Table Of ContentSHANTARAM
GREGORY DAVİD ROBERTS
%if$î|lDEKİLER
-*i S»
Beşinci Kısım
723
BİRİNCİ
KISIM
-A-şk, kader ve yaptığımız seçimler hakkında
bildiklerimi öğrenmem çok uzun sürdü,
dünyanın pek çok yerini dolaşmam gerekti ama
hepsinin özünü bir anda, bir duvara zincirlenmiş
halde işkence görürken kavradım. Beynimde
yankılanan çığlıklar arasında, elim kolum bağlı
ve tamamen çaresizken aniden farkettim, hala
özgürdüm. Bana işkence eden adamlardan nefret
etmekte ya da onlan bağışlamakta özgürdüm.
Kulağa pek de önemli bir şey gibi gelmediğini
biliyorum. Ama zincirler vücudunuzu keserken
ve sahip olduğunuz tek şey bu seçim hakkıyken
özgürlük size dünyalar kadar büyük görünüyor.
Ve yaptığınız seçim, nefret etme ya da affetme
karan, hayatınızın hikayesi olabiliyor.
Bana gelince, benim hikayem uzun ve hayli
kalabalık. Ben eroin yüzünden ideallerini
kaybetmiş bir devrimci, işlediği suçlar yüzünden
güvenilirliğini kaybetmiş bir filozof ve yüksek
güvenlikli bir hapishanede ruhunu kaybetmiş bir
şairdim. İki gözetleme kulesinin arasından
geçerek ön duvan aşıp o hapishaneden
kaçtığımda, ülkemde en çok aranan adamlardan
biri oldum. Şans benimle birlikteydi ve dünyanın
diğer ucuna, ta Hindistan’a kadar beni takip etti.
Orada Bombay mafyasına katıldım. Kaçakçılık
ve kalpazanlık yaptım. Üç kıtada da
zincirlendim, dövüldüm, bıçaklandım ve açlığa
mahkum edildim. Savaşa gittim. Düşmanla
burun buruna geldim. Etrafımdaki diğer adamlar
ölürken ben hayatta kaldım. Onlar benden daha
iyi insanlardı. Birçoğu öyleydi. Hayadan
yanlışlarla sarsılmış ve başka birinin bir anlık
nefreti ya da sevgisi veya umursamazlığıyla yitip
gitmişti. Böyle çok fazla adamı ellerimle
gömdüm ve öykülerini kendi acılanma kattım.
Aslında hikayem onlarla ya da mafyayla
başlamıyor', Bombay’daki ilk günüme kadar
uzanıyor. Orada kader benimle bir oyun oynadı.
Şans da
Karla Saaranen’le tanışmamı sağlayacak kartları
elime verdi. Onun yeşil gözlerine baktığım ilk
anda, elimdeki karüarla hiç tereddüt etmeden
hemen oynamaya başladım. Yani bu hikaye de
birçok hikaye gibi başlıyor, bir kadın, bir şehir
ve bir parça şansla.
Bombay’da ilk dikkatimi çeken havanın değişik
kokuşuydu. Bu kokuyu, henüz Hindistan’ı hiç
görmemişken ve hakkında hiçbir şey bilmezken,
daha uçağı havaalanına bağlayan koridordan
geçerken aldım. Bombay’a adım attığım ilk
dakikada bu koku beni heyecanlandırmış, mutlu
etmişti. Hapishaneden kurtulmuştum, önümde
yeni bir dünya vardı. O anda bu kokuyu
tanımadım, tanıyamadım. Şimdi bunun nefrete
karşı umudun tatlı, terli kokusu ve sevgiye karşı
açgözlülüğün ekşi, boğucu kokusu olduğunu
biliyorum. Tanrıların, şeytanların,
imparatorlukların, çöküşün ve yeniden dirilişin
eşiğindeki uygarlıldann kokusu. Ada Şehir’de
nerede olursanız olun, denizin mavi kokusunu
ve makinelerin kanla karışık metal kokusunu
alabilirdiniz. Durgunluğun ve harekeün, altmış
milyon canlı nüfusunun yarıdan fazlasını
oluşturan sıçanların ve insanların boşa harcamşı-
mn kokusu. Kalp kırıklığının, yaşam
mücadelesinin ve bizi daha cesur lalan
başarısızlıklarla aşkların kokusu. On bin
restoranın, beş bin tapınağın, türbenin, kilisenin,
caminin ve parfümlerle, baharadarla, tütsülerle,
yeni kesilmiş çiçeklerle dolu pazarların kokusu.
