Table Of ContentA.Ü.
Dil ve i'arib-Ooğrafye Fakültesi
T'ürk Dili ve Edebiyatı Bölümü
Es ki î'ürk Edebiyatı Anabilim Balı
Lisans î!ezi:
H A LK
K A D î ND
L AK ı
HAZRET-İ ALÎ
H^zırlaman:
-.aetens
mıom&w
ö.SABUK
ÂMKJLRA / 19S6
Babam Abdullah Beyceoglu'na,..
İÇİNDEKİLER
mmâMmuM ........ .. ı
GrlELŞ .. . 5
BÎRÎNCİ BÖLİÎM
KAYMAKLAR 14
KABAKLARIN TAMİTIIMÂBI ... • 28
İKİMGİ BÖ1ÜM
KAIMK KİTAPLARIN EPİZOTLARIM GÖRE ÖZETLERİ '...»...... 93
a) Gazveler Kahramanı Hz.Ali1nin ilk Zaferleri ....... 93
b) Hz.Alifnin Hilafeti ve Hz.Ûsmanfın Kanlı Gömleği .. 108
c) Hz.Ali Kıyamcılara Karşı 114
d) Hz.Ali1nin Savaşları, Cemel Cengi 120
e) Hz.Ali - Muaviye Mücadelesi 125
f) Hz.Ali üehrevan Cengi 132
g) Hz.Ali Gazveleri:1,Billuru Azam Haverzemin Cengi .. 143
h) Hz.Ali Gazveleri:2,Billuru Azam Hz.Ali Devler ülke
sinde Malik Ejder Cengi 1§0
1) Hz.Ali Gazveleri:3>Billuru Azam Kubbei Mıknatıs
vcIigX ......... ....a....*..*.*.**..... » • * * * » » ...... l^?o
1) Hz.Ali Gazveleri:4, Billuına Azam Billur Bağı oengi, 169
j) Hz.Ali Gazveleri:5? Billuru uzam Cenkleri Hayber
jxajıvoi ..*...*..*.•..*.**.•.«.«».*.«...«*«...*.**.• 1 /o
k) Hz.Ali Hayber Kalesi Cengi 186
X) Hz.Ali Gazveleri;6,Billuru Azam Cenkleri Kan Kale-
m) Hz.Ali ivan Kalesi Cengi 200
n) Hz.Ali Gazveleri:7* Billuru Azam Cenkleri Berber
o) Hz.Ali Gazveleri:8,billuru Azam Cenkleri Ljder
ö) Hz.Ali Billur-i Azam Cengi ................ 237
p) Hz.Ali ölüa Mağaraları Cengi . . .. 245
r) Gülistan Kalesi Cengi ............................. 258
s) Hz.Alifye Meydan Okuyan Kız .................. 275
ş) Hz.Ali ve Hayberli Sihirbazın intikamı 281
t) Hz.Ali Cenk Ortakları ve Kılıç, Gürz ve Savaş Ar-
fCactaş-Ları •»••»•»»»•»»*.=»•»»••*••.»••**•••#•»*#••• ^;o9
u) Hz .Ali ve Amr İbni Madi Kerb Cengi 295
ü) Hz.Ali ve Muaviye Cengi 301
v) Hz.üli zerrin Kalesinde Kesikbaş'm İntikamı $09
y) Hz.Ali Ölüm Vadisinde 34-6
z) Hz.Ali iŞeddat Cengi 358
x) Hz.Ali Yemen Cengi $63
f/) Hz.Ali Mühr-ü Süleyman1 m î zinde 372
q) Hz.Ali Şeytanlar Mağarasında **............ $88
aa) Hz.Ali Devler Diyarı Cengi 395
bb) Korkunç Bir Küya, Hz.Ali Devler Peşinde 399
cc) Merdi Meydan Hz.Ali'nin Kaf Kalesi Savaşları 402
ÜÇÜNCÜ BÖIÜM
HAZEE'Iİ ALİ • iMXXi TAHİHİ KİŞİLİĞİ 409
HALK KİTAPLARINDAKİ HAZKLTİ ALİ
416
. . . . . ..
a) fizikî Görünüşü, Kahramanlığı, Kerametleri
. . . . . .. *|-1Q
o/ iıarabi ..#...........»•••.....«...»•.....•*.
433
. . ..
C / JÜU J»CtUJL . . . . . . . * . . » . » » » • • . • . . « . * # . • . . . * • * . . *. 435
. . ..
