kürt var ama kürtçe yok!

76 Pages·2012·24.57 MB·Turkish

g
r
o
.
d
r
u
k
a
v
i
s
r
a
.
w
w
w
Bir Tan191n
Kesitler"
Yaşamindan
g
r
o
.
d
r
u
__
.,.
k
M·....;r.,..,.,.-+.,....-.- ...,.· ~~ .... ı
.c, • .;-.,:
a ..,;.~;._.~ .. t:-·~.,. . ~ ,........,~.~-
...... r-'\;.9-~ .......... ,. -.....,.--.~.,. ..., . .._...... .
\,.-_."··· .ı.\,f' .... ~r
.,_~4'f,\\ .. ~··., . .;., ... -·~·ı"'·'#>.),.)."~'·'
v st .;.\...,,.•.\..,J,.. ..."; ,&..,.• '\\ !.:,...,. , .. f .. ., .... ,.,... ı...,
~_
i ~""".:...'...:....... . ~--..l.----'---..l.~
s ~~
-:::::-.!..-~ '\U\~'fl"··~y.r,....
---.......-
~*'(W:\lit.~"-'~'-
-....----=~1·
r
~
a
~-- -
.
w
w
w
EVRENSEL BASlM YAY l N
TARLABAŞI BULVARI KAMERHATUN MAli. ALHATUN SK. NO: 25 BEYOGLU/ISTANGUL
T: 1~90)212 255 25 46 (PBXI F: 1~90)212 255 2517 E: evrensellı~~tl• ..- ll.c
Tori ü Goldaş jiyana xwe winda ki ri n-Tori ıoe Göldaş'ı yilirdik 2
Anayasa, kırmızı kaplı bir kitap de~ilılir-Zagona Bingehin. ne pirluka bergsor e Barış ılvşar
'Müzakere' ile 'mıicadelc' kavşagında. Kurt davası-Li xaçereya 'muzakere' ıi 'tekoşine dozokurd-Fatih Po/at 7
Anaılil şifadır-Zimane zilımaki şifa ye Zeki Gül lO
Niviskar - Yazar-Evdile Koçer 1g3
Türk f.tilliyetçiligi Söyleminde Dersim -Di vegafina neteuıeperest(va !irk de Dersim -Tanı/ Bora 14
r
Ç'iroka giyane jina dil~ş -Kadın ruhunun acılı öyküsü -l..olrman Po/u/ o 19
Ters-Ütopyalar Ülkesinde Öz~ürlük Olasılııtı -Di welate ulopyaybı berevaji de derfe/e azadiye-ArifA ltan 22
.
Dosya: Demokratik Özerklik -Kürtçe ııj!itim 27-47
Abdullah Demirbaş. Sami Tcırı. Yusuf Kcırataş, Fehim işık, Zübeyde Kılıç, d
Azad Zat, Adar 1(1/an. Tayip Temel, /smail Dindar. Adil Zozani,
r
Futbol bahane bu u tolhildan şahane bü! - Futbol bahane, intikam şahaneydi!-Ali Fikri Işık 48
u
Ribab Cı sirfıd - Kemerıçe ı•e marş-f<.öib Po/at 50
Kürt kadınının tarihinde du~-arlı çızl[iler-Di diroku jina kurd de şophı hesliyar-Mekhmet Bayrak
Oyunaltı-Bin/islik-Cuma &Jynukara a 59
Kulilken behivan-Badem çiçekleri-Arjen Ari 60
v
Kumkapı Kürtleriyle hi r bayram sabahı - Ligel kurdbı Kumkapiye sibeheke cejııe-Muhsin Atak 62
'Kendıne Ait Bir Oda' ~mı?)-'Odeyeke aide :cu.ıe' (?) Sakine Eisen Ytlmaz 64
s
Nagihan -Aram liy an 66
r
Do m Kişote çanda kurd Siyabende Si livi-Kürt kültürünün Don K~çof 'u Siyaberıde Silı·M-C'ıhan Roj 68
a
Çile - Kara Kış-Ferid Edgu 69
PRI':SS -Tunccı Arslan . 70
w
Bulmaca-Xaçepirs 72
1t elbest - Şiir: }'usul Dere, Rey han Sarhan. Kenane Nado, Dunneyz Tk, &ırgiran Şanaz
Karikatürler: Halil incwesu
Kapak Cotoj!rafı: Ferhat 1\rslan
w
.