Karla, bu kokunun dünyadaki güzel kokuların
en kötüsü olduğunu söylemişti ve her zamanki
gibi yine haklıydı. Ne zaman Bombay’a gelsem
her şeyden önce bu koku beni karşılar ve bana
eve döndüğümü söyler.
Dikkatimi çeken bir diğer şey ise sıcaktı. Uçağın
klimalı ortamından çıkıp havaalanındaki sıraya
gireli daha beş dakika bile olmadan kıyafetlerim
üzerime yapışmış, kalbim bu yeni iklimin
etkisiyle hızla atmaya başlamışa. Aldığım her
nefes öfkeyle kazanılan bir zafer gibiydi. Burada
terlemenin hiç sonunun gelmediğini, çünkü
gece-gündüz, hiç aralıksız devam eden sıcağın,
nemli bir sıcak olduğunu öğrendim. Bombay’ın
boğucu nemi, buradaki herkesi amfibik bir
hayvana dönüştürüyor ve solurken insanın
ağzına neredeyse su geliyor. Zamanla bununla
yaşamayı, hatta bundan hoşlan-mayı
öğreniyorsunuz. Eğer bunu öğrenemezseniz,
buradan gidiyorsunuz.
Bir de insanlar var tabii. Bengal’den, Tamil’den,
Puşkar’dan, Koçi’den ve Konarak’tan, savaşçı
bir kale olan Brahmin’den gelen Assamlar,
Urdular, Pencaplılar ve dokunulmaz Hindular,
Müslümanlar, Hıristiyanlar, Bu-distler, Parsiler,
Animistler, açık ve koyu tenler, yeşil,
kahverengi, siyah gözler, inanılmaz çeşitlilikte
farklı yüzüyle emsalsiz bir güzellik: Hindistan.
Bombay’daki milyonlar arasında göze çarpan bir
diğer şey de kaçakçıların en yakın arkadaşı
katırlar ve develer. Katırlar, sınır bölgelerinden
kaçakçılar için mal geçirir. Develer ise
kaçakçının sınırdan geçmesine farkında olmadan
yardımcı olan ve şüphe çekmeyen turisderdir.
Kaçakçılar, sah-le pasapordar ve kimlik belgeleri
kullanırken göze batmamak için, hava-.1
lanından ve sınır kontrollerinden sorunsuz
geçmelerini sağlayacak turistlerin arasına karışır.
O zamanlar bunları bilmiyordum tabii.
Kaçakçılık sanatım çok sonra, yıllar sonra
öğrendim. Hindistan’a yaptığım ilk
yolculuğumda sadece içgüdülerimle hareket
ediyordum ve sahip olup da kaçırdığım tek şey
ken-dimdi. Peşine düşülmüş, her an elimden
alınabilecek özgürlüğüm ve ben. Sahte bir Yeni
Zelanda pasaportum vardı. Orijinal fotoğrafın
yerine benimki yapıştırılmıştı. Pasaportu kendim
hazırlamışüm ve pek usta işi sayılmazdı. Sıradan
bir kontrolden sorunsuz geçeceğine emindim
ama eğer şüphe duyulur da birisi Yeni Zelanda
Büyiikelçiliği’yle irtibata geçmeye kalkarsa
sahte olduğu hemen anlaşılırdı. Aucland’dan
Hindistan’a yolculuk ederken uçaktaki yolcuları,
Yeni Zelandalı birilerini bulmak amacıyla
l>,özden geçirmiştim. Burayı ikinci kere ziyarete
gelen küçük bir öğrenci i’.ı ııbu çarpa gözüme.
