Silo - Hugh Howey

639 Pages·2014·2.14 MB·Turkish

by  Hugh Howey

HUGH HOWEY
SİLO
WOOL
İngilizce’den Çeviren:
Mehmet Rasim Emirosmanoğlu
Gökhan Sarı
Hugh Howey, Molly Fyde ve Wool gibi serilerin ödüllü
yazarıdır. 2011 yılında, Amazon'un doğrudan yayıncılık
sistemiyle İnternet üzerinden e-kitap olarak yayımladığı Wool
adlı novella kısa sürede bir fenomen haline dönüşüp,
Amazon’daki on binlerce romanı sollamış ve çok satanlar
listesinin zirvesine yerleşmiştir. Howey, Wool'un bu
beklenmedik başarısının ardından, serinin devamı dört kısa
kitap daha yazmış ve altı aylık bir sürede bu beş kitabın
birleşiminden oluşan tek kitaplık Wool Omnibus Edition
baskısını yayımlamıştır. Howey, çok geçmeden seriye Shift ve
Dust adlarında iki devam kitabı daha ekleyerek seriyi bir
üçlemeye dönüştürüp nokta koymuştur.
İlk kitabını Silo adıyla yayımlamayı uygun gördüğümüz
Wool Serisi yayımlandığı günden bu yana dünyada kırka
yakın dile çevrilmiştir. Sinema haklarını Ridley Scott’ın
elinde bulundurduğu bu üçlemenin devam kitapları da yine
MonoKL Edebiyat tarafından yayıma hazırlanmaktadır.
Birinci Bölüm
HOLSTON
Holston, ölümüne giden yolda basamakları bir bir
tırmanırken, çocuklar En-Tepe’de habersizce oyun oynamaya
devam ediyorlardı; sadece mutlu çocukların yapabileceği bir
biçimde bağrıştıklarını duyabiliyordu. Onlar hemen
yukarısında deliler gibi tepinirken usul usul çıktı basamakları
Holston. Sarmal merdiveni düzenli ve hantal adımlarla
tırmanırken eskimiş botları metal basamakları çınlatıyordu.
Tıpkı babasından kalan botları gibi basamaklar da
aşınmışlık izleri sergiliyordu. Boyalar genellikle köşelerine ve
alt yüzeylerine, yani daha az temas gören yerlerine küçük
parçalar halinde tutunabilmişti. Merdivenin başka bir
yerindeki trafik, titreşen küçük toz bulutlarının kalkmasına
sebep oldu. Holston, aşınmaktan parıldayan metal
tırabzanlardaki titreşimleri hissedebiliyordu. Yüzlerce yıl
boyunca tırabzana temas eden çıplak ellerin ve basamakları
tırmanan ayakların katı çeliği böylesine kolayca
aşındırabilmesi onu her zaman şaşırtmıştı. Her defasında tek
bir molekül aşınıyordur herhalde, diye düşündü. Hatta her
yaşam bir katmanı aşındırıyordu belki; eş-zamanlı olarak silo
da o yaşamları aşındırırken tabii.
Her bir basamak üstünden geçmiş nesillerce peyderpey
yamultulmuş, köşeleri tıpkı somurtan bir dudak gibi aşağı
doğru bükülmüştü. Bir zamanlar basamaklara daha iyi bir
tutuş sağlayan karo biçimindeki ufak kabartılardan neredeyse
eser kalmamıştı. Eksiklikleri sadece sacın her iki yanındaki
motiflerden, yani düz çelikten yükselen, üzerlerinde boya
kırıntıları ile kıvrık kenarlar bulunan piramidimsi küçük
tümseklerden anlaşılabiliyordu.