T İr J
Sal: ll Hejmar: 47/ Semıawa-Sertanbar 2010 Yıl: 8 SaYI' 47/ Kuım-Aralık 2010
Kovan Du Mehi Çandeyi Hunert Iki Aylık Kultur ve Sanal Dergı_<i
Li $(-r ~a,·e Doğa Basın Yayın Ltd. Şii. l>oğa Buın Yayın Ltd. Ştı. adına
X w edi= SongU.I Özkan Sahibı: Songul Ozkan
Berpirse N'Ms<!ran: BUicnt Ulu.s Yazıı~lı·n Miıduriı: Rul~nt Ulus
Navnı$all (Adres) Tarlabaşı Bulvarı, Kamcrluıtun MahaUesi, Alhatun S~. Nu: 25 lky<ıA!u 1 Istanbul Telefon [phone] Faks 0212 255 25 87
Nün<'riya Diyarbekır 1 Diyarbakır Temsilciligi: Istasyon Caddesi Ozlem Apt. No: 16 Kat: 2 0:9 Yayın Turu: Yerel Sürelı
web: www.tiroj.net • e-maıl:tiroı[email protected], [email protected] Çapxant"/8a.<kı: F.ıgi Matbaaalık Sanayi Caddesi Altay Sokak No: 10 Çobanç~me 1
Yenibosna-lSTA NBUL-Tel:[phone]
Abone Koşulları:. 6 sayı. 25 TL. 12 .~yı: 50 TL.
Posta Çekı Hesabı: Songı.ı.l Oı;kan, 666 748/Sirkeci-lstanbul • Banka He•abı: Sangıil Ozkan.lf Bankası Kuledibi Şubesi 1078 0174908
g
r
o
.
d
r
u
k
a
v
i
s
r
Tori (Mehmet Kemal Işik) a
Tori (Mehmet Kemal Işik) u isınail Coldaş, du çeya Midyade ku li ser Merdine ye ji dayik bibfı.
.
lekoliner Cı niviskaren kurd bfın. Beri ku nexweş Enstltuyen navdar yen Tirkiye, ango Enstituyen
bikevin, çend nivlsenw wan di kovara me de ji derke Cundan qedandibfı. Celek salen direj mamosteyi jl
tibfın. t.1ixabin, her du lekolineren me yen heja, di kir. Beri 12'e Rezbere di sendikayen mamosteyan de
hernan roje de, ango di 18'e kewçera 2010'an de jiya xebiti. Pişti 12'e Rezbere, wekl gelek kurden dilsoz
na xwe winwda kirin; bi gotinekl din ew, bi bedenen Cı kedkar, ew ji mecbUr ma derket derveyi welat. Di
xwe ve ji nav me veqeliyan.Di navbera koçkirina wan sala 1983'yan de li Belçikaye cihwar bil. Le hinde
de çend saeteki hebfı. Tori, ango bi nave xwe ye her! deyax nekir, hesreta welat wi careki din kişand ber bi
naswkiri Ape Torl, ev çend mehe dumahiye ji ber ku di welat Cı di sala 1991'e de careki din vegeriya. Ve care
mejiye wl de gireyekl (xebis 1 ur) derketibQ, nerehet li Stenbole cihwar bu.