Bana tavsiyelerde bulunmaları, tecrübelerini
anlatmaları için onları teşvik ederek
havaalanında kontrolden birlikte geçecek kadar
samimiyet kurmayı başardım. Hindi görevliler,
benim de bu rahat ve samimi grupla birlikte
yolculuk ettiğimi düşünüp pasaportuma şöyle bir
bakmakla yetindi.
Kaçışımın verdiği neşeyle dolup taşmış halde
havaalanının dışına çıktığımda vurucu ve yakıcı
güneş ışığıyla karşılaştım. Bir başka duvarı daha,
aşmış, bir başka sınırı daha geçmiştim.
Saklanacak bir gün ve bir gece daha vardı
önümde. Hapishaneden kaçalı neredeyse iki yıl
olmuştu. Ama bir kaçak olarak yaşamak demek,
her yeni gün ve gece kaçmaya devam etmek
demekti. Hiçbir zaman tamamen özgür
olamamanın yanında her ‘ye-ni’nin getirdiği bir
umut ve korku dolu bir heyecan da vardı. Yeni
bir pasaport, yeni bir ülke ve genç yüzüme, gri
gözlerimin altına heyecanın yerleştirdiği yeni
çizgiler. Bombay’ın koyu mavi göğünün alünda,
sokakta durdum. Kalbim Malabar’daki bahçelere
yağan muson yağmuru gibi temiz ve her şeye
açtı.
“Bayım! Bayım!” Biri arkamdan sesleniyordu.
Bir el koluma yapışü. Durdum. Biraz da
korkudan bütün kaslarım gerilmişti. Panik
yapma. Kapma. Kafamı çevirdim.
Karşımda, elinde bir gitarla kahverengi ve kirli
üniformalı, küçük bir adam duruyordu. Adam
küçükten de öte neredeyse bir cüceydi. İrice bir
kafası ve Down sendromlularınkine benzeyen
masum bir suratı vardı. Gitarı bana uzattı.
“Müziğiniz bavım. Müziğinizi kaybettiniz, öyle
değil mi?”
Bu benim gitarımdı. Onu bagaj teslim
bölümünde unutmuş olmalıydım. Küçük adamın
gitarın benim olduğunu nereden bildiğini
anlamadım. Büyük bir rahatlama ve şaşkınlıkla
gülümsediğimde, adam da bana gülümsedi. Hani
şu korktuğumuz ve ‘aptalca’ dediğimiz türden
içten bir gülümsemeyle. Gitarı bana uzatırken
ellerinin suda yaşayan bir kuş gibi perdeli
olduğunu gördüm. Cebimden birkaç banknot
çıkardım ve adama uzattım. Kısa ve kalın
bacaklarıyla aceleyle geri çekildi.
“Para istemem. Biz yardım için buradayız
bayım. Hindistan’a hoşgel-diniz,” diyerek hızla
insan kalabalığının arasına karıştı.
Şehre gitmek için, eskiden Hindistan ordusunda
hizmet veren bir şoförün kullandığı Savaş
Gazileri Otobüs Servisi’nden bir bilet alcüm. Sırt
çantamın ve bavulumun kaldırılıp otobüsün
tepesine yığılmış bagajların üzerine umursamaz
bir şekilde fırlatılışını izledim. Otobüsün en
arkasındaki bitişik koltuklardan birine oturdum.
Çok geçmeden iki uzun saçlı turist yanıma geldi.
İçerisi büyük bir hızla, çoğunluğu genç olan ve
mümkün mertebe ucuza seyahat etmek isteyen
Hintliler ve turistlerle doldu.
