Table Of Content27505
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ
ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ Αρ. Φύλλου 1974
13 Αυγούστου 2013
ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ βάσεως με αριθμό 490/2012 κατ’ενάσκηση συμβατικού
δικαιώματος προαίρεσης για την προμήθεια Αερίου Λει−
Αριθμ. απόφ. 342/2013 τουργίας κατά την περίοδο 1η Ιανουαρίου 2013 08:00πμ
Έγκριση Μελέτης Αντιστάθμισης Αερίου Λειτουργίας έως 1η Απριλίου 2013 08:00 π.μ.».
του Εθνικού Συστήματος Μεταφοράς Φυσικού Αε− 11. Το υπ’ αριθμ. 60429/27.03.2013 (ΡΑΕ Ι−170035/
ρίου (ΕΣΜΦΑ) για το Έτος 2014. 28.03.2013) έγγραφο του ΔΕΣΦΑ με θέμα «Υποβολή της
Σύμβασης 569/2013 κατ’ εφαρμογήν της παρ.07 του Άρ−
Η ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΗ ΑΡΧΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
θρου 63Γ του Νόμου 4001/2011».
(Τακτική συνεδρίαση την 18η Ιουλίου 2013)
12. Το υπ’ αριθμ. 60439/28.03.2013 (ΡΑΕ Ι−170056/
Λαμβάνοντας υπόψη: 29.03.2013) έγγραφο του ΔΕΣΦΑ με θέμα «Προμήθεια
1. Τις διατάξεις του Ν. 2773/1999 (ΦΕΚ Α΄ 286) και ιδίως Ποσοτήτων Φυσικού Αερίου για την Αντιστάθμιση του
το εδάφιο (δ) παρ.1 του άρθρου 5. Αερίου Λειτουργίας στο Εθνικό Σύστημα Μεταφο−
2. Τις διατάξεις του Ν. 2690/1999 (ΦΕΚ Α΄ 45/09.03.1999). ράς Φυσικού Αερίου κατά το χρονικό διάστημα από
3. Τις διατάξεις του Ν. 3428/2005 (ΦΕΚ Α΄ 313), όπως 01.04.2013 08:00 έως 01.05.2013 08:00».
ισχύει. 13. Το υπ’ αριθμ. 62085/31.05.2013 (ΡΑΕ Ι−172055/31.05.2013)
4. Τις διατάξεις του Ν. 4001/2011 (ΦΕΚ Α΄ 179) «Για έγγραφο του ΔΕΣΦΑ με θέμα «Υποβολή προς έγκριση
τη λειτουργία Ενεργειακών Αγορών Ηλεκτρισμού και της Μελέτης Αντιστάθμισης Αερίου Λειτουργίας Έτους
Φυσικού Αερίου, για Έρευνα, Παραγωγή και δίκτυα με− 2014».
ταφοράς Υδρογονανθράκων και άλλες ρυθμίσεις» και Σκέφτηκε ως εξής:
ιδίως το άρθρο 68 αυτού. Α. Σχετικές διατάξεις
5. Τις διατάξεις της υπ’ αριθμ. Δ1/Α/5346/22.03.2010 από− 1) Στις διατάξεις της παραγράφου 2γ, του άρθρου 68,
φασης του Υφυπουργού Περιβάλλοντος Ενέργειας και του Ν. 4001/2011, ορίζεται μεταξύ άλλων ότι ο ∆ΕΣΦΑ
Κλιματικής Αλλαγής με θέμα «Κώδικας Διαχείρισης του Α.Ε. (∆ιαχειριστής) «…έχει την ευθύνη για την εξισορ−
Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου» (ΦΕΚ Β΄379/2010) ρόπηση του φορτίου και την αντιστάθμιση φυσικών
(εφεξής «Κώδικας»), όπως τροποποιήθηκε με την υπ’ απωλειών και ιδιοκατανάλωσης του ΕΣΦΑ, κατά τα ορι−
αριθμ. 1096/2011 απόφαση της ΡΑΕ (ΦΕΚ Β΄ 2227/2011), ζόµενα στον Κώδικα ∆ιαχείρισης αυτού. Για το σκοπό
και ιδίως τα άρθρα 45, 46, 57, 58, 59 και 60 αυτής. αυτόν μπορεί να συνάπτει, κατόπιν διαγωνισμού, µε
6. Την υπ’ αριθμ. 1295/12.10.2011 απόφαση της ΡΑΕ διαφανείς διαδικασίες, που δεν εισάγουν διακρίσεις
για την έγκριση της Μελέτης Αντιστάθμισης Αερίου και βασίζονται στους κανόνες της αγοράς, συμβάσεις
Λειτουργίας του ΕΣΜΦΑ για το Έτος 2012 (ΦΕΚ Β’ µε Προμηθευτές για την προµήθεια και παράδοση Φυ−
2511/7.11.2011). σικού Αερίου. Τις συµβάσεις αυτές συνοµολογεί μετά
7. Την υπ’ αριθμ. 1601/28.12.2011 απόφαση της ΡΑΕ για την έγκριση του ετήσιου προγράµµατος εξισορρόπησης
την έγκριση τροποποίησης της Μελέτης Αντιστάθμισης φορτίου και αντιστάθμισης φυσικών απωλειών και ιδιο−
Αερίου Λειτουργίας του ΕΣΜΦΑ για το Έτος 2012 (ΦΕΚ κατανάλωσης από τη ΡΑΕ και επιβάλλει στους Χρήστες
Β΄ 3253/30.12.2011). χρεώσεις για την κάλυψη των σχετικών δαπανών του,
8. Την υπ’ αριθμ. 744/06.09.2012 απόφαση της ΡΑΕ όπως προβλέπεται στον Κώδικα Διαχείρισης αυτού…».