bO. Mamoste İsmall Coldaş ji, ji sala 2005'an vir de Ewil pirtfıke Ape Tori, di sala 1985'an de li der
ketibfı ber nexweşiyeki bederman. Ew ji ji ber xwi veyi welat hate weşandin. Pişti ve pirtCıka ewil ku
nava mejiye çendeyekl direj, hema nezi du sal ji xwe ji çiroken kurdl pekdihat, Ape Tori ranewestiya,
behay jiya. Le nexweşiyen wan en giran, wan hetanl pey hev pirtOk weşandin. Lekolinen li ser zirnan ü
18'e kewçere ani; her du niviskar Cı lekolineren kurd wejeye, lekolinen dlroki, ferhenga kurdi, çirok ü
ji hernan roje de, ango Ape Tori nezi sibe saet di gelek pirtüken din, pey hev ji qelema Ape Tori derke
04.00'an de, Mamoste İsmail ji piştl nivro saet di tin u di refen pirtfıkfıroşan de cihe xwe girtin.
14.00'an de çave xwe li jiyane girtin. Heta niha 27 pirtuken Ape Tori hatine weşandin.
Niha ji 7 pirtfıken wl yen neçapkirl di deste malbata
Tori, yek ji ewilin kedkare zimane kurdi bu wi de amadeye çape ne. 5 ji van pirtfıken neçapkiri
Ape Tori, di sala 1931'e de li gundekl nav- bi kurdi ne.
~ TIROJ
Ape Tori ne tene pirtOk weşandin. Her wiha di Welat, Politika, Demokrasi, Denge Azadi Cı Ronahi
rojname O kovaran de gelek gotar O lekolinen wi ji de, di kovaren weki Tiroj, Deng, Ozgur Ulke de nivi
derketin. Di kovaren weki Tiroj, Newroz, Rewşen, sand. Di nav pirtuken wl yen naskiri de Hevditinen
Deng O Zende de, di rojnameyen weki Denge Azadi, Takriri Sukun O Diroka Cemiyeta Teali ya Kurdistane
Firatta Yaşam Cı Ronahi de bi dehan nivlsen wi, gotar hene. Her wiha wi li ser Lozane ji pirtOkek nivisand
O lekolinen wi çap bOn. O pirtOk ji Weşane Avestaye derket
Ape Tori, heta behna xwe ya dawi ji, berawestan Mixabin ku Isınail Goldaşe kedkare kurd, di sala
afirand, be rawestan nivlsand. U beri ku jiyana xwe 2005'an de nexweşiyeki giran derbas kir O nezi du sal,
winda bike, di mejiye wi de gireyeki derket Ev gire ji xwe behay raza. Ev çend salen dumahiye her çiqags
bO sedem O di IS'e kewçere de jiyana xwe winda kir. nikaribe bi dile xwe biaxive ji, edi hevalen xwe nasdi
kir, carinan derdiket li dora mala xwe bi hevalen xwe
r
Goldaş, likolinereki hija, re digeriya. U ve care dile wi, wi rehet nehişt. 18'e
siyasetmedareki xurt bu kewçera 2010'an ji ber kriza dil, beri ku owi bigihinin
Goldaş, di sala 1950 de li navçeya Wane, li Ereişe nexweşxane jiyana xwe winda kir.
hate dine. Beri 12'e Rezbere revebireki korneteya .
mamosteyan, ango revebire TOB-DER'e bO. Wi, beri Blla seri me sax be ...
d
12'e Rezbere dest bi siyasete ji kiribO. Di 12'e Adare Em ji ber koçkirina her du mamosteyen xwe yen
de, pişt re ji di 12'e Rezbere de çendin car hat girtin. heja xemgin in. Bi rasti ji kurdan, di ve 18'ye kewçera
İşkenceyen giran dit U ranewestiya, tekoşina xwe 2010'an de du kedkarern xwe yen heja winda kirin.
betirs domand. Ciye wan ziı bi zO nuaye dagirtin.
Pişti salen 90'i kurdan partiyen legal vekirin. Em weki kovara Tiroje ji malbata wan re sebir
Goldaş di van partiyan de cih girt, kedeke mezin daxwaz dikink. Bila sere gele kurd sax be. Bila sere
da. Wi, di HADEP'e (Partiya Demokrasi ya Gel) O doste kurdan, aştixwaz Cı mirovperweran, sax be.