Holston eski botlarından birini eski bir basamağa doğru
kaldırdı, bastı ve bu hareketini yineledi. Sayısız yılların
yaptıklarına, yaşamlara ve moleküllerin aşınmasına, kat kat
ince toz tabakalarına dair derin düşüncelere daldı. Ve kim bilir
kaçıncı kez ne yaşamın ne de merdivenlerin böyle bir varoluş
için yaratıldığını düşündü. Toprağa gömülmüş silo boyunca
tıpkı bir bardağın içine konmuş bir kamış misali ilerleyen bu
uzun sarmalın dar sınırları böylesine bir kötüye kullanım için
inşa edilmemişti. Silindir biçimindeki evlerinin çoğu gibi o da
başka amaçlar, uzun zaman önce unutulmuş işlevler için inşa
edilmiş gibi görünüyordu. Şimdilerde günde binlerce insanın
günlük işlerini halletmek amacıyla bir yukarı bir aşağı
tırmandığı bu merdiven Holston'a kalsa sadece acil
durumlarda ve belki de yalnızca birkaç düzine insan
tarafından kullanılmalıydı.
Bir katı daha geride bıraktı, pasta dilimi biçimindeki
yatakhaneler bölümüydü bu. Holston geriye kalan birkaç katı
hayatında son defa tırmanırken yukarıdan gelen, çocuklara
özgü mutluluk seslerinin şiddeti arttı. Gençliğin, yaşadıkları
yerin zorluklarıyla henüz yüzleşmemiş ruhların, toprağın dört
bir yandan yaptığı baskıyı henüz hissetmeyenlerin,
zihinlerinde tamamen gömülmemiş olanların, yani hâlâ
yaşayan kişilerin kahkahasıydı bu. Hayat dolu ve henüz
yıpranmamış neşeli sesler merdivenlerden aşağı yağarken
yarattıkları titreşimler Holston'ın dışarıya çıkma konusundaki
eylemlerine, kararına ve azmine aykırı düşüyordu.
Son kata ulaşmasına ramak kala seslerden biri diğerlerini
bastırdı ve Holston siloda bir çocuk olmanın nasıl bir şey
olduğunu, tüm o eğitimleri ve oyunları anımsadı. O zamanlar
bu boğucu beton silindir pek çok katta yer alan daireleri,
atölyeleri, hidrofonik bahçeleri1 ve karmakarışık boruları olan
arıtma odalarıyla uçsuz bucaksız bir evren, tamamını asla
keşfedemeyeceği kadar geniş bir alan, arkadaşlarıyla sonsuza
kadar kaybolabileceği bir labirent gibi görünürdü gözüne.
Ancak o günlerin üzerinden otuz yıldan fazla zaman
geçmişti. Holston’ın çocukluğu ona iki ya da üç ömür
uzaklıkta gibiydi artık; bütün o mutlu hatıraları başka birileri
yaşamıştı sanki. O değil. Geçmişini bloke etmiş, bütün
hayatını şerif rütbesinin ağırlığı altında geçirmişti. Son
zamanlardaysa hayatının üçüncü evresini yaşıyordu -
çocukluğun ve şerif olmanın ötesinde, gizli bir hayat. Bu, toza
dönüşmeden önceki son katmanıydı; hiçbir zaman
gerçekleşmeyecek bir şey için üç yıl boyunca sessizce
beklemişti; bekleyişinin her bir günü, mutlu günlerinin bir
ayına bedeldi.
Sarmal merdivenin doruğunda Holston'ın tırabzanı tutan eli
boşa çıktı. Aşınmış ve eğimli çelik parmaklık sona ererken,
basamaklar da tüm silo tesisinin en geniş iki bölümüne, yani
kafeteryaya ve bitişiğindeki salona doğru boşaldı. Artık
coşkulu bağrışmaların kaynağıyla aynı kattaydı. Ok gibi
koşturan neşeli şekiller, etrafa saçılmış sandalyelerin arasında
zikzaklar çizip kovalamaca oynuyorlardı. Bir avuç yetişkinse
bu kaos ortamını kontrol altına almaya çabalıyordu.
