'.
19.O bjaśnibeandiaan ewgyor azsuz ukampyr zewdsez ystnkaigr mu ncie
słowiańsWkyismt.a rcnzaym n p.o bjaśnipesnłbi.ea tm'.a 's tarcszzłyo nek
roduz,w łaszocjzcai berca,tj 'a ksok rócohnyepgooc orisdtoib cr(uamrt )po'Or,.
tegsoa megtoy plui bt.a t'iojsc oijeccz,u <lbe rk'6' lbirsaWt b'r.e wO .N .T ru
bacevo(wSiT R2 1)n ied opatrujseitmęuy k ontynuiaecp.jrJ �irt ' ojciec'.
Objaśnipasjłbą.nc ne'dtźiw ięcbzrezćę,c zneaćw'i,ą zujpermzyew dsez yst
kimd ob raętćpio,r ównuzjw ąycr azatmeigs oa megtoy pub,l iskpiomdwi z glę
demg łosowizy nma czenicohwoynćmi ,e zależnymi sgtewnneitbeymrc.ze nmiaen ,
łacf.er mog,r�. p źµMwa.t ersiłaołw iański niep rpzoytjwmioewzrawdnyzekijlł e
oboczpnoesjt abcnim eHtiis.to riba rpzeomćwiiy .r aźwnsikea zunjaw et órność
tepjo sta(cuip odobnniaeo ndilee głb.o .nść·b . .m., p orp.a ralse.vl .eb orna,
.
psenb).
Pold.i akla.s z. 'pychdau,m a('n otowoadnX eV Iw .)uw ażamzya
biwha
wtórnnoem edne verboadlb eu ch'aputcih nnąaćb,r zmiepwoawćs't daołpei ero
nag runcie pNoilews ikdizmi.pm oyd stdaowr ekonstrbuskłbc.aj �aui-' pycha'
(TrautmBaSnWn.2 8)o,p artteyjl knoa t ymw yrazie.
20.Sł ownniaks pzo winisetnw orzpyoćd stadwoyo pracowzarnóiżan ico
wanidai alektycjzęnzeygkpoar asłowiańpsokdiw ezggol ędleemk sykalnym
is łowotwórZc gzoytmo.w ypcrha w9i0e0 h asneałl iteAr yBb l is4k0o0u zna
jemyz aw yraźne dialWeśkrtóyndzi mcyh. wyróżpnoinaa1md7y 0 w yrazów
niemotywowaMnaytcehr.ti eanwł yodrębzn jiead nsetjr opnóyłn oScł owiań
szczyozdnp yo łudnzid ar,u gziaewśjs kaznuajł eą czność pjoęłzuydknóiwo wo
iw schodniosłowai taańksżzkeai cchho,d inp iooł-udniowosłoSwłiaabńisekji ch.
zaznascizoęad rębnloeśkćs ykgarlunzpaa chodniej, piow łsucdhnoidonwieejj .
V.U WAGI KOŃCOWE
LiteAr-yB przedstajwaikaąfojśą iic zęścća łości.
-
Słownpirka słowijaeńspstrk aicz ąe społwoywkąo napnrąz Zeezs pPórła cowni
JęzykPar asłowiańskieSgłoo wZiaaknłoazdnuPa AwNs.t wa
Aktualni czZłeosnpkoołwui:e
Wiesław B(oWr.By .ś) WładysłSaęwd z(iWk.S . )
WacłaFwe dorowi(cWz.F .) Franciszek Sławski (F. S.)
KrystyHnear ej-Szym(aKńH.s .k)a TadeuSszzy mańs(kTSi.z .)
WandaN amysłow(sWk.Na . ) MariWao jtyła-Świer(zMoŚ.w. s)k.a