DEHAP'e (Partiya Demokratik a Gel) de ji wezife Erne tu car wan ji bimekin ... O
a
girt, di nav reveberen partiye yen navendi de cih girt.
Bi tevi siyasete, wi niviskari O lekolineriya xwe ji
domand. Heta ku heza wi dest da, afirand. Bi taybeti v
li ser damezrandina Komara Tirkiye O diroka nez ya
kurda nivisand. i
Nivisen Goldaş, di rojname O kovaren kurdis de ji Tir j
hatin çapkirin. Di rojnameyen weki Ozgur Gundem,
r
a
.
w
w
w
İsmail Goldaş
TIROJ 3
ANAYASA
KIRMIZI KAPLI BIR KiTAP DEGiLDiR
BARIŞ AVŞAR
g
Kral çok öfkeliydi. Ancak bunu çevresindekilere olan Yurtsuz John'u birden insanlık tarihi için çok
hissettirmemesi gerekiyordu. Bunu iyi biliyordu. önemli bir olayın baş kahramanı yapan o imzayı
Bundan emindi. Ama çok öfkeliydi! Etrafındakileri attırıvermişti. Magna Carta, özünde, krarlın sınırsız
şöyle bir süzdü. Kendi kendine, "uzatma şu işi" haklarının kısıtlanmasını içeriyoordu. Kiliseden
deyip, egildi, kaleme uzandı, mürekkep aldı, başlayarak, baronlar, kentliler, orman köylüleri,
imzayı attı ... Dünyanın ilk anayasal metni olarak çiftçiler gibi farklı toplum kesimlerine çeşitli
kabul edilen Magna Carta (Büyük Sözleşme), haklar tanıyan ve irnzalandık.tan sonra ço~altılarak
resmen onaylanmıştı. Böylece İngiltere'de sınıflar İngiltere'nin her yanına cdiagıtılan metin, kendisini
arası mücadelede bir eşik aşıldı. Babası ll. Henry de korumaya alıyordu. Buna göre, kralın daha sonra,
sa~lı~ında, yani henüz kral olarak iş başındayken, "Yok yahu, çok bernziyor ama bu benim imzam
çocukları arasında bir miras kavgasına meydan değil" demeye kalkmasına karşı, duruma müdahale
u
vermemek için ogullarından John'a hiç toprak etme hakkı tanınan 25 kişilik bir "Baronlar Ost
vermemiş, "yurtsuz" bırakmıştı. Kendisinden sonra Kurulu" oluşturuluyordu. Nitekim Yurtsuz John,
büyük oglu "Aslan Yürekli" Richard kral olunca bu daha sonkra aynı zamanda tıynetsiz de oldugunu
pratik çözüm tam yerine oturmuş oldu. Gel gör gösterecek şekilde buna da kalkıştı. Anlaşmanın
ki Richard, Fransızlarla savaşta ölüp gidince, John geçaerli olmadı~ını, İngiliz kralını kölelerinin
onun yerine, "Yurtsuz John" namıyla tahta çıktı. kölesi yapacak böyle bir düzenlemeyi asla kabul
İngiltere onu öyle bellemişti bir kere... Ve işle etmeyecegini ilan etti. Ancak esip gürledi~i ile kaldı,
v
kral olunca, birden, gayet de ironik şekilde yurdun zira hükümdarlıgı da kayda deger başka bir halt
tamamının tek sahibi oluverdi! Gel gör ki tarih, yiyemeden kısa süre sonra sona erdi. Çünkü o,
i
ironiyi makul bir yerde kesmeyi ve kralları magdur aynı zamanda, saray mutfagından çıkan her hattı
s
etmeden işi tadında bırakınayı bilmiyordu. Ki zaten ölçüsüzce yiyen bir oburdu. Çatiayarak ölüverdi bir
bu tarih denen meret, uçsuz bucaksız ironi anlayışı gün! Ya da bilemiyoruz belki de çatlatıverdi, "Ne pis
r
ile meşhurdul kralmış arkadaş bu'' diyen birileri ...