για την έγκριση της Μελέτης Αντιστάθμισης Αερίου 2) Περαιτέρω, σύµφωνα µε τις διατάξεις των παρα−
Λειτουργίας του ΕΣΜΦΑ για το Έτος 2013 (ΦΕΚ Β΄ γράφων 1, 4 και 5 του Άρθρου 46 του Κώδικα (σχετικό
2550/19.09.2012). υπ’ αριθμ. 5) «Έως την 1η Ιουνίου κάθε Έτους, ο Δια−
9. Το υπ’ αριθμ. 57886/31.12.2012 (ΡΑΕ Ι−166799/31.12.2012) χειριστής υποβάλλει στη ΡΑΕ Μελέτη Αντιστάθμισης
έγγραφο του ΔΕΣΦΑ με θέμα «Τροποποίηση της Με− Αερίου Λειτουργίας για το επόμενο Έτος, η οποία, όπως
λέτης Αντιστάθμισης Αερίου Λειτουργίας Έτους 2013». και κάθε τροποποίησή της, εγκρίνεται από τη ΡΑΕ και
10. Το υπ’ αριθμ. 59868/07.03.2013 (ΡΑΕ Ι−169307/ δημοσιεύεται µε ευθύνη του Διαχειριστή». Σχετικά µε
08.03.2013) έγγραφο του ΔΕΣΦΑ με θέμα «Ενημέρωση το περιεχόμενο της Μελέτης Αντιστάθμισης Αερίου
της Ρ.Α.Ε. για την παράταση της διάρκειας της συμ− Λειτουργίας, αυτό θα πρέπει να περιλαμβάνει:
27506 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ)
i. Μεθοδολογία υπολογισμού του Αερίου Λειτουργί− (κτιριακές εγκαταστάσεις, μετρητικούς/ρυθμιστικούς
ας στο Σύστημα Μεταφοράς και ιδίως των Φυσικών σταθμούς και χαλύβδινο δίκτυο του ΕΣΜΦΑ).
Απωλειών. 7) Αντίστοιχα, σε ότι αφορά τις Φυσικές Απώλειες του
ii. Πρόβλεψη σχετικά µε τις αναγκαίες Ποσότητες Φυ− ΕΣΜΦΑ που εκτιμώνται σε περίπου 0.19 εκ. κ.μ. φυσικού
σικού Αερίου που θα απαιτηθούν το επόμενο Έτος για αερίου, 0.13 εκ. κ.μ. αφορούν στις Φυσικές Απώλειες από
την αντιστάθμιση Αερίου Λειτουργίας. τη λειτουργία του Συμπιεστή (ήτοι περίπου 69.2% των
iii. Προσδιορισμό των απαιτούμενων χαρακτηριστικών Φυσικών Απωλειών του ΕΣΜΦΑ) και 0.06 εκ. κ.μ. αφορούν
της Σύμβασης ή του συνδυασμού Συμβάσεων Αντιστάθ− στις Φυσικές Απώλειες από τη λειτουργία του λοιπού
μισης Αερίου Λειτουργίας που απαιτείται να συνάψει εξοπλισμού του ΕΣΜΦΑ Συμπιεστή (ήτοι περίπου 30.8%
ο Διαχειριστής. των Φυσικών Απωλειών του ΕΣΜΦΑ).
Σχετικά µε την εκπόνηση της Μελέτης Αντιστάθμισης 8) Η προτεινόμενη Μελέτη Αντιστάθμισης Αερίου Λει−
Αερίου Λειτουργίας, «ο Διαχειριστής λαμβάνει υπόψη τουργίας του ΕΣΜΦΑ περιλαμβάνει:
του ιδίως τις διεθνείς πρακτικές και μεθοδολογίες i) Μεθοδολογία υπολογισμού του Αερίου Λειτουργίας
προσδιορισμού απωλειών σε Συστήματα Φυσικού Αε− στο Σύστημα Μεταφοράς, όπου α) για τον υπολογισμό
ρίου, τους συντελεστές απωλειών ανά τύπο εξοπλισμού, της Ιδιοκατανάλωσης Φυσικού Αερίου λαμβάνονται υπό−
τις καταναλώσεις Φυσικού Αερίου ανά τύπο εξοπλισμού ψη ιστορικά στοιχεία λειτουργίας του ΕΣΜΦΑ καθώς και
που χρησιμοποιείται για τη λειτουργία του ΕΣΜΦΑ και οι λειτουργικές διαδικασίες και διαδικασίες συντήρησης
τα προγράμματα Συντήρησης του ΕΣΜΦΑ». του ΕΣΜΦΑ και β) για τον υπολογισμό των Φυσικών
3) Σύμφωνα µε τις διατάξεις της παραγράφου 1 του Απωλειών λαμβάνεται υπόψη διεθνής μέθοδος προσδι−
Άρθρου 45 του Κώδικα (σχετικό υπ’ αριθμ. 5) «Ως Αέριο ορισμού των απωλειών σε Συστήματα Φυσικού Αερίου,
Λειτουργίας κατά τη διάρκεια μιας χρονικής περιόδου η οποία βασίζεται σε συντελεστές έκλυσης ανά τύπο
ορίζεται η Ποσότητα Φυσικού Αερίου που υπολογίζε− εξοπλισμού και συντελεστές χρήσης του εξοπλισμού,
ται ως το άθροισμα α) της Ποσότητας Φυσικού Αερίου σε συνδυασμό με τα κατασκευαστικά δεδομένα του
που καταναλώθηκε κατά τη λειτουργία του ΕΣΜΦΑ στη επιμέρους εξοπλισμού.