DÖRDÜNCÜ BOLÜM
KİTAPLA RIH BİÇİM, DİL ve ÜSLUP İNCELEMESİ . I . 442
B) Dil Özellikleri .,,,.......,,.......,,.... 44-7
0) Üslup Özellikleri ........ ....... 449
1, Başlangıç Pormelleri , 4^0
2. Bağlayış (Geçiş) i?ormelleri 4^1
3» Bitiş Pormelleri . 453
4, Sayılar 4^4
^p. iterisı er •..*>....•«......»..»«..*««.«*«..**.*..« TÖU
6. Miaeralleşt-; ruıe ve Metalleştirme . ........ 461
/. Aoaruınal&r *»•##••»•«»»•*••••**•••••«••••»•*•••.• TO^?
o» ı©4CJ_öricir *••••.••«•••«•.»....*••••#•#'••••••••••« TÜO
10. Büyüsel Sos Kalıpları 467
11. Atasözleri - De/imler 469
12. Dualar (Alkışlar) - Beddualar (Kargışlar) ...... 472
15. Badis ve Âyetler 473
BEŞİNCİ BÖLÜM
İDİPLEE 476
A) işitimi iipier . . . . . * . . . . . . . . . . . • » * » . . . . . * . . . . . . . . .. H-/o
I- Bir:aci Derecedeki Tipler §76
a. Hazreti Ali 476
b. Malik Ejder 476
c. Şeyh Abdullah 471?
d. Mu av iye bin iîbu Süfyan ... 477
e. Übedullah oğlu lsalha 477
f. Ester Nahai . 477
il- İkinci Derecedeki dipler 4-78
a. Hazret i Muhammed 478
b. Hazreti Süleyman . 4-78
c. Hazret i Osman 4-78
d. Hazreti Hasan ve Hüseyin 4-79
e. Muhammed Hanefi 4-79
x . -i/i^Şj er J. e rx ««..«...«.......».*•..»«.«.«.*«.».. • { s
B) Sonradan Müslüman Olan Tipler 4-80
a. Asır İbni Madi Kerb 480
b. Ebul Muhsin 480
c. öiyaı eş an ..««*.>.«*.«••««*...*«.*.««.*..•««* H*OX
o., i-fi^erJ.en . . . . . . . . . « * . * . * . . . . . . * . . . . . . . . . . * .. >oi
G) Putperest ve Hıristiyan Tipler 482
I- Birinci Derecedeki Tipler 482
a. Haccac x Zengi 482
b.'Rabia 483
o. ivanK^ana ..................................... T-Ö^P
d. Diğerleri 484
uj i\&Q.xn ıxpxerx . . . . . . . . . . . . . . * . . . . . . . . . . * . . . . . . . . * . .. *TO*T
I- Müslüman Kadxn Tipleri 484
af Aieyia « . » * « . . . * . . . « « * « . . . . . . . . . . . . » * • * . . * . « .. roT*
o. .uxxxxruz * . . . . . . * . . . . » # . . . . . . . . • * . . . . # . . . . . .. T*O^
c. Hazreti Ayşe 485
o.. -iJx^erxerx ...............»*.«...*..*......... TOD
XI- Sonradan Müslüman Olan Kadxn Tipleri • 486
a. Gülistan Banu • 486
D. ÖBXxye ...................................... TU(
III- Müslüman Olmayan Tipler . ,. 487
a. Hinde ..... 4§Ş
b. Sihirbaz Katne 487
MOTJCFLfcJR 490
Ü . UQ s c a m i'-ıo "c i x j-Ö r •.»»»»•»»•»»•«**•**.**».»»»•».«».. "yy^/
iti . «eyilC ı *01< J-I 1 . . . . . . *• . » * . . < . . . . » . . *. . . * « • • . # * » .* *r ;7£-
5. Savaş Motifi . 4-92
4. Savaş Âletleri Motifi 496
5. Arslan Motifi 497
6. Pencik Çıkarma Motifi 499
7. Ad Koyma Motifi 499
8. İçki Motifi 500
B. Dinî Motifler 500
II. Sihir Motifi 505
III. Mu'cize - Keramet - Hârika Motifi 535
> a. I'İL* c i i S i o î? . • « « « . . . . * » « . . • « « . * . . * . « . « > » « « . . .* t/\j\j
b. Kerametler 508
c. -tıai.xnZcij_ar ................t»*».»...*......... _j• • ~-
IV. Hız
V • Din Değiştirme Motif i 512
C. Masal Motifleri 515
I. Şekil (Kıyafet) Değiştirme Motifi 515
II. Varlık Deriştirme Motifi 517
III. Taş Kesilme notif i 519
IV. üir Görüşte İşık Olma notifi 519
V, Yardımcı sayvanlar Motifi ................. 521
VII. Olağanüstü Varlık Motifi ..... ..... 524-
d. i<6v • » » * » • » * * » » • • * » • » • * » * . * * • . » » » • * * * » » » » » » *. */*~ s
O . J-l i 10 » • • » • » « » • » » * # « * » » . » * » • • • * . » » « * » » • • * • » .. >'*•'**-•
o • -E* j CL e ma #••##•*»••»•*••••••••»•*»••••#•*•••#* y^^j
VIII. Nesneler, Alışılmış ve Alışılmamış Adetler . . . .. 53^-
IX. Çeşitli i^orsıeller 556
a. Zaman i'ormelleri « 536
b. Mesafe Formelleri . . .. • 538
c. I8n lormelleri 538
•A,. ıer üCLiarı »•*••.»*.»••••»».•••»»»»».•»•••»•...• yi/1-^
XI. Kitaplarda Geçen Değerli Maden ve Taşlar 5^-0
üvi'lUy . . . . . . .. . * . . * . * . * . * . . .• « o . * * * .. . . . . . . . . .. . . . . . . .. ^?H"X
JD1-D I )l XL/ljrxİiiX' Xü « . « . . * ( . « > . * . . . * . < . . . *. . . . « • < . . « .. . . . . . .. PT*D
XJ.İ\ i (t »Jı « . * . . > . « . « * * « . « * * . « • « . . . * « . « . . . . * » . . . « * » . . . « * « « *« ,?• *
KITAPLAKDA Yiîfi AIAK SESÎMJ£aBEl ÜENJİKLEH 55*3
KÎSLHmâl&SL
a.g.e. : Adx Geçen Eser
A.M.K.C. : Hz.Aii ve Amr îbni Madi Kerb Cengi
B.A.C. ; Hz.Aii Billur-ı Azam Cengi
Battalname: Dr.Hasan Koksal, Battanamelerde Oîip ve Motif
Yapısı. Ankara, 1984 MÎEAÖ layım.
