Babili düşlemek - Richard Brautigan

198 Pages·2003·1.3 MB·Turkish

by  Richard Brautigan

Richard Brautigan
Babili Düşlemek
Dreamig of Babylon
türkçesi: çetin şan, banu ırmak

Richard Brautigan
(1935,Washington,Takoma - I984,Bolinas, Marin County)
Beat kuşağı ile 60’ların karşı-kültürü arasında köprü
kuran yazarlardan biri olan Brautigan, 19 yaşında Frisco’ya
yerleşmiş ve Beat ekibinin şiir toplantılarına takılmaya
başlamıştı. Beat olayının belli başlı adamlarıyla tanıştığı bu
dönemde sadece şiir yazıyordu. Kendi parasıyla yayınlattığı
kitaplarını sokaklarda satıyor, bazen de güzel kızlara armağan
ediyordu.
1961 yılında karısı ve çocuğuyla birlikte ikinci elden satın
aldığı bir Plymouth’ın arkasına taktığı karavanla, Idaho
nehirlerinin kıyılarında kurduğu kamplarda yazmaya başladı.
Doğaya duyduğu derin saygı ve doğanın bağrında münzevi
hayatı seçişi onu Amerikan pastoral geleneğine bağlayacaktı
60larda yazdığı ve dönenim ruh halini yansıtan
romanlarıyla karşı-kültürün en popüler yazarlarından biri
oldu. Beat'lerin Kuzebatılılar diye adlandırılan kolu içerisinde
değerlendirilen Brautigan’ın romanlarını diğerlerinden ayıran
aşın duyarlı olan ve kolay kırılan kahramanlarının dünyaya
hakim olan kaos karşısında yalnızlığa çekilmeleridir. 70'lerin
sonlarında büyük ölçüde okur kaybına uğradı ve ruhsal bir
bunalımla birlikte alkol dozunu artırmaya başladı. O dönemde
sadece Japonya'da popülerliğini koruyordu ve sözü geçen
yılların büyük bölümünü Tokyo’da ve Montana'daki
çiftliğinde geçirecekti.
1984 vılmda küçük bir balıkçı köyü olan.. Bolinas’a
yerleşti. Eve kapandı. Uyuyamıyor ve sınırsızca içiyordu.
Duyarlılığı bu hayatı kaldıramayacak kadar keskinleşmişti.
Dostlarıyla “ava çıkıyorum" diye vedalaştıktan 3 hafta
sonra cesedi bir özel dedektif tarafından Bolinas’taki evinde
bulundu. Başına kurşun sıkarak intihar etmişti.

