Tarihi Yapılarda Hasar Teşhisi Prof. Dr. Görün Arun

87 Pages·2016·10.85 MB·Turkish

TMMOB ĠNġAAT MÜHENDĠSLER ODASI

GAZĠANTEP ġUBESĠ EĞĠTĠM SEMĠNERĠ
16 ġubat 2016

Tarihi Yığma Yapılarda Hasar TeĢhisi

Prof. Dr. Görün Arun
Hasan Kalyoncu Üniversitesi,
Güzel Sanatlar ve Mimarlık Fakültesi
Mimari Miras ve Koruma
Mimari Miras Yapıları
 Diğer mevcut yapılardan daha uzun ömürlüdür,
 Tasarım sırasında olmayan pek çok çevresel etkiler altındadır,
 Pek çok doğal ve insandan kaynaklanan etkilere karĢı
koymuĢtur.
Pek çok mimari ve kültürel olarak değerli , kullanılabilir
durumdaki yapı hasarlı ve kötü durumdadır.
TeĢhis
Yapısal müdahale gerektiren bir mimari mirasta
doğru müdahale yönteminin seçimi için;
 Hasar ve bozulmaların nedeni doğru olarak tanımlanmalı
 Hasarın aktif ya da stabilize olup olmadığı belirlenmeli
 Yapının performansı, dayanımda ya da kalıcılıkta (durabilite)
azalma yaratabilecek bozulmalar, dikkatlice değerlendirilmeli
Bunun için AraĢtırılan yapının
 teknolojik özellikleri ve
 davranıĢ özellikleri
iyi bilinmelidir.
Yığma Kagir Yapılar
Yığma yapılar
 taĢ, tuğla, kerpiç ya da beton blokların
üst üste sıralanması
 kerpiç hamuru ve betonun
Yığma kagir sistem, 20.yy ortalarına
kalıp içine dökülüp sıkıĢtırılması
kadar önemli bir yapı teknolojisidir.
ile oluĢturulur.
Yığma Kagir Yapılar
Y ığma kagir yapıları oluĢturan malzemeler
 dıĢ etkilere dayanıklı,
 sünekliği az
 gevrek
 basınca dayanımlı
 çekmeye karĢı çok zayıf
Yığma yapılar deprem sırasında oluĢan çekme gerilmelerini
 Malzemenin basınç dayanımı ve
 Bloklar arasındaki sürtünme
ile karĢılar.
Yığma Kagir Yapılar
Teknoloji
TaĢıyıcı elemanların oluĢturulmasında bu bloklar,
 kuru,
 metal kenetler yada
 harçlı
olarak düzenli yada düzensiz derz ile birleĢtirilir.
Yığma Kagir Yapılar
Teknoloji
Yığma kagir yapıların
Yanal yüklere dayanımı
blokların hareketi ile sağlanır.
Yığma Kagir Yapılar
Teknoloji
Metal kenetlerin kurĢun içine yerleĢtirilmesi ve
harcın ana malzemeden az dayanımlı yapılması,
birleĢimlerdeki hareketi engellememek içindir.
Yığma Kagir Yapılar
Duvar Teknolojisi
Yığma kagir yapı taĢıyıcı elemanlarından duvar ve ayağın
Yapısı,
Dolu duvar- tek cidarlı
BoĢluklu duvar
 DıĢ duvar yüzleri arası boĢ- iki cidarlı
 DıĢ duvar yüzleri arası moloz taĢ ve
harçla dolu (sandık duvar)- üç cidarlı
(λ) Narinliğine (yükseklik/kalınlık) bağlı duvar kalınlığı:
λ < 6 ise kalın
λ = 6 – 8 ise orta
λ > 8 ise ince
dıĢ yükler karĢısında davranıĢında önemlidir.
Yığma Kagir Yapılar
Duvar Teknolojisi
Kagir duvarların iki yüzü hatıllar ile bağlanır. Hatıllar;

düĢey yükler altında duvarın ĢiĢip açılmasını önler
duvar narinliğini azaltır (yükseklik/kalınlık)
çatlakların baĢka bölgelere ilerlemesini durdurur.