διάρκεια της συγκεκριμένης χρονικής περιόδου (Ιδιο− ii) Πρόβλεψη σχετικά µε τις αναγκαίες Ποσότητες Φυ−
κατανάλωση Φυσικού Αερίου), και β) της Ποσότητας σικού Αερίου που θα απαιτηθούν το Έτος 2014 για την
Φυσικού Αερίου που με φυσικό τρόπο χάθηκε κατά τη αντιστάθμιση Αερίου Λειτουργίας, ιδίως την ιδιοκατανά−
λειτουργία του ΕΣΜΦΑ στη διάρκεια της συγκεκριμέ− λωση του ΕΜΣΦΑ και τις Φυσικές Απώλειες. Επισημαίνε−
νης χρονικής περιόδου, ιδίως λόγω διαρροής από με− ται ότι η πρόβλεψη για την Ημερήσια Ποσότητα Αερίου
τρητικές διατάξεις και διατάξεις ρύθμισης της πίεσης Λειτουργίας που θα απαιτηθεί για το Έτος 2014, θα
(Φυσικές Απώλειες Φυσικού Αερίου)». κυμαίνεται μεταξύ 50 MWh/ημέρα και 5000 MWh/ημέρα.
4) Σχετικά µε την εξεύρεση των απαραίτητων ποσο− iii) Προσδιορισμό των απαιτούμενων χαρακτηριστικών
τήτων αερίου για την αντιστάθμιση φυσικών απωλειών της Σύμβασης που απαιτείται να συνάψει ο Διαχειριστής
και ιδιοκατανάλωσης του ΕΣΦΑ, ο Διαχειριστής μπορεί για τη προμήθεια φυσικού αερίου. Συγκεκριμένα προ−
(α) να συνάπτει συµβάσεις προµήθειας φυσικού αερίου τείνεται η διενέργεια διεθνούς διαγωνισμού με σκοπό
σύμφωνα µε τη διαδικασία της παραγράφου 2γ του την κάλυψη των αναγκών σε Αέριο Λειτουργίας το Έτος
άρθρου 68 του Ν. 4001/2011 ή (β) να συνάπτει συµβάσεις 2014, σύμφωνα με την διάταξη της παραγράφου 2γ του
προµήθειας ΥΦΑ µε τη ∆ΕΠΑ Α.Ε. χωρίς διαγωνισµό Άρθρου 68 του Ν. 4001/2011.
και να χρησιµοποιεί τις ποσότητες αυτές κατά προτε− 9) Η ΡΑΕ κρίνει εύλογη την προβλεπόμενη εκτίμη−
ραιότητα, σε σχέση µε ποσότητες φυσικού αερίου τις ση για την απαιτούμενη ποσότητα φυσικού αερίου για
οποίες έχει στη διάθεσή του µέσω άλλων συμβάσεων την αντιστάθμιση Αερίου Λειτουργίας για το Έτος 2014
προμήθειας, σύμφωνα µε τις διατάξεις του άρθρου 91 επειδή:
παρ. 1 του Ν. 4001/2011. i) Η εκτιμώμενη ποσότητα για Ιδιοκατανάλωση Φυσι−
Β. Εκτίμηση απαιτούμενων ποσοτήτων Αερίου Λει− κού Αερίου στις κτιριακές εγκαταστάσεις, τους μετρη−
τουργίας τικούς/ρυθμιστικούς σταθμούς και το χαλύβδινο δίκτυο
5) Ο Διαχειριστής, με το σχετικό υπ’ αριθμ. 13, υπέβαλε του ΕΣΜΦΑ έχει υπολογιστεί με βάση τις προγραμ−
στη ΡΑΕ Μελέτη Αντιστάθμισης Αερίου Λειτουργίας για ματισμένες εργασίες εξαέρωσης για το Έτος 2014 και
το Έτος 2014. Σύμφωνα με τις προβλέψεις του Διαχει− ιστορικά στοιχεία για την κατανάλωση φυσικού αερίου
ριστή οι αναγκαίες Ποσότητες Φυσικού Αερίου που θα ανά τύπο εξοπλισμού.
