Milletlerin Zenginliği - Adam Smith

1859 Pages·2014·6.04 MB·Turkish

by  Adam Smith

HASAN ÂLİ YÜCEL KLASİKLER DİZİSİ
ADAM SMITH
MİLLETLERİN ZENGİNLİĞİ
İNGİLİZCE ASLINDAN ÇEVİREN:
HALDUN DERİN
SUNUŞ: PROF.DR. GÜLTEN KAZGAN
Milletlerin Zenginliği
ADAM SMITH
özgün adı: THE WEALTH OF NATIONS
redaksiyon okuması: BARIŞ ZEREN
görsel yönetmen: BİROL BAYRAM
grafik tasarım ve uygulama: TÜRKİYE İŞ BANKASI KÜLTÜR YAYINLARI
TÜRKİYE İŞ BANKASI KÜLTÜR YAYINLARI
istiklal caddesi, no: 144/4 beyoğlu 34430 istanbul
Tel. [phone]
Fax. [phone]
www.iskultur.com.tr
Genel Yayın: 1086
Hümanizma ruhunun ilk anlayış ve duyuş merhalesi, insan
varlığının en müşahhas şekilde ifadesi olan sanat eserlerinin
benimsenmesiyle başlar. Sanat şubeleri içinde edebiyat, bu
ifadenin zihin unsurları en zengin olanıdır. Bunun içindir ki
bir milletin, diğer milletler edebiyatını kendi dilinde, daha
doğrusu kendi idrakinde tekrar etmesi; zekâ ve anlama
kudretini o eserler nispetinde artırması, canlandırması ve
yeniden yaratmasıdır. İşte tercüme faaliyetini, biz, bu
bakımdan ehemmiyetli ve medeniyet dâvamız için müessir
bellemekteyiz. Zekâsının her cephesini bu türlü eserlerin her
türlüsüne tevcih edebilmiş milletlerde düşüncenin en silinmez
vasıtası olan yazı ve onun mimarisi demek olan edebiyat,
bütün kütlenin ruhuna kadar işliyen ve sinen bir tesire
sahiptir. Bu tesirdeki fert ve cemiyet ittisali, zamanda ve
mekânda bütün hudutları delip aşacak bir sağlamlık ve
yaygınlığı gösterir. Hangi milletin kütüpanesi bu yönden
zenginse o millet, medeniyet âleminde daha yüksek bir idrak
seviyesinde demektir. Bu itibarla tercüme hareketini sistemli
ve dikkatli bir surette idare etmek, Türk irfanının en önemli
bir cephesini kuvvetlendirmek, onun genişlemesine,
ilerlemesine hizmet etmektir. Bu yolda bilgi ve emeklerini
esirgemiyen Türk münevverlerine şükranla duyguluyum.
Onların himmetleri ile beş sene içinde, hiç değilse, devlet eli
ile yüz ciltlik, hususi teşebbüslerin gayreti ve gene devletin
yardımı ile, onun dört beş misli fazla olmak üzere zengin bir
tercüme kütüpanemiz olacaktır. Bilhassa Türk dilinin, bu
emeklerden elde edeceği büyük faydayı düşünüp de şimdiden
tercüme faaliyetine yakın ilgi ve sevgi duymamak, hiçbir
Türk okuru için mümkün olamıyacaktır.
23 Haziran 1941
Maarif Vekili
Hasan Âli Yücel
Adam Smith ve "Milletlerin Zenginliği" Üzerine
"İktisadi Düşünce Tarihi" üzerine günümüzde yazılmış bir
kitabı elinize aldığınızda, günümüzün modasına uyarak en
çok atıf alan iktisatçının kim olduğunu merak edebilirsiniz.
İsim dizinine baktığınızda A. Smith'in, bazen Keynes, arasıra
da Karl Marx ile birlikte bu bağlamda rekor kırdığını
görürsünüz. Smith'in "Milletlerin Zenginliğinin Mahiyeti ve
Nedenleri üzerine bir Araştırma (An Inquiry into the nature
and Causes of the Wealth of Nations) başlıklı kitabı (bundan
sonra Milletlerin Zenginliği) ilk yayınlandığından (1776)
günümüze tam 230 yıl geçti. Fakat Smith üzerine ya da kitabı
üzerine yapılan incelemeler hâlâ sürüyor. Çağımızın
küreselleşen iktisat kuramını ve politikalarını belirleyen
Neoliberal "paradigma"nın kavramsal çerçevesi de (neo –
neoklasik iktisat) neoklasik iktisat, bu sonuncu da A. Smith
kaynaklı olduğu ölçüde, "Milletlerin Zenginliği" hâlâ temel
kaynak kitap olma özelliğini koruyor. Oysa bu arada iktisadi
düşüncede devrimsel değişmeler yaratan Karl Marx'tan da,
John Maynard Keynes'den de küreselleşen dünyaya iktisat
politikalarını belirleyici bir kavramsal çerçeve pek kalmadı.
A. Smith'in özelliği kapitalizmin dürtüleri ile piyasa
ekonomisi arasındaki ilişkilerin niteliğini çok iyi anlamış
olmasında, insan davranışlarını bilgece kavramasında
yatıyordu. İktisat düşüncesinde yerinin belki de dibe vurduğu,
sosyalizmin ya da denetimli ekonominin yükselişe geçtiği,
Büyük Dünya Bunalımı dönemi ve izleyen yıllarda dahi, en
azından iktisat biliminin kurucusu olarak yerini korudu.
Nedeni, tam serbest piyasa ekonomisinin yol açtığı "vahşi
kapitalizm" yergi konusu olsa da, piyasa ekonomisinin