Magna Carta'ya attı~ı o imaza ile kral olarak Magna Carta'da getirilen yeni düzenin uygulanıp
aslında çok acayip "yurtlu" olan Yurtsuz John, uygulanmaması durumu, İngiliz derebeyleri ile daha
böylece tekrar ve kendi onayıyla yurtsuz kalmayı sonra gelen krallar arasındaki güçler dengesine
.
kabul etmiş oluyordu bir bakıma. Eger bu krallık göre de~işti. Ancak son noktada krallara karşı her
w
denilen müessese, hükümdarıo yurt toprakları zaman bir tehdit oluşturdu. Aslında dünyanın diger
içindeki ve üstündeki herkesin ve her şeyin kayıtsız yerlerinde de yaşanacak benzer pek çok sürecin bir
şartsız tek sahibi olması anlamına geliyorsa, o gün erken ömegiydi bu anlaşma ve çevresinde yaşananlar.
bu anlamı "rewsmen" yitirmiş oldu çünkü. John bu Ezen ve ezilen mücadelesini, ister sınıfsal, ister
defa da, üstelik kral olarak, yine yurtsuz kalmıştı! ulusal, isterse cinsel alanda olsun, bitmeyen o kavgayı
Kraldı tamam, ingiltere ondan sorulurrlu evelallah, işaret eden, "anayasa!" nitelikteki ilk örnekti sadece.
ancakw işte artık öyle eskisi gibi tebaasına, topra~ına,
ormanına sorgusuz sualsiz hot zot yapmak yoktu! Anayasayı 'uzlaşma' değil, 'güç' yapar
Anayasalar genellikle, "bir toplumsal uzlaşmanm
Ve kral konuşur: Bu imza benim değil! ürünü'' olarak de~erlendirilir. Kendi içinde
Elbette iş bu kadarla kalmadı. John'a o imzayı ortaklaşabilmiş toplum, oturmuş, tartışmış, karar
attıran güç, merkezi krallı~a karşı köylüJerin ve vermiş ve ondan sonra nasıl yaşayaca~ını belirlemiş,
kilisenin deste~i ile isyan eden feodal derebeyleri bunların tümünün adına da "anayasa" demiştir sanki.
tarafından yönetiliyordu. Dönemine göre gayet Oysa aslında hiçbir anayasa böyle yapılmamıştır.
geniş ve güçlü bir ittifak söz konusuydu. Kendi Sonuçta içeri~i bakımından hitap ettigi toplumun
topraklarının bu küçük kralları, halklarının deste~i yararına, en geniş kitlelerin çıkarına olarak görülüp
ile koca krallıgı bitmez tükenmez savaşlar ve kabul edilen anayasalar bile, bir uzlaşmanın degil bir
felaketler arasında bir punduna getirip, İngiltere uzlaşmazlıgın ürünüdür. Söz konusu anayasayı yapan
tarihi için bile pek de mühim sayılamayacak bir kral "kurucu meclis"i oluşturan güç kimin elindeyse,
4 TIROJ
g
r
o
.
d
r
u
k
a
v
i
s
r
a
.
w
w
onun o gücünü rakiplerine ilan etti~ini ve aslında Darbe anayasası değişecek! Fak~t...
bu noktada da bir uzlaşma olacaksa kendi rızası ile Türkiye yakında, yeni bir anayasa yapma sürecine
olaca~ınıw gösterir. Magna Carta'da baronlar köşeye girecek. Memleketin gidişatı bu gerçe~i, özellikle 12
sıkıştırdıkları krala karşı güçlerini ilan eder, 12 Eylül Eylül 2010 referandumu ve sonrasında daha fazla
Anayasası'nda cuntacılar toplumsal muhalefete karşı, gösterdi: Darbecilerin dar katesieri artık de~işecek ...