απαιτηθούν το Έτος 2014 για την αντιστάθμιση Αερίου ii) Οι προβλέψεις για την Ιδιοκατανάλωση Φυσικού
Λειτουργίας, ανέρχονται σε 11.39 εκ. κ.μ. φυσικού αερίου Αερίου περιλαμβάνουν και τις προβλέψεις για την κα−
(ήτοι 0.29% της προβλεπόμενης ετήσιας ζήτησης φυσι− τανάλωση φυσικού αερίου για τη λειτουργία του συ−
κού αερίου), εκ των οποίων 11.20 εκ. κ.μ. φυσικού αερίου μπιεστή Νέας Μεσημβρίας, ο οποίος προβλέπεται να
αφορούν στην Ιδιοκατανάλωση του ΕΣΜΦΑ και 0.19 εκ. λειτουργήσει για διάστημα 220 ημερών σε συντελεστές
κ.μ. φυσικού αερίου στις Φυσικές Απώλειες του ΕΣΜΦΑ. φορτίου από 60% έως 100% και να απορροφήσει 94%
6) Με βάση την εισήγηση του Διαχειριστή από την της εκτιμώμενης ποσότητας φυσικού αερίου για ιδιο−
ποσότητα των 11.20 εκ. κ.μ. φυσικού αερίου που θα απαι− κατανάλωση στο ΕΣΜΦΑ, για το Έτος 2014.
τηθούν για την ιδιοκατανάλωση στις εγκαταστάσεις iii) Οι προβλέψεις για τις Φυσικές Απώλειες του εξο−
του ΕΣΜΦΑ, 10.54 εκ. κ.μ. φυσικού αερίου (ήτοι 94% της πλισμού στο ΕΣΜΦΑ λαμβάνουν υπόψη το πλήθος και
Ιδιοκατανάλωσης) θα χρησιμοποιηθούν για τη λειτουρ− τα κατασκευαστικά χαρακτηριστικά των βασικών εγκα−
γία του συμπιεστή Νέας Μεσημβρίας και 0.66 εκ. εκ.μ. ταστάσεων του ΕΣΜΦΑ καθώς και διεθνώς αναγνωρι−
φυσικού αερίου (ήτοι 6% της Ιδιοκατανάλωσης) για την σμένους συντελεστές έκχυσης ανά βασική εγκατάσταση
ιδιοκατανάλωση στις λοιπές εγκαταστάσεις του ΕΣΜΦΑ του συστήματος, λαμβάνοντας υπόψη την ομοιομορφία
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ) 27507
του εξοπλισμού και τις αντίστοιχες λειτουργικές της θηκε κατά τη λειτουργία του ΕΣΜΦΑ στη διάρκεια της
διεργασίες. συγκεκριμένης χρονικής περιόδου, ιδίως λόγω διαρροής
Γ. Σύμβαση προμήθειας Αερίου Λειτουργίας από μετρητικές διατάξεις και διατάξεις ρύθμισης της
10) Ο Διαχειριστής, με το σχετικό υπ’ αριθμ. 13 προτεί− πίεσης (Φυσικές Απώλειες Φυσικού Αερίου)».
νει τη διενέργεια διαγωνισμού που προβλέπεται στην Σε πλήρη αντιστοιχία με το Άρθρο 46, παρ. 4 του
παράγραφο 2γ του άρθρου 68 του Ν. 4001/2011 με σκο− Κώδικα Διαχείρισης του ΕΣΦΑ, η παρούσα μελέτη πε−
πό τη σύναψη σύμβασης για την κάλυψη των αναγκών ριλαμβάνει:
αντιστάθμισης Φυσικών Απωλειών και Ιδιοκατανάλωσης α) Τη μεθοδολογία υπολογισμού του Αερίου Λειτουρ−
του ΕΣΜΦΑ για το Έτος 2014. Στην εν λόγω σύμβαση γίας στο Σύστημα Μεταφοράς και ιδίως των Φυσικών
προτείνεται να περιγράφεται και η διαδικασία έγκαιρης Απωλειών
γνωστοποίησης από το Διαχειριστή στον αντισυμβαλλό− β) Πρόβλεψη σχετικά με τις αναγκαίες Ποσότητες ΦΑ
μενό του στη Σύμβαση Αντιστάθμισης Αερίου Λειτουρ− που θα απαιτηθούν κατά το Έτος 2014 για την αντιστάθ−
γίας (Προμηθευτής Αερίου Λειτουργίας) των εκτιμήσε− μιση Αερίου Λειτουργίας
ων του Διαχειριστή σχετικά με την Ποσότητα Αερίου γ) Προσδιορισμό των απαιτούμενων χαρακτηριστικών
Λειτουργίας σε Μηνιαία και Ημερήσια Βάση. Σύμφωνα της Σύμβασης ή του συνδυασμού Συμβάσεων Αντιστάθ−
με την εισήγηση του Διαχειριστή η έγχυση των απα− μισης Αερίου Λειτουργίας που απαιτείται να συνάψει
ραίτητων για την αντιστάθμιση του Αερίου Λειτουργίας ο Διαχειριστής, προκειμένου για την αντιστάθμιση του
ποσοτήτων θα πραγματοποιείται από τον Προμηθευτή Αερίου Λειτουργίας του ΕΣΜΦΑ κατά το Έτος 2014.
