Hikmet Evi: Araplar Batı Medeniyetini Nasıl Dönüştürdü?

280 Pages·2012·9.405 MB·Turkish

by  Jonathon Lyons

Hikmet
İn
c
e
le
m
e
/ A
ra
ş
tırm
Araplar a
Batı Medeniyetini
Nasıl Dönüştürdü?
*
%
liSI
Jonâthan Lyons
•
Hikmet Evi
Araplar Batı Medeniyetini
Nasıl Dönüştürdü?
HİKMET EVİ
Araplar Batı Medeniyetini Nasıl Dönüştürdü?
Orijinal adı: The House of VVİsdom / How the Arabs Transformed Western Civilization
© Jonathan Lyons, 2009
Yazan: Jonathan Lyons
İngilizce aslından {evirenler: Şaban Bıyıklı, Mehmet Savan
Türkçe yayın hakları: © Doğan Egmont Yayıncılık ve Yapımcılık Tic. A Ş.
Bu kitabın Türkçe yayın haklan Anatolialit Telif ve Tercümanlık Hizmetleri Tic. Ltd. Şti.
aracılığıyla alınmıştır.
1. baskı / Ocak 2012 / ISBN 978-605-09-0496-3
Sertifika no: 11940
Kapak tasarımı: Geray Gençer
Baskı: Şefik Basım / Turgut Özal Caddesi
No: 137 İkitelli-İSTANBUL
Tel: [phone]
Sertifika no: 16119
Doğan Egmont Yayındık ve Yapımdık Tic. A.Ş.
19 Mayıs Cad. Golden Plaza No. 1 Kat 10,34360 Şişli - İSTANBUL
Tel. [phone] / Faks (212) 355 83 16
www.dogankitap.com.tr / editonffldogankitap.com.tr / [email protected]
Hikmet Evi
Araplar Batı Medeniyetini
Nasıl Dönüştürdü?
Jonathan Lyons
Çevirenler:
Şaban Bıyıklı, Mehmet Savan
K
M
DOĞAN
KİTAP

Beni fikirlerin gücüyle tanıştıran
babam Will Lyons’un anısına.

İçindekiler
Okuyuculara not......................................................................11
Önemli olaylar..........................................................................13
Önemli kişiler...........................................................................17
Önsöz: El-Mağrib / Akşam.......................................................21
I. kısım: El-İşâ / Yatsı ......................................................27
Birinci bölüm / Tanrı’nın savaşçıları....................................29
İkinci bölüm / Dünya tekerleğe benzer................................50
II. kısım / El-Fecr / Sabah................................................75
Üçüncü bölüm / Hikmet Evi (Beytü’l-Hikme)......................77
Dördüncü bölüm / Dünyanın haritasını çıkarmak..............101
III. kısım / Ez-Zuhr / Öğle..............................................125
Beşinci bölüm / İlk bilimadamı...........................................127
Altıncı bölüm / “Yerküreye dair söylenenler...”...................150
Yedinci bölüm / “Dünyanın en bilge filozofları”..................167
IV. kısım / El-Asr / İkindi...............................................189
Sekizinci bölüm / Âlemin ezeli oluşuna dair......................191
Dokuzuncu bölüm / Batı’nın icadı......................................213
Teşekkür................................................................................231
Seçme bibliyografya...............................................................233
Notlar............................................. 243
Dizin......................................................................................269

Okuyuculara not
Konu ne kadar ciddi veya ağır olursa olsun, terim ve kavram­
ların tanımları genel okuyucuya yönelik eserlerle fazla ilişkilen-
dirilmez, ben de bunları bilinçli olarak asgari düzeyde tuttum.
Ancak yine de “Arap ilmi” tamlamasına -ya da bu anlama gelen
kelimelere- yönelik tercihimde bazı kelimeler, en başta “Islami
ilim”den çok Ortaçağ İslam dünyasının karmaşık kültürel orta­
mını aktarmak amacıyla seçilmiştir. Pek çok okurun artık gayet
iyi bildiği gibi, bu zaman ve mekândaki kültürel filizlenmenin ço­
ğu tamamen etnik Arapların eseri değildir. Tamamen Müslüman­
ların eseri de değildir. Iranlılar (Zerdüşti ve Hıristiyan olanlar da­
hil), Yahudiler, Yunanlılar, Süryani Hıristiyanlar, Türkler, Kürtler
ve başkaları da bilim, teknoloji ve felsefenin tüm alanlarında çok
önemli roller oynamıştır.
Buna karşılık bu çalışmaların neredeyse tamamı Arap dilinde ve
çoğu zaman Arap hükümdarların himayesinde -en önemlileri ön­
ce Şam, sonra Bağdat’ta olmak üzere, Emevi ve Abbasi halifeleri­
nin himayesinde- gerçekleştirilmiştir. Göreceğimiz gibi, önemli ör­
neklerden birinde Fars asıllı bir âlim, kendi dilinde önemli bir eser
yazmış, fakat daha sonra bu eseri Arap dilinde yeniden kaleme al­
mıştır; zira ona göre Arapça kendi amaçları için çok daha açık ve
etkiliydi. Söz konusu dönemin genelinde Arapça, evrensel ilim di­
liydi ve her milletten âlimler, dünyanın çok farklı yerlerinden gide­
rek bu ortak iletişim dilinde ciddi ve incelikli tartışmalara girebili­
yordu. En son bilgilere erişmek isteyen Batılı Ortaçağ âlimlerinin
de ya Arap dilini iyi bir şekilde öğrenmesi ya da Arapçayı iyi bilen­
lerin yaptığı tercümeler üzerinden çalışmalarını yürütmesi gereki­
yordu. Bugün genellikle ulus-devletlerle ve farklı kültürel kimlik
talepleriyle ilişkilendirilen bu tür etiketlerin, incelediğimiz bu dö­
nemde çok daha akışkan olduğu da kaydedilmelidir.