Sovyet Anayasası'nda proletarya tasfiye ettigi eski Fakat her de~işimin, "dogası geregi" mevcuttan
düzene ve onun yabancı destekçilerine karşı kendi daha hayırlı olacagına inanmamamız gerektigini iyi
gücünü koyar ortaya. biliyoruz. Kagıda dökülüp "onaylanan" her kuralın
Taraflar ellerinde ne varsa kullanır, karşılıklı uygulanmayabilecegini ya da "kim bilir" nasıl
tavizler verilir, en güçlü en az taviz veren olur, çogu uygulanacagını da Yurtsuz John'dan beri epeyce
durumda da hiç taviz vermez, o ne derse o olur, görüp ögrendik.
yazdırır bunları, adı anayasa olur! Yani her anayasa fiimdilik "en kazanan" ve "en güçlü"ler, "Ak Parti"
aslında bir önceki mücadeleyi kimin kazandıgını çatısı altında toplanmış durumda. Ve aslında kendini
anlatır. Ve söz konusu ülkede o andan sonra nasıl yenilemiş, yeni döneme girilirken de güç kazanmış
yaşanacagını ... egemenlerin anayasası yapılacak sonuçta. Elbette
TIROJ 5
burada kendiliginden bir iyimserli~e kapılmak yanlış planlanamayan şehir hayatının, dışa ba~ımlılı~ın.
olur. Ancak. Kürdün kazançlarının ve gücünün o dinci gericili~in Kürt sorunundaki çözümsüzlükten
anayasaya bir biçimde yansıtılması için de çalışmak de beslendijtini ve onu da beslerligini anlatmaktan
gerekli. Anadilin özgürce kullanımından, halkiann başka yol var mı?
kardeşli~inin vurgulanmasına kadar her talep için , İşte bunu yapabildikçe görecegiz ki, aslında
tek tek çalışılmalı. Kürt sorununu bu memleketin "bizim taraf'ta bir güç varsa bu sadece Kürdün gücü
en uzun süre çözümsüz kalan, en çok can yakan, degil. Onunla birlikte memleketin bütün ve evet, hali
en acil çözülmesi gereken sorunu olarak gören hazırda halen ''bütün" olan memleketin tamamındaki
herkes, bunu en geniş halk kesimleri arasında, hakkı yenmekte olan herkesin gücüdür. Yasal
en kısa zamanda, en can alıcı şekilde, en adil zeminse yasal zemin işte ortada: O yasal zemginde
çözüm yoUarını bularak anlatmak durumunda. "Yok de kelepçelenip mahkemeye götürülen politikacılar
kardeşim, memleketin en önemli sorunu işsizlik, var. Hem de "temsil gücü" memleketin braşka hiçbir
önce onu bir çözsünler" diyenlere, işsizlik sorununun yerinde olmadıgı kadar yüksek politikacılar! Gücü
o
Kürt sorunu ile de göbekten baglı oldu~u ısrarla yeten, karşısındakini sindirrnek için elinden geleni
tekrarlanmalı. İşsizligin, göçün, gecekondulaşmanın, ardına koymuyor yani. Her duruşmada yeniden
rezil olu.p duruyorlar ama bir
türlüd durmuyorlar. Güçlerini
göstermeye mecburlar,
ronların işi bu!
Bizim işimiz de belli:
u Talepler gayet net, verilip
tutulmayan sözler apaçık,
k yapılacaklar da ortada
öylece duruyor. Bütün halk
a kesimlerini en geniş ittifak
altında toplayıp yürümek.