B.D.C. : Hz.Aii Gazveleri:4. Billuru Azam Billur Dağı
Cengi.
B.K. : Hz.Aii Gazveleri:7* Billuru Azam Genkleri Ber
ber Kalesi
bk. : Bakınız.
C.C, : Hz.Ali*nin kavasları, Cemel Cengi.
C.O.K.G.S.A. : Hz.Aii Cenk Ortakları ve Kılıç, Gürz ve oa-
vaş Arkadaşları.
D B,G, : Hz.Aii Devler Diyarı Cengi.
m
D.Ü.M.iı.G.: Hz.Aii Gasveleri:2,Billuru Azam Hz.Aii Devler
Ülkesinde Halik B|der Cengi.
E.K. : Hz.Aii Gazveleri:8,Billuru Azam Cenkleri Kjder
Kalesi.,,
G.K.C. : Gülistan Kalesi Cengi.
H.C. : Hz.Aii Gazveleri:1,Billuru Azam Haverzemin Ceng
H.K.C. : Hz.Aii Gazveleri:5,Billuru Azam uenkleri Hayber
Kalesi.
H.S.İ. : Hz.Aii ve Hayüerli Sihirbazın intikamı.
ı.&. : Gazveler Kahramanı Hz.Ali'nin ilk Zaferleri
inanç Sözlüğü : Orhan üançerlioğlu, inanç bözlüğü, İst.,
1975, Hemzi Kitabevi 2.baskı.
Kesıkbaş : Fuat Özdemir. "Kesikbaş D.sstanı1', Ef Dergisi,
1976, C17, 5.328, s.7852-7854
Kıyam. K.: üz.Ali Kıyamcılara ıvarşı.
K.G. : Ha. Ali'nin hilafeti ve üz. Osman* m Kanlı u-ömieği
Hz.Ali Gazveleri:6,Billuru Azaaı oenkleri Kan
Kal es i.
K.K.B. : Merdi Meydan Hz.Ali'nin Kaf Kalesi Savaşları.
K.M.C, : Hz.Ali uazveleri:^,Billuru ü-zam Kubbei Mıknatıs
Cengi.
K.fî.D.P. : Korkunç Bir Huya, üz.Ali uevıer Peşinda.
M.0 : Hz.Ali ve Muaviye uengi.
#
Menakıb. : Şemsüddia Ahmed Üfendi. Menâkıb-ı yehâr iâr-ı
Güzin. İst., 1^73* Bedir iaymevi.
MtMAM Milli i'olklor Araştırma Dairesi.
M.M.S.V. Hz.Ali-Muaviye Mücadelesi, Sıffin Vakasının içyüzü
M.O.K. Hz.Alirye Meydan Okuyan Kız.
M.C, Hz.Ali Nehrevan Gengi
Ö.M.C Hz.Ali Ölüm Mağaraları Gengi.
Hz.Ali Münr-ü Süleyman'ın izinde
ö.v.
Hz.Ali Ölüm Vadisinde.
Ş. G. Hz.Ali Şeddat Gengi.
Ş.E. Hz.Ali Şeytanlar ı-iağarasmda.
Türk folklor Araştırmaları Dergisi.
I.ö. Hz.Ali Yemen Cengi.
Z. K* K. X. Hz.Ali Zerrin Kalesinde Kesikbaş'm intikamı.
II
Description:harbi yapmasını askerlerin başına Kinane ibni Beşir'i ge çirmesini söyler. Kinane ve Muhamaıed maiyatlerindeki ikişer bin kişilik ordularımla Amr İbnül As'in ordusunu nemimete uğratırlar fakat Muaviye .. Şafak şokene kadar dövüşürler*ikisi de yorgun olarak karargahlarına çeki