Αερίου Λειτουργίας, στα σημεία Εισόδου του ΕΣΜΦΑ Για την εκπόνηση της Μελέτης Αντιστάθμισης Αερίου
που θα επιλέγει ο ίδιος ο Προμηθευτής. Λειτουργίας ο Διαχειριστής έλαβε υπόψη τις διεθνείς
11) Η ΡΑΕ θεωρεί εύλογη τη διενέργεια διεθνούς δι− πρακτικές και μεθοδολογίες προσδιορισμού απωλειών
αγωνισμού που προβλέπεται στην παράγραφο 2γ του σε συστήματα ΦΑ, τους συντελεστές απωλειών ανά
άρθρου 68 του Ν. 4001/2011 με σκοπό τη σύναψη σύμ− τύπο εξοπλισμού, τις καταναλώσεις ΦΑ ανά τύπο εξο−
βασης για την κάλυψη των αναγκών σε Αέριο Λειτουρ− πλισμού που χρησιμοποιείται για τη λειτουργία του
γίας για το Έτος 2014. Η διαδικασία του διαγωνισμού ΕΣΜΦΑ καθώς και τις λειτουργικές διαδικασίες αλλά
αναμένεται να οδηγήσει σε βελτιστοποίηση των συν− και τις διαδικασίες συντήρησης του ΕΣΜΦΑ.
θηκών προμήθειας αερίου για αντιστάθμιση Αερίου Λει− Α. ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΑΕΡΙΟΥ ΛΕΙ−
τουργίας μέσω μηχανισμών αγοράς και, ενδεχομένως ΤΟΥΡΓΙΑΣ ΣΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ
στην ενεργοποίηση νέων παικτών στην αγορά φυσικού Α.1. Ιδιοκατανάλωση Φυσικού Αερίου
αερίου. Ως προς τα χαρακτηριστικά της απαιτούμενης Α.1.1 Αέριο Αποσυμπίεσης
σύμβασης, η ΡΑΕ κρίνει εύλογη την εισήγηση του Δια− Αφορά στην ποσότητα φυσικού αερίου η οποία εκλύ−
χειριστή περί έγχυσης ποσοτήτων Αερίου Λειτουργίας εται στην ατμόσφαιρα ελεγχόμενα κατά την εκτέλεση
στο ΕΣΜΦΑ από τον Προμηθευτή Αερίου Λειτουργίας σε εργασιών λειτουργίας και συντήρησης του Συστήματος
σημεία Εισόδου του ΕΣΜΦΑ που θα επιλέγει ο ίδιος ο Μεταφοράς όπως:
Προμηθευτής, καθώς με τον τρόπο αυτό δεν απαιτείται • Τακτικοί έλεγχοι λειτουργίας βαλβιδοστασίων υψη−
πρόσθετη δέσμευση δυναμικότητας στο ΕΣΦΑ από τον λής πίεσης (function tests)
Διαχειριστή. • Καθαρισμοί αγωγών (pigging)
Κατόπιν των ανωτέρω και σύμφωνα με αυτά, απο− • Εκτονώσεις για την εκτέλεση εργασιών συντήρησης
φασίζει: ή αντικατάστασης εξοπλισμού υπέργειων εγκαταστά−
Εγκρίνει τη Μελέτη Αντιστάθμισης Αερίου Λειτουρ− σεων
γίας για το Έτος 2014, σύμφωνα με την ακόλουθη εισή− • Εκτονώσεις τμημάτων αγωγού για επεκτάσεις/συν−
γηση του ΔΕΣΦΑ Α.Ε.: δέσεις δικτύων ή για λόγους έκτακτης ανάγκης
Στις περιπτώσεις αυτές ο όγκος του αερίου λειτουρ−
-
γίας V σε συνθήκες αναφοράς, υπολογίζεται με βάση
gas
ΜΕΛΕΤΗ ΑΝΤΙΣΤΑΘΜΙΣΗΣ τον γεωμετρικό όγκο, V , του τμήματος που αποσυ−
geom
ΑΕΡΙΟΥ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΥ Ε.Σ.Μ.Φ.Α μπιέζεται, την πίεση λειτουργίας P , τη θερμοκρασία
gas
ΕΤΟΥΣ 2014 λειτουργίας Τ , και τον συντελεστή συμπιεστότητας,
gas
Ζ , του αερίου ως εξής:
Διαχειριστής Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου gas
(ΔΕΣΦΑ) ΑΕ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Η παρούσα Μελέτη Αντιστάθμισης Αερίου Λειτουργίας
του ΕΣΜΦΑ εκπονείται στο πλαίσιο εφαρμογής του
Άρθρου 46 του Κώδικα Διαχείρισης του ΕΣΦΑ. Ο συντελεστής συμπιεστότητας, Ζ , του αερίου σε
gas
Σύμφωνα με τα οριζόμενα στον Κώδικα Διαχείρισης συνθήκες P και Τ , καθώς και ο συντελεστής συ−
gas gas
του ΕΣΦΑ (Άρθρο 45 παρ. 1): μπιεστότητας του αερίου σε συνθήκες αναφοράς, Z ,
ref
«Ως Αέριο Λειτουργίας κατά τη διάρκεια μιας χρο− υπολογίζονται από τη σύσταση του αερίου. Οι τιμές
νικής περιόδου ορίζεται η Ποσότητα Φυσικού Αερίου των συντελεστών συμπιεστότητας λαμβάνονται από το
που υπολογίζεται ως το άθροισμα α) της Ποσότητας υπολογιστικό σύστημα του πλησιέστερου στο σημείο
Φυσικού Αερίου που καταναλώθηκε κατά τη λειτουργία εκτόνωσης χρωματογράφου ενός σημείου εισόδου ή
του ΕΣΜΦΑ στη διάρκεια της συγκεκριμένης χρονικής εξόδου του ΕΣΜΦΑ, που αναλύει αέριο παρόμοιας σύ−
περιόδου (Ιδιοκατανάλωση Φυσικού Αερίου), και β) της στασης με το αέριο που εκτονώνεται. Στην περίπτωση
Ποσότητας Φυσικού Αερίου που με φυσικό τρόπο χά− όπου πραγματοποιηθεί μερική αποσυμπίεση τμήματος
27508 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ)
αγωγού, ο όρος P της παραπάνω εξίσωσης αντικα− Έτσι, οι απώλειες φυσικού αερίου σε μία εγκατάσταση
gas
θίσταται από τον όρο ΔP , όπου ΔP = P αρχική του ΕΣΜΦΑ υπολογίζονται με βάση την εξίσωση:
gas gas gas
− P τελική.