Bu anayasada istediklerimiz
v
yeterince yer almayabilir, yer
alanlar da söz verildigi gibi
i uygulanmayabilir, uygulansa
s da bir suru sonuçları
beklenmedik olabilir. Yazı,
r hayata karışınca ka~ıtta
durdugu gibi durmayabilir.
a
Ancak krallar tekrar ve tekrar
yan çizdikçe, halklar onların
.
karşısına yeniden ve yeniden
w çıkabilmeli. Ta ki kendi
güçlerini tamamen hakim kılıp
kendi anayasalarını yapana
w dek... O gün gelene kadar
sıkı antrenmanlar yapmak
gerek. Bugün İngiltere'nin,
w başı sonu olan, tamamı kagıda
dökülmüş bir anayasası yok
hala. Ancak hayatın içinde,
kralların burnu sürtüle
sürtüle işlemeye başlamış bir
anayasası var. İngiliz halkının
tarih boyunca egemenlerden
söküp aldıklarını anlatan
bir anayasa... Ya da alama
dıklarını!
Ve evet belki, kraliçe de var
hala, ancak artık imzasını
uroursayan yok! O
6 TIROJ
'Müzakere' ile 'mücadele'
kavşağ1nda
KÜRT DAVASI
FATİH POLAT
g
r
o
.
d
r
u
k
a
v
i
s
r
Bazen bir olay ya da olgu, etrafındaki bir dizi gel inmemişti.
a
ilişkiyi de açıklayacak kadar kilit bir önem kazanır. Ancak, bu davada, çıkacak kararla sınırlı olmayan
Tam da bu özelli~i nedeniyle bu tür olay ve olguları. ve tartışılmayı gerekli kılan özellikler de var. Bu
kendisiyle sınırlı bir okumaya. tabi Lutmak yerine. yazıda da bu özellikler üzerinde durulacak.
etrafındaki kendisiyle baglawntılı bir dizi ilişkiyi de
analiz edecek biçimde de~erlendirmek gereklidir ve iç içe süreçler ...
zorunludur. Bu davayı önemli kılan özelliklerden biri, davanın,
Kürt siyasetçi vwe insan hakları savunucularının Kürt sorununda çözüm tartışmalarının yogunlaştıgı
"KCK davası" adı altında yargılandıkları dava da bu ve devletin İmralı'da Öcalan ile görüşmeler yaptıgı
türden bir öneme ve özellige sahip. bir sürecin hemen akabinde başlamış olmasıdır.
Diyarbwakır Cumhuriyet Başsavcılıgı'nca Kapatılmış olan DTP'nin bölge illerinde AKP'yi bazı
hazırlanan 7 bin 578 sayfalık iddianamede, 104'ü belediyeleri de elinden alarak yenilgiye ugrattıgı bir
tutuklu 152 kişi hakkında ''devletin birliğini ı·e sürecin ardından KCK operasyonu olarak dügmesine
bütünlüğünü bozmak", "örgüt üyesi ve yöneticisi basılan gözaltı ve tutuklamalar, halen bir ucundan
olmak·~ "örgüte yardım etmek" iddiasıyla 15 yıl devam ediyor. Geniş bir çevre, bu davanın legal Kürt
ile agırlaştırılmış müebbet arasında degişen hapis siyasetinin tasfiyesini amaçladıgını dile getiriyor.
cezaları istendi~i biliniyor. Çözümün tartışıldıgı bir süreçte. !ega! alanın bu
Bu yazı kaleme alındıgında 7. duruşması henüz düzeyde zapturapt altına alınmasının PKK'ye yönelik
başlamıştı ve duruşmanın başında yargılananların olarak yapılan silah bırakma ça~rılarını anlamsız
talepleri mahkeme başkanı tarafından kıldıgı da azımsanmayacak bir çevrenin üzerinde
degerlendirmeye alınmamıştı. Dolayısıyla. Kürt birleştigi bir nokta.
sorunuyla ilgili bundan sonraki süreci ve tartışmaları Sürece Ortado~u'daki son diplomatik girişimlerle
da etkileyecek olan davada henüz karar aşamasına birlikte bakıldıgında ise, tasfiye egiliminin kapsamlı
TIROJ 7
biçimde kendisini hissettirdigi görülüyor. MİT inandı~ını, hatta senaryoyu üreten kendilerinin de
Müsteşarı'nın ABD'deki temasları, Başbakan buna inanarak bunun üzerinden yorumlar yaptıgını
Erdogan'ın Suriye ile temasları, Irak'ta ve Erbil'de yazdı. Birand, "Ya iktidarlar ytllardır bizlerle adeta
bakanlar düzeyinde geliştirilen diplomatik girişimler alay ediyor veya _qerçekten cahiller. Hdlci PKK'nm,
ve İran'ın da bu temasların bir başka merkezi olması, sağı solu iliştirerek tasfiye edilebileceği sanılıyor.