Donna’nın lekeli fayansların üzerine saçılmış tebeşirleri ve
pastel boyaları topladığını gördü Holston. Kocası Clarke ise
meyve suyu bardaklarının ve mısır unundan kurabiyelerin
bulunduğu kâselerin kapladığı bir masanın arkasında
oturuyordu. Clarke odanın öbür ucundan Holston’a el salladı.
Holston karşılık vermeye yeltenmedi, bunun için ne gücü
vardı ne de isteği. Bakışları yetişkinleri ve oyun oynayan
çocukları geçip projektörler vasıtasıyla kafeterya duvarına
yansıtılan bulanık görüntüye kaydı. Yaşama elverişsiz
dünyalarının en geniş ve kesintisiz manzarasıydı bu. Bir
sabah manzarası. Şafak vaktinin loş ışığı Holston'ın
çocukluğundan bu yana neredeyse hiçbir değişiklik
göstermemiş cansız tepelerin üzerini kaplıyordu. Holston
kafeterya masalarının arasında kovalamaca oynamayı bırakıp
şimdi olduğu içi boş kişiye dönüşene dek geçen süre boyunca
o tepeler daima aynı yerde olmuşlardı. Zirvelerinin görkemli
kıvrımlarının ötesinde, tanıdık ve çürümüş bir şehrin ufuktaki
silüeti sabah ışıklarının cılız ışıltısını yakaladı. Bir zamanlar
toprağın üzerinde yaşamak için insanlar tarafından
kullanıldıkları rivayet edilen bu kadim cam ve çelik kalıntıları
uzakta öylece durmaktaydı.
Grubun arasından kuyrukluyıldız misali fırlayan bir çocuk
Holston'ın dizlerine tosladı. Başını eğen adam Susan'ın oğlu
olduğunu bildiği ufaklığa dokunmak için uzandı, fakat çocuk
tekrar bir kuyrukluyıldız gibi fırladı ve bir kez daha
diğerlerinin yörüngesine oturdu.
Holston'ın aklına aniden Allison’ın öldüğü yıl kazandıkları
çekiliş geldi. Bileti hâlâ saklıyor, gittiği her yere yanında
götürüyordu. Bu çocuklardan biri onların olabilirdi, belki kız
belki erkek. .. Hatta şimdiye dek iki yaşına basar ve yaşça
ondan büyük çocukların arkasından emekleyerek gidebilirdi.
Diğer bütün ebeveynler gibi onlar da ikiz hayalleri
kurmuşlardı. Denemişlerdi de elbette. Allison’ın implantı
çıkarıldıktan sonra üst üste görkemli geceler geçirmiş ve
biletin karşılığını almaya çalışmışlardı. Çocuklu çiftler onlara
şans dilerken ikramiye bekleyen diğer çiftlerse verimsiz bir
yıl geçirmeleri için sessizce dualar etmişlerdi.
Yalnızca bir yıllarının olduğunu bildiklerinden Allison ile
birlikte batıl inançları da hayatlarına davet etmişler, bu uğurda
yardımcı olabilecek her şeyi denemişlerdi. Doğurganlığı
artırdığı rivayet edildiği için yatağın üstüne sarımsak asmak
gibi numaralar, ikiz çocuk sahibi olabilmek için döşeğin altına
iki tane jeton koymak, Allison’ın saçına pembe kurdele
takması, Holston’ın gözlerinin altına mavi boya sürmesi gibi
tamamı saçma, ümitsiz ve eğlenceli birtakım tertiplerdi
bunlar. Ancak bunlardan daha da delice bir şey varsa o da her
şeyi denememek, test edilmemiş herhangi bir aptalca seansı ya
da rivayeti atlamak olurdu.
Ama beklenen bir türlü gerçekleşmemişti. Daha onlara
tanınan bir yıllık süre sona ermeden ikramiye başka bir çifte
devretmişti. Her şeyi denemedikleri için değil, yeterince
zamanları olmadığından dolayı. Ani bir eş eksikliğinden
dolayı...