gas
Η ποσότητα του αερίου που εκλύεται στην ατμόσφαι−
ρα κατά τη διάρκεια ενός Μήνα (Μ) υπολογίζεται από
Όπου:
το Διαχειριστή εντός των πρώτων πέντε Ημερών του
K: το πλήθος τεμαχίων της κατηγορίας εξοπλισμού i
αμέσως επόμενου Μήνα (Μ+1) με βάση τις αναφορές
ΣΕ: ο Συντελεστής Έκλυσης της κατηγορίας εξοπλι−
εργασιών που έλαβαν χώρα κατά το Μήνα αυτόν (Μ) και
σμού i
αποτυπώνεται διακριτά στη Μηνιαία Αναφορά Αερίου
ΣΧ: ο Συντελεστής Χρήσης της κατηγορίας εξοπλι−
Λειτουργίας που εκδίδεται από τις αρμόδιες οργανωτι− σμού i
κές μονάδες του Διαχειριστή και αφορά στον εν λόγω n το πλήθος κατηγοριών εξοπλισμού ανά βασική εγκα−
Μήνα (Μ). τάσταση όπως παρουσιάζονται στην συνέχεια.
Λαμβάνεται μέριμνα ώστε η ποσότητα αερίου που Ο Συντελεστής Έκλυσης ορίζεται ως η ποσότητα αε−
διαφεύγει στην ατμόσφαιρα κατά την εκτέλεση των ρίου που εκλύεται από κάποιο εξοπλισμό (π.χ. βάνα) για
παραπάνω εργασιών να είναι η ελάχιστη δυνατή. κάθε περιστατικό έκλυσης αερίου (π.χ. αλλαγή θέσης).
Υπάρχουν περιπτώσεις όπου η έκλυση μπορεί να υπολο−
Α.1.2 Κατανάλωση Φυσικού Αερίου για την λειτουργία
γιστεί (π.χ. αλλαγή θέσης πνευματικά κινούμενης βάνας),
του εξοπλισμού
αλλά και περιπτώσεις όπου η έκλυση μπορεί μόνο να
Αφορά στην ποσότητα φυσικού αερίου που κατανα−
εκτιμηθεί διότι είναι αδύνατος ο υπολογισμός της (π.χ.
λώνεται για την λειτουργία του εξοπλισμού του Εθνικού
τυχαία διαφυγή αερίου από λυόμενη σύνδεση).
Συστήματος Μεταφοράς, συμπεριλαμβανομένων και των
Οι Συντελεστές Έκλυσης εξαρτώνται από το είδος
εγκαταστάσεων της εταιρείας όπως: του εξοπλισμού, τις αρχές λειτουργίας, την πίεση λει−
• Συστήματα θέρμανσης αερίου & χώρων Μετρητικών/ τουργίας, το επίπεδο συντήρησης και την ηλικία των
Ρυθμιστικών Σταθμών και κτιρίων εγκαταστάσεων.
• Συστήματα ψύξης χώρων κτιρίων Ο Συντελεστής Χρήσης προσδιορίζει τη συχνότητα
• Κινητήρες με την οποία λαμβάνουν χώρα τα περιστατικά έκλυσης
Η ποσότητα του αερίου που καταναλώνεται στις αερίου. Οι Συντελεστές Χρήσης εξαρτώνται από το εί−
δος του εξοπλισμού, τη φιλοσοφία λειτουργίας και τις
παραπάνω αναφερόμενες περιπτώσεις μετράται από
λειτουργικές παραμέτρους του συστήματος. Σε πολλές
ανεξάρτητες μετρητικές διατάξεις Φυσικού Αερίου που
περιπτώσεις εκτιμώνται στατιστικά με βάση τα έως
είναι εγκατεστημένες στην είσοδο κάθε εγκατάστασης
σήμερα δεδομένα στο σύνολο ή σε ένα τυχαίο δείγμα
απόληψης Φ.Α. και αποτυπώνεται στη Μηνιαία Αναφορά
των εγκαταστάσεων αερίου.
Αερίου Λειτουργίας που εκδίδουν οι αρμόδιες οργα−
Α.2.2 Για τον υπολογισμό των φυσικών απωλειών του
νωτικές μονάδες του ΔΕΣΦΑ εντός των πρώτων πέντε
ΕΣΜΦΑ ομαδοποιήθηκαν οι βασικές εγκαταστάσεις του
Ημερών του Μήνα που έπεται αυτού στον οποίον αφορά συστήματος, λαμβάνοντας υπόψη την ομοιομορφία του
η ανωτέρω Αναφορά. εξοπλισμού τους και τις αντίστοιχες λειτουργικές δι−
Α.2. Φυσικές Απώλειες εργασίες τους.