"Kandil'i kuşatman e~iliminin devlet cephesinde Barzani'yi sıkıştırarak, askeri operasyonlarla hata
derinleştirildigini gösteriyor. Başbakan Erdogan'ın bir yere vanlacağı ileri sürülüyor. Bu yaklaşım,
yaptıgı açıklamalarda da bunun izleri görülmüştü. toplumun zekasıyla alay etmekle eş değerdir"
ABD'nin Irak'tan çekilme sürecinin ve Türkiye'ye ifadelerini kullandı. Birand'ın bu itirafları,g bir
bu bölgede biçrnek istedigi hamilik rolünün de, yandan önemli bir gerçegin daha geniş kesimlerce
Ankara'nın bu yönelimlerini hızlandırdıi;tını görülüp tartışılması bakımından bir verri olurken,
söyleyebiliriz. diger taraftan da, Türkiye'de hakim gazeteciligin ne
Ancak bugtine kadar 'tasfiye' politikalarının, kadar kirlendiginin de bir itirafı duruomunda.
bunu savunanlar açısından bile çözüm olmadıi;tının Aslında, "1/dla PKK'nm, sağı solu iliştirerek
görülmüş olması, süreci birçok başka bakımdan tasfiye edilebileceği sanılıyor. .Barzani'yi sıkıştırarak,
degerlendirmeyi de gerektiriyor. Öcalan ile İmralı'da askeri operasyonlarla hô./da bir yere vanlacağt ileri
yapılmış olan ve Öcalan'ın kendisiyle görtişenlerin sürülüyor. Bu yaklaşun, toplumun zekô.sıyla alay
devleti temsil ettiklerini dile getirdigi temaslar, etmekle eş değerdir" sözleri, geçmişteki durumu
sadece devletin elindeki bütün imkanları bir tasfiye tarif edebilir nitelirkte olsa da, bugün Öcalan ile
için de~erlendirmeye soktugunun ifadesi degil, yapılan görüşmueler ve bir dizi başka gelişme,
aynı zamanda askeri yollarla çözüm arayışlarının 'geleneksel tasfıyeciligin' iflasının devletin hassas
bugüne kadar istenilen başarıyı saglamadıgının da merkezleri tarafından da görülmeye başlandıgının
bir itirafıdır. Dolayısıyla 'müzakere' ile 'mücadele'nin göstergekleridir. Şu anki süreci, 'tahkim edilmiş bir
taraflar bakımından iç içe geçtigi bir süreçteyiz. tasfiyeci hamle' olarak ele almak bu açıdan belki daha
analamlı olur. Buradaki "tahkim" şıkkının, devleti
Bir itiraf(çı)! 'müzakereye' zorlayan yönü de dikkate alındıgında,
Tam da burada, CNN TÜRK ve Kanal D'ninv sürecin 'müzakere ve mücadelenin iç içe geçti~i bir
genel yayın yönetmeni, aynı zamanda Hürriyet ve süreç. .. oldugunu söylemek herhalde daha yerinde
Posta gazetesi yazarı olan Mehmet Ali Birandi'ın, 13 olacaktır.
Ekim 2010 tarihli yazısına da deginmek sgerekiyor. Diyarbakır'da görülen dava da tam bu sürecin
Birand, yıllardır PKK ile ilgili haberlerinin kendi ortasında gerçekleşiyor ve süreci etkileyecek
senaryolan oldugunu ve herkesin bu senaryolara özellikler taşıyor.
r
a
.
w
w
w
8 TİROJ