iyi haberler, kötü haberler
2 Ocak 1942 günü, hem iyi, hem de kötü haberler getirdi.
Önce, iyi haberler: yetersiz olduğumu ve II. Dünya
Savaşı’na asker olarak katılamayacağımı öğrenmiştim.
Kendimi asla vatan hainiymişim gibi hissetmedim, çünkü beş
yıl önce İspanya’da kendi II. Dünya Savaşı’mda mücadele
ettim. Bunun kanıtı olarak kıçımdaki bir çift kurşun deliğini
gösterebilirim.
Kıçımdan niye vurulduğumu asla anlayamayacağım.
Zaten bu, berbat bir savaş hikâyesiydi. Kıçınızdan
vurulduğunuzu anlattığınızda, insanlar size bir kahraman
olarak bakmaz. Sizi ciddiye almazlar ama bu, hiçbir şekilde
benim problemim değildi. Amerika’nın geri kalanı için
başlayan savaş, benim için bitmişti.
Şimdi de kötü haberler: Silahımda hiç kurşunum yoktu.
Silahıma ihtiyaç duyduğum bir davayı daha yeni almıştım
ama kurşunlarım tükenmişti. Daha sonra gün içinde ilk defa
buluşacağım müşterim silahımla gelmemi istemişti; aklındaki
şeyin boş bir silah olmadığını çok iyi biliyordum.
Ne yapacaktım?
Bir sentim bile yoktu ve San Francisco’daki kredim sıfırı
tüketmişti. Kirası ayda sadece sekiz papel olduğu halde eylül
ayında ofisimden ayrılmak zorunda kalmıştım ve artık
işlerimi kirasını iki aydır ödeyemeden yaşadığım, Nob
Hill’deki ucuz apartmanın giriş koridorundaki jetonlu
telefondan hallediyordum. Ayda otuz papellik kirayı bile
karşılayamıyordum.
Ev sahibem, benim için Japonlardan daha büyük bir tehtid
oluşturuyordu. Herkes Japonların San Francisco’ya gelip
tepelerden aşağı gidip gelen kablolu vagonları kullanmaya
başlamalarını bekliyordu ama ben, inanın kıçımdaki ev
sahibemden kurtulabilmek için Japonların bölgesine bile
geçebilirdim.
Apartman merdivenlerinin tepesinde durup bana; “Kiram
ne cehennemde, seni beleşçi herif!” diye bağırırdı. Her
zaman, çimento biriketleri için düzenlenen güzellik
yarışmasında birincilik ödülünü kazanabilecek olan bedenini
kaplayan dağınık bir bornoz giyerdi.
“Bütün ülke savaşta ve sen kahrolası kiranı bile
ödeyemiyorsun!” Yanında Pearl Harbor’un ninni gibi kalacağı
bir sesi vardı.
“Yarın,” diye yalan söylerdim ona.
“Yarın, g.tüne girsin!” diye yeniden bağırırdı.
Yaklaşık olarak altmış yaşlarındaydı, beş kez evlenmiş ve
beş kez de dul kalmıştı: şanslı orospu çocukları. Apartmana
nasıl sahip olduğuna gelince. Kocalarından biri bırakmıştı.
Merced’in dışında yağmurlu bir gecede, arabası rayların
üzerinden geçerken stop ettiğinde Tanrı ona bir iyilik
yapmıştı. Seyyar bir fırça satıcısıydı. Tren, arabasına
çarptıktan sonra, insanlar onun ve fırçalarının arasında hiçbir
fark bulamamıştı. İnsanların, tabutunun içine onun parçaları
olduğuna inanarak fırçalarının bir bölümünü de koyduklarını
ve onlarla birlikte gömüldüğünü düşünüyorum.
Uzun süre önceki kiramı ödediğim o günlerde kadın bana
oldukça dostça davranır ve dairesine kahve ve donut ikram
etmek için davet ederdi. Ölü kocaları üzerine konuşmayı
seviyordu, özellikle su tesisatçısı olanı hakkında. Onun sıcak
su radyatörlerini ne kadar iyi tamir ettiğini anlatmaktan
hoşlanıyordu. Onun hakkında konuşurken diğer dört kocası
daima arka planda kalırdı. Sanki evlilikleri bulanık bir
akvaryumda gerçekleşmiş gibiydi. Hatta tren çarpan kocası
bile üzerinde konuşmaya çok fazla layık değildi, ama sıcak su
radyatörlerini tamir eden kocası hakkında konuşmaya
doyamıyordu. Sanırım kadının sıcak su radyatörünü de çok
güzel tamir ediyordu.
Kadının sunduğu kahve her zaman çok hafif, donutlar da
hafif bayat olurdu çünkü onları birkaç blok ilerdeki California
Sokağı’nda bir fırından, bir önceki günün ucuzlamış malları
arasından alırdı.
Bazen onunla oturur kahve içerdim, çünkü yapacak başka
hiçbir şeyim olmazdı. İşler yeni aldığım bu dava dışında
olabileceği kadar yavaştı ve fakat bir araba kazasına karışıp
mahkeme dışında kapatılan hesaptan elde ettiğim bir miktar
param vardı. Böylece, birkaç ay önce ofisimi bırakmış
olmama rağmen kiramı hâlâ ödeyebiliyordum.
1941 Nisan’ında sekreterimin işten ayrılmasına izin
vermiştim. Bunu yapmaktan nefret ettim. Benimle çalıştığı
beş ay boyunca onu kovmaya çalışmıştım. Dost canlısıydı
ama onunla güç bela iyi bir ilişki kurmuştum. Ofiste birkaç
kez öpüşmüştük ama hepsi buydu.
Onu postalamak zorunda kaldıktan sonra bana
ayrılacağını söyledi.
Bir akşam onu aradım; bana telefondan bazı keskin sözler
fırlatmıştı: “. . . ve iyi öpüşemeyen biri olman dışında, sen
berbat bir dedektifsin. Başka bir iş denemelisin. Otellerde oda
hizmetçiliği senin için oldukça uygun olabilir.”
KLİK
İyi, peki...
Domuz gibi bir kıçı vardı zaten. Onu işe almamın tek
nedeni Çin Mahallesi’nin bu tarafındaki en düşük ücretle
çalışmasıydı.
Temmuz ayında ise arabamı sattım.
Neyse, işte şimdi de silahımın kurşunları yoktu, alacak
param da yoktu, kredim yoktu ve rehin bırakılabilecek hiçbir
şeyim yoktu. Açlık aniden Joe Louis* gibi mideme çalışmaya
başladığı sırada San Francisco’da, Leavenworth Sokağı’ndaki
ucuz apartman dairemde oturmuş bu olaylar üzerine
düşünüyordum. Mideme üç sıkı sağ yumruk ve buzdolabına
doğru yöneldim.
Bu büyük bir hataydı.
İçine baktım ve içindeki balta girmemiş orman bitkileri
kaçmayı deneyince hızla kapattım. İnsanların benim
durumumda nasıl yaşabileceklerini bilmiyordum. Apartman
dairem o kadar kirliydi ki geçenlerde yetmiş beş vatlık
ampüllerimi yirmi beş vatlık ampüllerle değiştirmiştim,
böylece onları görmüyordum. Bu lüks bir şeydi, ama yapmak
zorundaydım. Allahtan dairemde hiç pencere yoktu, yoksa
gerçekten başım belaya girebilirdi.
Apartmanım öylesine loştu ki bir apartmanın gölgesi gibi
görünüyordu. Hep böyle mi yaşamıştım, merak ediyordum?
Demek istediğim, bir annem olmalıydı, bana çok para
kazanmamı, kendime dikkat etmemi ve çoraplarımı
değiştirmemi söyleyen biri olmalıydı. Ben de söylediklerini
yapardım ama sanırım çocukken bir tür alıklığım vardı,
anlayamazdım. Bunun bir nedeni olmalı.
Orada, buzdolabının yanında dikiliyor, bundan sonra
aklıma sıkı bir fikir geldiğinde ne yapmam gerektiğini