Α.2.1 Αφορά στην ποσότητα φυσικού αερίου η οποία Ακολούθως, κάθε ομάδα εγκαταστάσεων αναλύθηκε
εκλύεται στην ατμόσφαιρα από τυχαίες διαφυγές στον περαιτέρω σε επιμέρους υπο−ομάδες εξοπλισμού από
εξοπλισμό ή αποσυμπιέσεις που οφείλονται στην αρχή τις οποίες εκλύεται ή δύναται να εκλυθεί φυσικό αέριο
προς την ατμόσφαιρα και πραγματοποιήθηκε εκτίμηση
λειτουργίας του εξοπλισμού (ασφαλιστικές βαλβίδες).
της ποσότητας έκλυσης φυσικού αερίου ανά υπό−ομάδα
Η εκτίμηση των φυσικών απωλειών παρουσιάζει γενικά
εξοπλισμού. Για την εκτίμηση ελήφθησαν υπόψη τα κα−
δυσκολίες, διότι αφορούν στο σύνολο των εγκαταστά−
τασκευαστικά δεδομένα του εξοπλισμού, πειραματικές
σεων και αγωγών του Εθνικού Συστήματος Μεταφοράς
μετρήσεις, στατιστικά δεδομένα από τη λειτουργία του
Φυσικού Αερίου, το οποίο διαθέτει πληθώρα δυνητι−
συστήματος του ΔΕΣΦΑ και στατιστικά δεδομένα από
κών σημείων διαρροής Φυσικού Αερίου (π.χ. σύνδεσμοι, τη λειτουργία συστημάτων άλλων εταιρειών παγκοσμί−
βαλβίδες κ.λπ.), ενώ οι εγκαταστάσεις του λειτουργούν ως τα οποία έχουν δημοσιευθεί [1]− [5].
υπό διαφορετικές και ενίοτε συνεχώς μεταβαλλόμενες Ακολουθεί περιγραφή των ομάδων των βασικών εγκα−
λειτουργικές συνθήκες [1]. ταστάσεων του ΕΣΜΦΑ:
Στην παρούσα μελέτη εφαρμόζονται οι μέθοδοι εκτί− • Μετρητικοί/Ρυθμιστικοί σταθμοί φυσικού αερίου
μησης των φυσικών απωλειών που έχει δημοσιεύσει η Αποτελούν υπέργειες εγκαταστάσεις εντός των οποί−
ων πραγματοποιείται μέτρηση της διερχόμενης ποσό−
Eurogas/Marcogaz, προκειμένου να χρησιμοποιηθούν
τητας φυσικού αερίου ή/και υποβιβασμός της πίεσης
ως βάση από Ευρωπαϊκές εταιρίες φυσικού αερίου [2]
προς τα κατάντη συστήματα διανομής ή κατανάλωσης.
Αναλυτικότερα γίνεται χρήση των Συντελεστών Έκλυ−
• Μονάδα Αφύγρανσης Φυσικού Αερίου
σης (emission factors) και Συντελεστών Χρήσης (activity
Αποτελεί υπέργεια εγκατάσταση εντός της οποίας
factors), που σε συνδυασμό με πειραματικές μετρήσεις
συγκρατείται η υγρασία που εμπεριέχεται στο διερχό−
και τα κατασκευαστικά δεδομένα του επί μέρους εξο− μενο φυσικό αέριο με τη χρήση τριαιθυλενογλυκόλης.
πλισμού οδηγούν στην ακριβέστερη δυνατή εκτίμηση Η εκτίμηση των απωλειών αφορά στην έκλυση φυσικού
των φυσικών απωλειών φυσικού αερίου στο Σύστημα αερίου στην ατμόσφαιρα για λόγους τακτικής συντή−
Μεταφοράς. ρησης της μονάδας. Στις περιπτώσεις λειτουργίας της
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ) 27509
μονάδας η αντίστοιχη κατανάλωση (ιδιοκατανάλωση έκλυση αερίου από σημαντικές βλάβες (π.χ. θραύση) ή
ΕΣΜΦΑ) αποτυπώνεται στη Μηνιαία Αναφορά Αερίου εξαερώσεις για λειτουργικούς λόγους, (η οποία υπολογί−
Λειτουργίας. ζεται σύμφωνα με το κεφάλαιο Α1 του παρόντος), καθώς
• Πνευματικοί μηχανισμοί αερίου βανών φραγής δι− επίσης και οι φυσικές απώλειες των πνευματικών μηχα−
κτύου μεταφοράς νισμών, οι οποίες καλύπτονται στο σύνολό τους από την
Στην ομάδα αυτή ανήκουν μόνον οι πνευματικοί μηχανι− προηγούμενη κατηγορία των πνευματικών μηχανισμών
σμοί αερίου (gas actuators) των κεντρικών βανών φραγής
αερίου (gas actuators) των κεντρικών βανών φραγής.
που είναι εγκατεστημένες κατά μήκος του κύριου αγωγού
Ο υπολογισμός της ποσότητας του αερίου που δι−
μεταφοράς και των κλάδων αυτού. Η έκλυση αερίου που
αφεύγει από το δίκτυο κατά τη διάρκεια μιας συγκε−
οφείλεται στη λειτουργία των πνευματικών μηχανισμών,
κριμένης χρονικής περιόδου σχετίζεται με τη μέση
εξαρτάται από τη συχνότητα συντήρησης και το πλήθος
συχνότητα, τη διάρκεια και το μέγεθος των διαρροών.