Holston oyunları ve bulanık manzarayı arkasında bırakıp
kafeterya ile silonun basınç odası arasında kalan ofisine doğru
yürüdü. Yürürken kafası bir zamanlar orada yaşanmış bir
boğuşmaya gitti; son üç senedir her gün yüzleşmek zorunda
kaldığı hayaletlerin boğuşmalarına. Ve eğer arkasına dönüp
duvardaki o devasa görüntüyü araştırırsa, gözlerini kısıp
günbegün daha da kötüleşen bulanık ve dalgalı kamera
lenslerinin ötesini, havada asılı duran pislik birikintisinin
ardını görmeye çalışırsa, çamursu kum tepeciğinin üzerinden
geçip ardındaki şehre doğru uzanan siyah kıvrımı gözleriyle
dikkatlice takip ederse eşinin suspus bedenini seçebileceğini
biliyordu. Orada, o tepede, eşini görebilirdiniz. Uykuya
dalmış büyük bir kaya parçası gibi boylu boyunca yatıyordu,
kolları başının altındaydı, hava ve toksinlere teslimdi bedeni.
Belki.
Görüntü bulanıklaşmaya başlamadan önce bile görmek zor,
şekilleri birbirinden ayırt etmek güçtü. Hem zaten bu
görüntüye de pek güven olmazdı. Hatta kuşkulanılacak yanı
daha çoktu. Bu yüzden bakmamayı tercih etti Holston. Eşinin
bir hayalet gibi çırpınmış olduğu, kötü hatıraların toplandığı,
kadının cinnet anına sahne olmuş o yerden geçip ofisine girdi.
“Ooo, bakın erkenden kimler gelmiş?” dedi Marnes,
gülümseyerek.
Holston’ın yardımcısı dosya dolabının metal
çekmecelerinden birini kaparken eskimiş mafsallardan cansız
bir çığlık yükseldi. Dumanı tüten bir kahve fincanını eline
aldıktan sonra Holston’ın ciddi tavırlarını fark etti. “İyisin ya
şef?”
Holston başıyla onayladı. Parmağıyla masanın ardındaki
anahtar askısını işaret etti. “Nezarethane,” dedi.
Şerif Yardımcısı'nın yüzündeki gülümseme yerini şaşkın
bir kaş çatışa bıraktı. Kupayı bırakıp anahtara uzanmak üzere
arkasını döndü. Marnes’ın sırtı dönükken Holston avucunun
içindeki keskin uçlu, soğuk metali son bir defa okşadı ve
yıldız biçimindeki şerif rozetini masanın üzerine düz bir
biçimde bıraktı. Marnes döndü ve anahtarı uzattı. Holston da
aldı.
“Paspası kapıp geleyim mi?” dedi yardımcısı, başparmağını
kafeteryanın bulunduğu bölüme doğru sallayarak. Tutuklu biri
olmadığı sürece nezarethaneye yalnızca temizlik için
girerlerdi.
“Hayır,” dedi Holston. Kafasını hücrenin olduğu tarafa
doğru sallayarak yardımcısına kendisini takip etmesini işaret
etti.
Arkasını döndü, Marnes ona katılmak için ayağa kalkarken
masanın arkasındaki sandalye gıcırdadı. Holston yürüyüşünü
tamamına erdirdi. Anahtar, yuvasına güçlük çıkarmadan
yerleşti. Kapının düzgün ve bakımlı iç aksamlarından keskin
bir klak sesi yükseldi, menteşeler kuru bir şekilde gıcırdadı,
kararlı bir adım atıldı, bir ittiriş ve bir tangırtının ardından çile
sona erdi.
“Şef?”
Holston parmaklıkların arasından anahtarı uzattı. Marnes
anahtara şüpheyle baktı, sonra da razı olup avucunu açtı.
“Neler oluyor şef?”
“Başkanı getir,” dedi Holston. Derin bir nefes verdi, üç
yıldır içinde tuttuğu bir soluktu bu. “Ona dışarı çıkmak
istediğimi söyle.”
Nezarethanedeki görüntü kafeteryadaki kadar bulanık
değildi ve Holston silodaki son gününü bunu düşünerek
geçirdi. O taraftaki kamera toksik rüzgârlara karşı korumalı
olabilir miydi? Ölüm cezasına çarptırılmış her temizlikçi
yaşamlarının son gününde tadını çıkarttıkları manzara için
daha mı fazla özen göstermişti? Yoksa bu ekstra çaba, aynı
hücrede son günlerini geçirecek olan bir sonraki temizlikçi
için bir hediye miydi?
Holston son seçeneği tercih etti. Bu fikir kansını özlemle
düşünmesine sebep oldu. Neden kendi isteğiyle orada,
parmaklıkların ters tarafında olduğunu hatırlattı.
Düşünceleri Allison'a kayarken oturup eski insanların
geride bıraktığı ölü dünyayı seyretti. Yeraltına gömülü
sığınaklarından görülen en iyi manzara değildi bu, ama en
kötüsü de değildi. Alçak ve engebeli tepeler ufukta enfes
kahverengi gölgeler oluşturuyordu; içine tam kıvamında
domuz sütü katılmış kahve ezmesi rengindeydiler. Tepelerin
üzerindeki gökyüzü, çocukluğundaki, babasının
çocukluğundaki ve büyükbabasının çocukluğundaki
gökyüzüyle aynı donuk gri rengi paylaşıyordu. Arazide
hareket eden tek şey bulutlardı. Koyu ve kapkara bir biçimde
tepelerin üzerine asılıydılar. Resimli çocuk kitaplarında
gördüğü sürü hâlinde gezen yaratıklar gibi gökyüzünde
özgürce dolaşıyorlardı.
Tıpkı silonun üst katlarındaki bütün duvarlarda olduğu gibi
ölü dünyanın görüntüsü hücre duvarının tamamını kaplıyordu,
her biri bulanık çorak toprakların ve ötesindeki daha da
bulanık arazinin farklı bir parçasıyla doluydu. Bu görüntüden
Holston'ın payına düşen küçük parça, karyolasının köşesinden
başlayıp tavana kadar uzanıyor, oradan yatay olarak karşı
duvara geçiyor ve gerisin geri tuvaletin üzerine iniyordu. Ve
hafif bulanıklığına rağmen - sanki kameranın lensi yağla
ovulmuş gibiydi - içinde dolaşabileceğiniz bir manzaraya
benziyordu; tuhaf bir şekilde insanı içeri hapseden
parmaklıkların karşısında konumlandırılmış, ardına kadar açık
ve davetkâr bir delik gibi duruyordu.
Gelgelelim bu göz yanılması yalnızca belirli bir
uzaklıktayken inandırıcıydı. Holston biraz daha öne
eğildiğinde devasa görüntünün üzerindeki bir avuç ölü pikseli
seçebiliyordu. Tüm kahverengi ve gri tonların arasında keskin
bir beyazlıkları vardı. Şiddetli bir yoğunlukta parıldayan her
bir piksel (Allison onlara “mahsur” pikseller adını vermişti)
daha aydınlık diyarlara açılan dört köşeli bir pencere, daha iyi
bir gerçekliğe işaret eden insan saçı eninde bir delik gibiydi.
Bir sürü vardı; şimdi yakından incelediğinde daha net
görebiliyordu. Holston, siloda bunların nasıl tamir edileceğini
bilen birinin olup olmadığını ya da böylesine hassas bir iş için
gerekli alet edevatın ellerinde bulunup bulunmadığını merak
etti. Yoksa sonsuza dek ölü mü kalacaklardı? Tıpkı Allison
gibi? Bütün pikseller önünde sonunda ölür müydü? Holston