τους. Συνεπώς, αξιολογούνται ως ανεξάρτητη κατηγορία
Ωστόσο είναι δύσκολο να εκτιμηθεί με ικανοποιητικό
σε αντίθεση με το κυρίως σώμα των βανών που εντάσ−
βαθμό ακρίβειας η συνολική ποσότητα που εκλύεται
σεται στην κατηγορία του χαλύβδινου δικτύου.
στην ατμόσφαιρα κατά την διάρκεια μιας χρονικής πε−
• Συμπιεστής Φυσικού Αερίου
ριόδου, γιατί ενώ είναι δυνατή η διαπίστωση (και απο−
Αποτελεί υπέργεια εγκατάσταση εντός της οποίας
κατάσταση) απωλειών στο σύστημα κατά τη διάρκεια
πραγματοποιείται συμπίεση της διερχόμενης ποσότη−
τας φυσικού αερίου με αποτέλεσμα την αύξηση της των τακτικών ελέγχων και των εργασιών συντήρησης,
πίεσης λειτουργίας του τμήματος του ΕΣΜΦΑ που βρί− δεν είναι δυνατό να υπάρχει άμεση γνώση του πλήθους
σκεται κατάντη του συμπιεστή. Ο συμπιεστής Φυσικού και του μεγέθους των φυσικών απωλειών που είναι δυ−
Αερίου συμβάλλει στη διασφάλιση της ομαλής λειτουρ− νατόν να σημειωθούν ανά πάσα στιγμή στο χαλύβδινο
γίας του ΕΣΜΦΑ καθιστώντας εφικτή, προς τούτο, την δίκτυο Φυσικού Αερίου.
μεταφορά των αναγκαίων ποσοτήτων φυσικού αερίου Ο τρόπος υπολογισμού που ακολουθείται για την
προς το Νότο. Έχει εγκατεστημένες δύο διατάξεις φυ− εκτίμηση των φυσικών απωλειών στο χαλύβδινο δίκτυο
γοκεντρικών συμπιεστών με αεριοστρόβιλους ισχύος 7,5 βασίζεται στη χρήση ιστορικών δεδομένων και υιοθετεί
ΜW η καθεμία (τύπου SOLAR TAURUS 70) με δυνατότη− τις παρακάτω βασικές παραμέτρους:
τα μελλοντικής εγκατάστασης και τρίτης διάταξης. Η − Τον αριθμό των διαπιστωμένων διαφυγών ανά χλμ.
μία διάταξη θα βρίσκεται σε εφεδρεία. Χρησιμοποιεί σαν αγωγού
καύσιμο φυσικό αέριο. Στις περιπτώσεις λειτουργίας του
− Το μέσο ρυθμό διαφυγής (Νm3/διαφυγή/ώρα)
Συμπιεστή η αντίστοιχη κατανάλωση (ιδιοκατανάλωση
Ειδικότερα στο δίκτυο του ΕΣΜΦΑ, οι φυσικές απώλει−
ΕΣΜΦΑ) αποτυπώνεται στη Μηνιαία Αναφορά Αερίου
ες είναι εξαιρετικά περιορισμένες για τους εξής λόγους:
Λειτουργίας και εξαρτάται από το σημείο λειτουργίας
i. Το δίκτυο είναι κατασκευασμένο με αυστηρές προ−
του.
διαγραφές υλικών, εξοπλισμού και μεθόδων κατασκευής.
• Χαλύβδινο δίκτυο Φυσικού Αερίου
ii. Τα επίπεδα πίεσης λειτουργίας του δικτύου είναι
Αυτή η ομάδα περιλαμβάνει τις υπόγειες σωληνώσεις
αρκετά χαμηλότερα από την πίεση σχεδιασμού.
και τα αντίστοιχα εξαρτήματα (π.χ. βάνες, στοιχεία μορ−
iii. Όλες οι υπέργειες εγκαταστάσεις ελέγχονται για
φής) των αγωγών μεταφοράς φυσικού αερίου.
διαρροές (leak test) σε τακτικά χρονικά διαστήματα από
Φυσικές απώλειες σε αυτή την ομάδα δύναται να
συνεργεία του ΔΕΣΦΑ. Δεν αναφέρονται περιστατικά
προκύψουν από τις συναρμογές των κινούμενων με−
ρών των βανών που είναι εγκατεστημένες κατά μήκος αξιόλογων διαρροών.
του αγωγού μεταφοράς, από τις λυόμενες συνδέσεις iv. Οι υπόγειες εγκαταστάσεις ελέγχονται στα πλαί−
των υπέργειων τμημάτων του δικτύου και τέλος από σια τακτικών επίγειων και εναέριων περιπολιών καθώς
ρήγματα ή διάβρωση του τοιχώματος των αγωγών ως και με ξέστρα εσωτερικού ελέγχου των σωληνώσεων
αποτέλεσμα λειτουργικής φθοράς. (intelligent pigging), χωρίς να έχει διαπιστωθεί περιστα−
Δεν συμπεριλαμβάνεται σε αυτήν την κατηγορία η τικό διαρροής.
27510 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ)
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ) 27511
27512 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ)
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ) 27513
27514 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ)